- Oczekuje się, że Rosja znacznie przebije wskaźniki wzrostu USA czy Polski - prognoza MFW
- To efekt rozkwitu przemysłu zbrojeniowego
- Jakość życia Rosjan wcale nie wzrasta w wyniku poprawy danych ekonomicznych w Rosji
Rosja przebije stopę wzrostu PKB USA, Polski i Europy w 2024 - prognoza MFW
Według Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW, ang. IMF) gospodarka Rosji ma w tym roku rosnąć szybciej niż wszystkie zaawansowane gospodarki. PKB Rosji ma wzrosnąć o 3,2% w 2024 roku, wynika z nowych szacunków MFW.
Ta stopa wzrostu przebije prognozy dla gospodarki USA (+2,7%). Będzie to prawdopodobnie również znacznie więcej niż w przypadku Wielkiej Brytanii (+0,5%), Niemiec (+0,2%) i Francji (0,7%), zakłada oszacowanie MFW.
Ostrzegamy jednak, że to tylko efekt statystyczny i uwypuklenie największej wady PKB jako miernika rozwoju gospodarczego kraju. Jednak o tym później.
Rosja twierdzi, że zachodnie sankcje nałożone na jej kluczowe gałęzie przemysłu uczyniły ją bardziej samowystarczalną, a konsumpcja prywatna i inwestycje krajowe pozostają odporne. Rosja omija sankcje nałożone na jej lukratywny przemysła naftowy.
Moskwa eksportuje ropę i inne towary do Indii, Chin czy krajów postsowieckich. Wysokie ceny ropy naftowej pozwoliły jej utrzymać wysokie przychody z eksportu ropy naftowej, bo sankcje w tym zakresie są nieskuteczne.
Rosyjski przemysł zbrojeniowy znacznie rozwinął się w ciągu ostatnich dwóch lat otwartej wojny, ponieważ wydatki na obronność i produkcja gwałtownie wzrosły. Rosja dostosowała się do pewnej nowej normalności w jej gospodarce.
Choć “na papierze” 2024 rok w Rosji ma wyglądać świetlanie, to w 2025 roku pojawią się symptomy pogorszenia sytuacji. MFW przewiduje, że wzrost gospodarczy Rosji w 2025 roku będzie umiarkowany,
“Wzrost PKB w Rosji spadnie (w 2025 roku) do 1,8% w miarę zanikania efektów wysokich inwestycji i silnej konsumpcji prywatnej, wspieranych przez wzrost płac na napiętym rynku pracy” - czytamy w raporcie Międzynarodowego Funduszu Walutowego.
Zobacz również: Wojna na Ukrainie - Rosja ją wygra? “Polska przespała 10 lat”
Metafora zbitej szyby - “wybite okna” w Rosji
Choć stopa wzrostu PKB Rosji w 2024 roku będzie wysoka, to jest to sytuacja podobna do zjawiska opisywanego w ekonomii jako “metafora zbitej szyby”.
Efekt ten w odniesieniu do obecnej sytuacji Rosji polega na tym, że wydatki na zbrojenia w czasie wojny mogą zwiększyć PKB poprzez pobudzenie sektora produkcji militarnej. Jednak jest to efekt krótkotrwały i sztuczny. Jest on podobny do sytuacji, gdy ktoś wydaje pieniądze na naprawę zbitej szyby.
Naprawa szyby wymaga przecież pracy szklarza przez co zarobi on więcej. Tą nadwyżkę wyda na konsumpcję, przez co piekarz czy krawiec zarobią więcej. Oni z kolei nabędą więcej dóbr i… gospodarka się kręci. Przynajmniej w rubrykach statystyków.
Na pierwszy rzut oka wydaje się to poprawą sytuacji, ale nie proces ten nie naprawia rzeczywistych problemów. W przypadku wojny Rosji w Ukrainie, zwiększanie wydatków na zbrojenia może podnieść PKB, ale nie przyniesie trwałego rozwoju gospodarczego ani nie rozwiąże strukturalnych problemów tego kraju.
Czytaj również: Inflacja w Wielkiej Brytanii - są nowe dane! Kurs funta (GBP/PLN) mocno w górę, a zarobki dużo wzrosły
Gospodarka Rosji nadal w obliczu poważnych przeszkód
Rosyjska gospodarka nadal stoi w obliczu poważnych przeszkód, uważa szefowa MFW, Kristalina Georgieva, pomimo optymistycznych wartości wskaźnika PKB. Swoją opinię wyraziła jeszcze w lutym, bowiem już wtedy spodziewano się pokaźnego wzrostu gospodarczego w Rosji w 2024 roku.
"Dane o wzroście PKB (w Rosji) mówią nam, że jest to gospodarka wojenna, w której państwo, które, pamiętajmy, miało bardzo duży bufor, zbudowany przez wiele lat dyscypliny fiskalne, inwestuje w przemysł zbrojeniowy" - powiedziała szefowa MFW Kristalina Georgieva w lutym.
"Jeśli spojrzeć na Rosję, dziś produkcja idzie w górę, ale dla wojska, a konsumpcja obywateli spada. Tak właśnie wyglądał Związek Radziecki. Wysoki poziom produkcji, niski poziom konsumpcji" - dodała.
Jej zdaniem, rosyjska gospodarka stoi również przed wyzwaniami związanymi z odpływem wykwalifikowanych pracowników i z powodu ograniczonego dostępu do technologii, który wynika z sankcji.
Choć produkcja zbrojeniowa na potrzeby rosyjskiego państwa jest pokaźna, to prywatne biznesy doznają poważnego ciosu w postaci wysokich stóp procentowych, które w Rosji obecnie wynoszą ponad 16%.
Po rozpoczęciu piątej kadencji prezydent Rosji, Władimir Putin, obiecał podnieść standardy życia w Rosji, zwiększając wydatki na edukację, opiekę zdrowotną i infrastrukturę publiczną. Zasygnalizował również, że wzrosną podatki od większych firm i zamożniejszych osób fizycznych.
