Ostatnie postępy technologiczne w dziedzinie eksploracji kosmosu spowodowały odrodzenie się rynku kosmicznego. Rozwój rakiet wielokrotnego użytku spowodował znaczny spadek kosztów wystrzelenia obiektu w kosmos z ponad USD 65k/kg ładunku użytecznego poniżej USD 5k w ciągu ostatnich 40 lat.
Od kilku lat obserwujemy wzrostowy trend liczby satelit wystrzeliwanych na niską orbitę okołoziemską ("LEO"). Większość satelit jest wystrzeliwana w celu zbudowania mega-konstelacji setek, tysięcy obiektów kosmicznych do szerokopasmowej, satelitarnej łączności internetowej (na chwilę obecną konstelacja Starlink ma zgodę na wystrzelenie 12.000 urządzeń). Według BryceTech, małe satelity (
Sektor rządowy pozostaje również ważnym graczem na rynku kosmicznym (około USD 103.0mld wydatków na programy kosmiczne w '22 - według Statista). Największa część tego rynku (>60%) należy do USA.
Na poziomie Unii Europejskiej programami kosmicznymi kierują Agencja Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego (EUSPA) i Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). Głównym zadaniem EUSPA jest obsługa usług Galileo i European Geostationary Navigation Overlay w celu zapewnienia europejskiej alternatywy dla już istniejących systemów nawigacji, takich jak GPS czy Glonass. ESA jest międzyrządową organizacją zrzeszającą 22 państwa europejskie zaangażowane w zarządzanie programami kosmicznymi w zakresie m.in. ludzkich i bezzałogowych misji lotów kosmicznych, obserwacji Ziemi i telekomunikacji.
W odpowiedzi na utrzymującą się niepewność geopolityczną, 23 marca ’23 r. przedstawiciele UE przedstawili Strategię kosmiczną na rzecz bezpieczeństwa i obrony. Jednym z filarów tego dokumentu jest zapewnienie technologicznej i strategicznej suwerenności UE w zakresie przestrzeni kosmicznej i obrony. Strategia proponuje uruchomienie dwóch projektów pilotażowych dotyczących świadczenia wstępnych usług w zakresie świadomości domeny kosmicznej w oparciu o możliwości państw członkowskich oraz nowej rządowej usługi obserwacji Ziemi w ramach ewolucji systemu Copernicus. System Copernicus to inicjatywa UE na rzecz obserwacji Ziemi i monitorowania środowiska za pomocą konstelacji satelitów. W kontekście suwerenności technologicznej i strategicznej UE podjęła również inne inicjatywy w zakresie polityki kosmicznej, takie jak IRIS2 (konstelacja szerokopasmowych satelitów łącznościowych - jako odpowiedź, w ograniczonym zakresie, na budowę Starlink) lub program Odin's Eye (kosmiczny system wczesnego ostrzegania i śledzenia pocisków balistycznych).
Budżet ESA opiera się m.in. na składkach płaconych przez kraje europejskie (> EUR 7.0mld na '23). Na lata 2023-25e Polska zadeklarowała kwotę ok. EUR 346mn (wobec 51 mln euro zadeklarowanych wcześniej), a ponad 90,0% środków ma wrócić do polskich firm i instytucji naukowych w formie kontraktów.
Największą kategorią wydatków w budżecie ESA zaplanowanym na rok '23 była obserwacja Ziemi.
Ostatnie wydarzenia geopolityczne wpłynęły również na uznanie domeny kosmicznej jako istotnego elementu bezpieczeństwa państwa polskiego. Na realizację zadań związanych z obroną narodową w budżecie państwa na rok '23 zaplanowano wydatki w wysokości PLN 97.4mld, co stanowi 3.0% PKB (+68.0% r/r). Dodatkowo utworzono także Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych (planowane wydatki w '23 = ok. PLN 50mld). Część środków w najbliższych latach ma zostać przeznaczona na budowę zdolności obserwacyjnych w domenie kosmicznej. Pod koniec '22 państwo polskie i Airbus podpisały kontrakt na dostawę dwóch satelitów obserwacyjnych wraz z infrastrukturą odbiorczą o wartości ok. 575 mln euro. Umożliwią one pozyskiwanie obrazowania z dokładnością do 30 cm.
Jako uzupełnienie tego systemu, polskie Ministerstwo Obrony Narodowej planuje pozyskanie dwóch konstelacji składających się z: trzech nanosatelitów z projektu PIAST (koszt = ok. PLN70.0mn, planowany start w '25) oraz czterech do sześciu małych satelitów obserwacyjnych w ramach projektu Microglob (koszt = ok. EUR100mn - faza 0 projektu została zakończona).
Zobacz także: Creotech Instruments akcje prognozy na najbliższe dni: w drodze do komercjalizacji
