Poniżej przedstawiamy nasz scenariusz makroekonomiczny uwzględniający napływające w ostatnim czasie dane dotyczące realnej sfery gospodarki oraz tendencje sygnalizowane w badaniach koniunktury (por. tabela na str. 9). Prognozujemy, że średnioroczne tempo wzrostu gospodarczego w 2023 r. wyniesie 0,5% (0,8% przed rewizją).
Dynamika PKB zmniejszyła się do -0,6% r/r w II kw. wobec -0,3% r/r w I kw., kształtując się poniżej naszej prognozy (-0,2%), co oddziałuje w kierunku obniżenia średniorocznego tempa wzrostu gospodarczego. Nadal uważamy, że w II poł. br. odnotujemy dodatnią dynamikę PKB w ujęciu rocznym, jednak skala tego ożywienia będzie najprawdopodobniej mniejsza niż dotychczas zakładaliśmy. Dane miesięczne za lipiec (produkcja przemysłowa, produkcja budowlano-montażowa) oraz nasze prognozy tych wskaźników na sierpień, jak również wyniki badań koniunktury dotyczące aktywności w sektorze usług sygnalizują ograniczone odbicie wzrostu gospodarczego w III kw. (+0,5% r/r).
Nasza dotychczasowa prognoza uwzględniała już negatywny wpływ pogorszenia otoczenia zewnętrznego Polski na polski eksport, jednak będzie on silniejszy niż zakładaliśmy wcześniej. Wyniki badań koniunktury (PMI) za lipiec i sierpień sygnalizują istotne ryzyko w dół dla naszej prognozy wzrostu gospodarczego w strefie euro w III kw. (0,3% kw/kw wobec 0,3% w II kw.). Ponadto, badania koniunktury wskazują, że oczekiwane przez nas ożywienie w strefie euro może nastąpić 1-2 kwartały później niż oczekiwaliśmy. Szczególnie niekorzystnie wygląda sytuacja w niemieckim przetwórstwie, w którym składowe dotyczące bieżącej produkcji i nowych zamówień kształtują obecnie na najniższym poziomie od początku 2009 r. (pomijając początek pandemii COVID-19 w 2020 r.), a więc od apogeum globalnego kryzysu finansowego. W warunkach osłabionego popytu krajowego w Polsce oczekujemy, że wkład eksportu netto pozostanie wyraźnie dodatni w 2023 r.
Zakładamy, że brak wyraźnego sygnału poprawy perspektyw popytu (ani krajowego, ani zagranicznego), w warunkach stagnacji produkcji, będzie czynnikiem sprzyjającym dalszej redukcji nadmiarowych zapasów buforowych zakumulowanych w przetwórstwie przemysłowym w okresie pandemii i po wybuchu wojny w Ukrainie. W rezultacie oczekujemy, że kontrybucja zapasów do wzrostu PKB w III kw. (podobnie jak w I i II kw.) pozostanie silnie ujemna. Oczekujemy odwrócenia tendencji w tym zakresie dopiero w IV kw.
Jedyną składową PKB, która naszym zdaniem będzie kształtowała się korzystniej niż zakładaliśmy wcześniej będą inwestycje (głównie inwestycje firm), które znacząco przyspieszyły w II kw. Naszym zdaniem głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku zwiększenia dynamiki nakładów brutto na środki trwałe były rosnące nakłady przedsiębiorstw w kategorii „maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia”. Wskazuje to, że spowolnienie wzrostu popytu zewnętrznego (efekt silnego pogorszenia koniunktury w przetwórstwie przemysłowym strefy euro) i wewnętrznego (spadek wydatków gospodarstw domowych na konsumpcję), a także utrzymująca się presja płacowa (w tym silny wzrost płacy minimalnej) stanowią silny impuls do restrukturyzacji przedsiębiorstw, której celem jest zwiększenie wydajności pracy. Uważamy, że inwestycje przedsiębiorstw w tym zakresie będą dynamicznie rosły również w II poł. br. na co wskazuje tzw. łączna wartość kosztorysowa inwestycji rozpoczętych. Jest to wartość nakładów na środki trwałe rozpoczynanych w okresie sprawozdawczym wynikająca z dokumentacji projektowo-kosztorysowej i posiada ona własności wyprzedzające względem rzeczywistej realizacji inwestycji przedsiębiorstw. W I poł. łączna wartość kosztorysowa inwestycji przypadająca na modernizację istniejących środków trwałych wzrosła o 35,0% r/r wobec 66,8% w IV kw. ub. r. Drugim czynnikiem wspierającym ożywienie inwestycji ogółem będzie dążenie jednostek sektora finansów publicznych do wykorzystania i rozliczenia w br. środków unijnych dostępnych w ramach poprzedniej wieloletniej perspektywy finansowej UE 2014-2020.
Podtrzymaliśmy naszą prognozę wzrostu gospodarczego na 2024 r. (2,8% r/r). Wraz z oczekiwanym przez nas (opóźnionym) ożywieniem strefie euro i światowym handlu, prognozujemy, że tempo wzrostu PKB w Polsce wyraźnie przyspieszy. Dodatkowym czynnikiem wspierającym wzrost gospodarczy w 2024 r. będą efekty niskiej bazy z 2023 r. Oczekiwany przez nas spadek inflacji będzie oddziaływał w kierunku zwiększenia konsumpcji. Dodatkowym wsparciem dla konsumpcji będzie waloryzacja świadczenia wypłacanego w ramach Programu Rodzina 500+ do 800 zł. Biorąc pod uwagę cykl absorbcji środków unijnych wzrost publicznych nakładów brutto na środki trwałe wyraźnie wyhamuje w 2024 r. Ponadto uważamy, że wyraźnie wzrosło prawdopodobieństwo dalszych opóźnień (nawet do II poł. 2024 r.) w rozpoczęciu realizacji projektów w ramach Krajowego Planu Odbudowy z uwagi na trwający spór na linii Polska-UE, co będzie negatywne dla aktywności gospodarczej.
Podtrzymaliśmy naszą średnioroczną prognozę inflacji (11,6% r/r w 2023 r. i 4,4% w 2024 r.). Niemniej jednak nieznacznym zmianom uległa jej prognozowana ścieżka w najbliższych miesiącach. Uwzględniliśmy w niej uchwalone w ostatnim czasie regulacje dotyczące podniesienia limitu zużycia energii elektrycznej, do którego będzie obowiązywała zamrożona cena za prąd oraz planowane obniżenie o 5% tej ceny (ustawa nie została jeszcze podpisana przez Prezydenta). Obie ustawy będą oddziaływały w kierunku spadku rachunków za energię elektryczną w najbliższych miesiącach. Z kolei w górę zrewidowaliśmy w prognozowaną przez nas dynamikę cen paliw z uwagi na kształtowanie się cen ropy na światowym rynku powyżej naszych wcześniejszych oczekiwań. Zaktualizowaliśmy również naszą ścieżkę cen żywności i napojów alkoholowych. Obecnie oczekujemy, że dynamika cen w tej kategorii obniży się w 2023 r. do 15,3% r/r wobec 15,4% w 2022 r. (15,8% przed rewizją), a w 2023 r. spadnie do 4,9% (5,4%). Rewizja naszej prognozy wynika z niższego punktu startowego związanego z silniejszym od naszych oczekiwań sezonowym spadkiem cen owoców i warzyw (w poprzedniej prognozie przyjęliśmy, że wpływ odnotowanej w pierwszej połowie lata suszy na ich ceny będzie silniejszy). Jednocześnie nadal podtrzymujemy naszą ocenę, zgodnie z którą kolejne miesiące przyniosą dalszy szeroki spadek dynamiki cen żywności we wszystkich jej głównych kategoriach wynikający przede wszystkim z obniżających się cen surowców rolnych. W rezultacie podtrzymujemy naszą prognozę, zgodnie z którą na koniec br. inflacja ukształtuje się nieznacznie powyżej 6% r/r.
Nasz scenariusz inflacyjny na 2024 r. nie uległ istotnym zmianom. Oczekujemy kontynuowania tendencji dezinflacyjnych, chociaż istotnym czynnikiem ryzyka pozostaje kształtowanie się taryf na nośniki energii z początkiem przyszłego roku. Nasza prognoza przewiduje obniżenie się inflacji ogółem do lokalnego minimum równego 3,2% r/r w kwietniu 2024 r. Następnie z uwagi na oczekiwane przez przyspieszenie wzrostu cen żywności (zakładamy, że przywrócenie 5% stawki VAT na żywność nastąpi w 2024 r., niemniej będzie to proces rozłożony na cały rok) i paliw zakładamy lekki wzrost inflacji CPI do 4,9% r/r w IV kw. 2024 r. Jednocześnie oczekujemy, że inflacja bazowa będzie się stopniowo obniżać i w II poł. 2024 r. ustabilizuje się w przedziale 3,4-3,6% r/r.
Dynamika PKB ukształtowała się w II kw. poniżej prognozy przedstawionej w lipcowej projekcji NBP (-0,6% r/r wobec -0,1%). Podobne odchylenie w dół (ale o większej skali) zostanie zapewne odnotowane również w III kw. Lipcowa projekcja zakłada przyspieszenie wzrostu do 1,2% r/r podczas gdy nasza prognoza wynosi 0,5%. Tym samym uważamy, że mimo niespełnienia jednego z warunków obniżki stóp procentowych określonych przez prezesa NBP w czerwcu, jakim był spadek inflacji poniżej 10% (por. MAKROpuls z 6.07.2023), znaczące pogorszenie perspektyw wzrostu gospodarczego w Polsce skłoni większość członków RPP do obniżenia stóp procentowych o 25 pb na posiedzeniu we wrześniu. W konsekwencji, zrewidowaliśmy naszą prognozę stóp procentowych, zgodnie z którą RPP obniży stopy o 25 pb na posiedzeniach we wrześniu i w październiku, każdorazowo o 25 pb (przed rewizją oczekiwaliśmy obniżek w październiku i listopadzie). Nadal oczekujemy, że powrót do cyklu obniżek nastąpi w I kw. 2024 r., a ich oczekiwana skala w 2024 r. wyniesie 125 pb.
