Orlen Synthos Green Energy (OSGE) poinformowało w czwartek, że we współpracy z 17 firmami z 10 państw UE i z Norwegii złożyły wniosek o powołanie grupy roboczej do wdrożenia technologii BWRX-300. "Grupa robocza będzie pracować w ramach Europejskiego Sojuszu Przemysłowego ds. SMR, który został utworzony przez KE w lutym tego roku" - podało OSGE.
Spółka zaznaczyła, że grupa robocza ma koordynować i przyspieszyć działania członków Europejskiego Sojuszu Przemysłowego ds. SMR-ów w różnych państwach członkowskich UE, dotyczące budowy SMR-ów BWRX-300 zaprojektowanych przez GE Hitachi Nuclear Energy Americas LLC. "Konkretne cele obejmują standaryzację procesu licencjonowania technologii w krajach UE, maksymalizację udziału dostawców z UE w łańcuchu dostaw (wspólny rozwój solidnego europejskiego łańcucha dostaw), w tym przygotowanie paliwa do produkcji jądrowej" - przekazało OSGE.
OSGE poinformowało, że partnerzy, którzy potwierdzili udział w grupie roboczej BWRX-300 to: AIC SA z Polski, Bouygues Travaux Publics z Francji, Fermi Energia z Estonii, Helen z Finlandii, Karnfull Next ze Szwecji, Orange Hills Energy z Holandii, Synthos Green Energy z Polski, Vattenfall AB ze Szwecji, GE Hitachi Nuclear Energy International Oddział w Polsce, Blue Brid Energy Bułgaria, CNPSA z Rumunii, Equipos Nucleares SA z Hiszpanii, Genusa z Hiszpanii, Hitachi Europe oddział w Polsce, Norsk Kjarnekraft Norwegia, Orlen, UJV Rez z Czech.
"Wszyscy mają wieloletnie doświadczenie na rynku energetycznym, działając jako deweloperzy, zakłady energetyczne, firmy projektowe i inżynieryjne z kompetencjami do budowania łańcucha dostaw" - podkreśliła spółka.
BWRX-300 to reaktor zaprojektowany przez GE Hitachi, który można wdrożyć do wytwarzania energii elektrycznej i zastosowań przemysłowych, w tym produkcji wodoru, odsalania i ogrzewania miejskiego.
28 czerwca OSGE informowalo o podpisaniu czterostronnej umowę z firmami zaangażowanymi w projekt budowy BWRX-300 w Kanadzie: kanadyjskimi Aecon i AtkinsRealis oraz GE Hitachi Nuclear Energy z USA.
Jak podał wówczas OSGE, umowa przewiduję współpracę w celu przyspieszenia programu wdrożenia małych reaktorów modułowych BWRX-300 w Polsce. Dodatkowo podpisano umowy dotyczące w obszarach związanych z budową elektrowni jądrowej BWRX-300 z Aecon i AtkinsRealis. Aecon odpowiada za budowę pierwszego reaktora w kanadyjskim Darlington, AtkinsRealis to inżynier tego projektu.
OSGE przypomniało, że planuje budowę w Polsce floty reaktorów SMR GE Hitachi BWRX-300, a pierwsza jednostka ma być gotowa przed końcem dekady. Spółka dodała, że w maju 2023 r. otrzymała pozytywną opinię ogólną – nieobowiązkowy instrument przedlicencyjny – od Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) na temat aspektów technicznych technologii BWRX-300. "W grudniu 2023 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wydało decyzje wstępne (decyzje zasadnicze -PAP) dotyczące budowy elektrowni opartych na reaktorach GE-Hitachi BWRX-300 w sześciu lokalizacjach" - podała spółka, wskazując, że łącznie w tych lokalizacjach zaplanowano 24 reaktory BWRX-300.
W procesie uzyskiwania decyzji zasadniczej konieczna jest opinia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW). Opinia ABW dla projektów OSGE była negatywna.
Wnioski o decyzje zasadnicze OSGE złożyło 27 kwietnia 2023 r. Natomiast 13 listopada 2023 r. OSGE złożyło wniosek o odtajnienie uzasadnienia opinii przygotowanej przez szefa ABW tak, aby spółka mogła się odnieść do zawartych w niej informacji, ale spotkało się to z odmową.
W lutym 2024 r. Ministerstwo Aktywów Państwowych zapowiedziało audyt OSGE przez nowe władze Orlenu. Ministerstwo klimatu poinformowało z kolei o audycie decyzji podejmowanych w tej sprawie przez MKiŚ, zastrzegając, że obejmuje on wyłącznie strukturę właścicielską w tym projekcie, a nie samą technologię.
Premier Donald Tusk oświadczył 23 lipca br., że ocena umów zawieranych przez Orlen w sprawie budowy reaktorów SMR trwa i "będą konsekwencje tej oceny". Jak dodał, z jego wiedzy wynika, że obecny zarząd Orlenu podziela wątpliwości służb specjalnych wobec tych umów.
OSGE to spółka, w której po połowie udziałów mają Orlen oraz prywatny chemiczny koncern Synthos, należący do Michała Sołowowa. (PAP)
autorka: Anna Bytniewska
