Ujemne realne stopy procentowe, powodujące erozję oszczędności napędzają inwestycje w nieruchomości, które postrzegane są jako sposób ochrony kapitału. Przy rekordowo niskim koszcie finansowania znajduje to odzwierciedlenie w silnym wzroście popytu na kredyty mieszkaniowe.
W pierwszych siedmiu miesiącach tego roku banki udzieliły kredytów mieszkaniowych o wartości 47,5 mld PLN, co oznacza wzrost o 46% względem analogicznego okresu ubiegłego roku. W samym lipcu wartość nowoudzielonych kredytów mieszkaniowych wyniosła 7,86 mld PLN, co jest najwyższą wartością w historii dostępnych danych.
Wyraźnie przyspieszyły również kredyty na cele konsumpcyjne
Pomiędzy styczniem a lipcem banki udzieliły kredytów konsumpcyjnych o łącznej wartości 41,34 mld PLN. To o 26% więcej niż w tym samym okresie 2020 roku i tylko nieznacznie poniżej wyników 2019 roku, tj. okresu pozbawionego wpływu pandemii. Odbudowa nastrojów konsumenckich i poprawa sytuacji finansowe gospodarstw domowych będą sprzyjały kontynuacji tej tendencji.
W 2Q br. widoczne było także przyspieszenie w zakresie kredytów dla przedsiębiorstw
To niewątpliwie efekt ożywienia inwestycji przedsiębiorstw, choć biorąc pod uwagę bardzo dobrą sytuację finansową firm, zapotrzebowanie na kredyt ze strony korporacji pozostanie umiarkowane. Wskazują na to także wyniki badania NBP, w którym odsetek przedsiębiorstw ubiegających się o kredyt utrzymuje się na obniżonych poziomach.
Dobra sytuacja dochodowa gospodarstw domowych i stabilizacja konsumpcji sprzyja kontynuacji wzrostów depozytów gospodarstw domowych
Od początku roku wartość depozytów wzrosła o 27,1 mld PLN, choć ostatnie miesiące przyniosły wyhamowanie wzrostów i stabilizowanie się rocznej dynamiki, która w sierpniu wyniosła 6,4% r/r. Wyhamowała natomiast dynamika depozytów przedsiębiorstw niefinansowych, która w sierpniu wyniosła 8,0% wobec 21,1% w styczniu tego roku.
Dobra sytuacja finansowa przedsiębiorstw wspiera zwyżki depozytów,
choć tempo ich wzrostu wyhamowuje ze względu na wysoką bazę odniesienia (wygaszenie wsparcia w ramach tarczy finansowej), wzrostem inwestycji, ale także rosnącymi kosztami działalności, co może ograniczać skalę poprawy wyników finansowych. Kontynuacja wzrostowego trendu depozytów, przy umiarkowanym Tempie odbudowy akcji kredytowej znajduje odzwierciedlenie spadku relacji kredytów do depozytów, choć w ostatnich miesiącach wskaźnik ten stabilizuje się.
Ceny mieszkań zwariowały - zarabiamy coraz więcej, ale możemy kupić coraz mniej ????
Polityka pieniężna w Polsce
Polityka pieniężna w Polsce pozostaje silnie akomodacyjna, a Rada Polityki Pieniężnej utrzymuje łagodne nastawienie pomimo wyraźnego pogorszenia otoczenia inflacyjnego i poprawy perspektyw gospodarki, która już w 2Q br., powróciła do poziomu sprzed wybuchu pandemii. Nominalne stopy procentowe utrzymywane zostały w 3Q na niezmienionym poziomie, co przy wyraźnym wzroście inflacji oznacza silny spadek realnych stóp proc.
Wciąż prowadzony jest skup aktywów, choć jego skala, zgodnie z naszymi oczekiwaniami, zmniejsza się wraz z wygasaniem rządowych programów wsparcia gospodarki. Skala akomodacji i retoryka RPP wyróżnia Polskę na tle innych krajów regionu. Banki centralne Węgier i Czech w reakcji na wysoką inflację rozpoczęły proces normalizacji polityki pieniężnej. Także EBC zapowiedział spowolnienie realizacji programu luzowania ilościowego (PEPP), wyrażając jednocześnie zaniepokojenie podwyższoną inflacją.
W naszej ocenie obecny poziom stóp procentowych w Polsce, w połączniu z wciąż akomodacyjną polityką fiskalną jest nieadekwatny do aktualnej, ale także spodziewanej sytuacji gospodarczej. Wydłużanie okresu ultra niskich stóp procentowych stanowi ryzyko narastania nierównowag w gospodarce, co może wymusić silniejszą i szybszą reakcję w przyszłości.
Słowne zapewnienia bankierów centralnych, iż inflacja ma przejściowy charakter może być w naszej ocenie niewystarczającym narzędziem zakotwiczania oczekiwań inflacyjnych. Tym bardziej, że badania opinii publicznej wskazują na nasilające się obawy dalszego dynamicznego wzrostu inflacji. Ryzyko odkotwiczenia oczekiwań inflacyjnych jest w naszej ocenie istotne.
Ultra łagodna polityka pieniężna i silnie ujemne stopy procentowe potęgują bowiem skutki ograniczeń podażowych, nasilając wzrost cen niektórych surowców i towarów (np. materiały budowlane). Ostatnie wypowiedzi prezesa NBP zwiększyły ryzyko dla naszego scenariusza zakładającego pierwszą podwyżkę kosztu pieniądza w tym roku, niemniej ewentualne opóźnienie momentu rozpoczęcia podwyżek kosztu pieniądza nie zmienia naszego scenariusza średnioterminowego, choć może zwiększyć koszty sprowadzenia inflacji do celu.
Kluczowa dla decyzji RPP będzie listopadowa projekcja, która pokaże wyższą ścieżkę inflacji względem lipcowej rundy projekcji, co może przekonać większość członków do rozpoczęcia normalizacji polityki pieniężnej.
