Tragiczne w swoich skutkach dla inwestorów załamanie notowań Lubelskiego Węgla Bogdanka (LWB) z 19 lutego 2020 roku przywodzi wielu na myśl jeszcze bardziej dramatyczne dalsze rozstrzygnięcia obecnej sytuacji. Notowania górniczej spółki tylko od 7 stycznia załamały się o ponad 40%... Dość dodać, że jeszcze 5 lat temu spółka ta powszechnie nazywana była najefektywniejszą głębinową kopalnią węgla w Europie. Zarząd swoimi decyzjami wpisywał się w tytuł nadany kopalni, generując nawet w okresie załamania na rynku węglowym 2015-2016 zysk netto po oczyszczeniu ze zdarzeń jednorazowych, ponieważ spółka pod koniec 2015 roku wykazała straty wyłącznie w związku z przeszacowaniem wartości majątku. Bogdanka poradziła sobie, mimo że funkcjonowała na rynku konkurencyjnym i nie była własnością żadnego podmiotu związanego z energetyką czy górnictwem. Wielu zadaje sobie zatem pytanie - Jak to możliwe, że tym razem notowania Bogdanki załamały się tak bardzo, a spółka musi aż o 25% ograniczać wydobycie? link
Notowania Bogdanka Squaber.com
Klątwa WIG20
Wszyscy fani teorii spiskowych od razu przypominają sobie o tak zwanej klątwie WIG20, o której często mówiło się po roku 2009 roku. Od tego momentu pojawiła się wyraźna tendencja załamania notowań i często również kłopotów finansowych spółek, które opuściły WIG20. Innymi słowy, sklasyfikowanie przez GPW spółki jako opuszczającej indeks WIG20, w związku z mniejszą płynnością i kapitalizacją, niż największe podmioty z mWIG40, było pocałunkiem śmierci. W latach 2009-2012, 6 spółek popadło w tarapaty po tym, jak opuściło indeks blue chipów. Z powodu załamania deweloperki oraz kłopotach budownictwa z indeksu wyszło PBG, Polimex, a także Polnord. Wszystkie te podmioty borykały się w kolejnych latach z kłopotami finansowymi a Polimex oraz PBG otarły się o bankructwo. Klątwa GPW dotknęła także Getin, który ucierpiał na globalnym kryzysie finansowym, Rovese czy Bioton.
W kolejnych latach można było natomiast zauważyć tendencję, że opuszczanie przez spółkę indeksu WIG20 jest kontynuacją kłopotów lub po prostu przekłada się na słabe wyceny w dłuższej perspektywie. Przez lata żadnej ze spółek nie udało się powrócić do WIG20 po uprzednim jego opuszczeniu. Pierwszym podmiotem, który dokonał tej sztuki okazało się JSW. Spółka najpierw opuściła indeks WIG20 w związku z niską wyceną, spowodowaną stratami i kryzysem w górnictwie. Jednak, gdy JSW odbiło się od dołków, a w kasie pojawiła się gotówka, inwestorzy chętnie handlowali akcjami i w czerwcu 2017 roku JSW powróciło do indeksu.
Bogdanka wypada z WIG20
Jastrzębska Spółka Węglowa wypadła z indeksu WIG20 w marcu 2015 roku, dokładnie 9 miesięcy później 18 grudnia 2015 roku z indeksu WIG20 wykluczona została Bogdanka, a na jej miejsce wskoczyło CCC. Co ciekawe, Bogdanka opuściła indeks przede wszystkim w związku z wezwaniem na jej akcje i zmianą głównego akcjonariusza. Spółka w wyniku wezwania zmniejszyła liczbę wolnych akcji w obrocie. Przełożyło się to na spadek tego parametru i z tego powodu opuszczenie przez nią indeksu było przesądzone.
W wyniku wezwania nowym wiodącym akcjonariuszem w spółce stała się Energetyczna Enea. Cena z wezwania z 2015 roku, czyli 67,39 PLN za akcję, wygląda wysoko w stosunku do aktualnej wyceny 21-22 PLN na środowej sesji z 19 lutego 2020. Wtedy jednak cena ta była niezwykle atrakcyjna, patrząc z perspektywy poprawiającego się klimatu na rynku węgla. W kolejnych miesiącach Bogdanka zyskała ponad 140%, by ostatecznie 21 marca 2017 roku osiągnąć dziś niebotyczną cenę 84,15 PLN. Kolejne lata to gorszy czas dla Bogdanki: w spółce zamiast nastawionych na efektywność i inwestycje OFE, pojawił się zarząd, który skupiał się na spełnianiu oczekiwań spółki matki - Enei - polegających przede wszystkim na dostarczaniu określonych wolumenów do elektrowni grupy Enea. Wraz z pojawieniem się kolejnych problemów na światowym rynku węgla, objawiający się mocnym spadkiem cen tego surowca w czwartym kwartale 2018 roku spółka pokazała jednocyfrową marżę zysku netto.
Założenie “przetrzymamy spadki”
Pochodną ostatniego załamania notowań Bogdanki i fatalnego impulsu spadkowego z ostatnich tygodni jest stan rynku węglowego z końca 2019 roku. Wtedy to ceny węgla na światowych rynkach przestały spadać. Inwestorzy wyczekiwali poprawy światowych nastrojów gospodarczych, niektóre spółki wydobywcze w różnych częściach globu zaczęły dynamicznie odbijać. Sytuacja taka miała miejsce również na polskim Famurze, który zanotował 25% wzrostu.
Notowania Famur Squaber.com
W ostatnich miesiącach 2019 roku wiele firm górniczych ograniczało podaż, wszyscy oczekiwali wzrostu popytu. Do podobnych wniosków doszli również decydenci polskich spółek górniczych, którzy nie obniżali cen polskiego węgla energetycznego w ostatnich kwartałach, czyniąc go dużo droższym, niż na rynkach światowych: 210 PLN/t vs. 265 PLN/t. Rynek, a w tym polskie kopalnie z PGG, oczekiwały odbicia na rynku węgla energetycznego.
Notowania marcowego kontraktu na węgiel z giełdy ICE
Finał tragedii
I tym razem oczekiwania rozminęły się z rzeczywistością... W połowie stycznia z Chin zaczęły dobiegać informacje o śmiertelnym wirusie. Później było już tylko gorzej, chińska epidemia koronawirusa stała się dużo groźniejsza, niż pierwotnie przewidywano, a jedną z gospodarczych implikacji tego procesu jest cały czas trwające zmniejszone zużycie węgla dla energetyki w Chinach. Po kilkumiesięcznym zastoju, ceny węgla energetycznego na światowych rynkach zaczęły dalej spadać, notując nowe minima…
Zużycie węgla w chińskich elektrowniach, źródło.
Równolegle ze wspomnianymi wydarzeniami, do Polski sprowadzano węgiel z zagranicy, głównie z Rosji, ponieważ jest on tańszy i często lepszej jakości. W tym czasie polski węgiel pozostawał na hałdach. W kontekście opisanych wydarzeń wiemy, że ceny węgla energetycznego szybko nie zmienią swojego trendu, a spółki górnicze nie będą miały możliwości sprzedawania węgla po oficjalnych cenach energetycznego węgla z Polski. W najbliższych miesiącach czeka nas zatem plasowanie na rynku hałd węgla narastających w ostatnim czasie.
Informacja o zmniejszeniu wydobycia węgla w Lubelskim Węglu Bogdanka z 19 lutego 2020 roku jest zatem wypadkową wielu nieszczęśliwych zdarzeń, w tym także konieczności zrobienia miejsca dla węgla energetycznego ze Śląska. Kłopoty Bogdanki nie są zatem efektem bliżej nieopisanej klątwy, spółka po prostu rykoszetem obrywa po pojawieniu się globalnych i lokalnych problemów na światowym rynku węgla.
Podczas poniedziałkowych spotkań Live na bieżąco informowałem o sytuacji w górnictwie węgla kamiennego. W listopadzie 2019 roku w aplikacji Squaber.com mogłeś również znaleźć przewidywania odnośnie możliwych krótkoterminowych wzrostów na JSW, które się sprawdziły. Aby być zawsze na bieżąc,o zapisz się już dziś na poniedziałkowe spotkanie Live w Squaberze: link.
