Unijna produkcja mleka w 3q23 zmalała o 0,1% r/r po wzrostach odnotowanych w 1q23 i 2q23 (odpowiednio o 0,9% i 0,8% r/r), z czego dostawy we wrześniu zmniejszyły się o 0,8% r/r. Największy wpływ na zmiany miało pogłębienie spadków produkcji we Francji (-3,2% r/r w 3q23), oraz spadek dynamiki dostaw w Niemczech i Holandii.
Wobec trwających od lipca spadków produkcji w USA, ujemnej rocznej dynamice dostaw w Nowej Zelandii na początku sez. 2023/24 (-0,7% r/r w cze-paź) a także mniejszego poziomu produkcji w Argentynie, światowa podaż mleka w ostatnich miesiącach uległa zmniejszeniu. USDA prognozuje, że w 2024 nastąpi spowolnienie dynamiki produkcji tego surowca na świecie do +0,4% z +0,9% r/r w 2023, z czego u głównych 5 globalnych eksporterów do 0,19% r/r, z 0,21% r/r w 2023, do czego przyczynią się m.in. spadki dostaw w UE (-0,1% r/r).
W średnim okresie unijna produkcja mleka utrzyma się w tendencji spadkowej. Według prognoz KE do 2035 będzie maleć w średniorocznym tempie 0,2%.
MALEJE POLSKI EKSPORT MLECZARSKI
Popyt na produkty mleczarskie na rynkach zagranicznych wciąż jest relatywnie niski. W okresie lip-paź’23 wartość eksportu mleczarskiego była niższa o 22,2% r/r po spadku o 6,4% r/r w 1h23. Pogłębienie wynika głównie ze spadków cen, niemniej sprzedaż w ujęciu wolumenowym także zmalała w tym okresie. Główną przyczyną jest ograniczona sprzedaż do Chin, szczególnie w zakresie mleka płynnego. Sprzedaży zagranicznej w 2h23 nie sprzyjają zmiany na rynkach walutowych, tj. aprecjacja PLN. Popyt na rynku chińskim prawdopodobnie będzie relatywnie niski również w 2024 - prognozy USDA wskazują na spadek chińskiego importu najważniejszych kategorii mleczarskich, głównie proszków mlecznych.
CENOWE SYGNAŁY ODBICIA
Według GUS w listopadzie’23 przeciętna krajowa cena skupu mleka wyniosła 2,07 zł/l i była niższa o 23% r/r. Na rynku produktów mleczarskich widoczne są sygnały ożywienia. Ceny masła konfekcjonowanego od początku sierpnia, kiedy osiągnęły minimum w 2023, wzrosły do połowy grudnia aż o 37%.
Branża przetwórstwa mleka i produkcji serów (PKD 10.51) w 3q23 zniwelowała stratę odnotowaną w 1h23, jednak wynik finansowy był gorszy o 12% r/r. Rentowność mleczarń w okresie 1-3q23 pozostawała niska (ROS 0,4%), choć przy wciąż akceptowalnym poziomie płynności.
PERSPEKTYWY 2024
Wstępnie prognozujemy, że przeciętna cena skupu mleka w 2024 będzie niższa o 3-16% r/r, choć stopniowo skala spadków będzie prawdopodobnie wyhamowywać. Nie wykluczamy scenariusza wzrostów cen skupu w relacji rocznej na koniec 2024. Ceny wspierać będzie prawdopodobna odbudowa popytu na produkty mleczarskie (masło i sery) w warunkach wzrostu siły nabywczej konsumentów. Oczekiwane spowolnienie produkcji mleka u głównych eksporterów będzie także oddziaływać w kierunku podwyżek cen.
