Sprawozdania finansowe to podstawowe źródło danych o sytuacji finansowej i majątkowej emitentów papierów wartościowych. W kolejnym artykule z cyklu "Sprawozdania finansowe dla inwestorów" omówię pokrótce jakie są najważniejsze rodzaje sprawozdań finansowych z punktu widzenia inwestora.
Standardy według, których sporządzane są sprawozdania finansowe
Poprzednio omawiałem czym są sprawozdania finansowe. Tym razem chciałbym omówić ich rodzaje. W opracowaniach teoretycznych można znaleźć mnóstwo podziałów sprawozdań ze względu na różne kryteria. Chciałbym jednak omówić tylko te, które wydają mi się najważniejsze z punktu widzenia inwestora. Pierwszy z nich to podział ze względu na standardy według, których są sporządzane sprawozdania.
Na polskim rynku kapitałowym spotkasz się ze sprawozdaniami finansowymi sporządzanymi zgodnie z:
- ustawą o rachunkowości,
- Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości.
Na zagranicznym rynku możesz spotkać oczywiście sprawozdania zgodne z wspomnianymi już wcześniej MSR. Na amerykańskim rynku będą to US GAAP. W niektórych krajach mogą obowiązywać inne standardy, choć mają mniejsze znaczenie. Między tymi standardami występują istotne różnice, które mogą spowodować zupełnie odmienne przedstawienie dokładnie takiej samej sytuacji danej spółki.
Częstotliwość sporządzania sprawozdań
Kolejnym podziałem jest częstotliwość sporządzania sprawozdań finansowych. Możesz spotkać się ze sprawozdaniami:
- rocznymi,
- półrocznymi,
- kwartalnymi,
- incydentalnymi.
Możliwe są oczywiście inne okresy sporządzania sprawozdań, jednak w przypadku polskiego rynku jest to rzadkość. Roczne sprawozdania finansowe powinny sporządzać wszystkie spółki kapitałowe, czyli spółki z o.o., jak i spółki akcyjne.
Sprawozdania kwartalne i półroczne sporządzają przede wszystkim podmioty, których instrumenty finansowe są notowane na rynkach publicznych. Na głównym parkiecie GPW oraz w Alternatywnym Systemie Obrotu NewConnect spotkasz się z raportami kwartalnymi, które obejmują okres trzech miesięcy danego roku obrotowego.
Spółki nienotowane na wymienionych rynkach akcji, jednak notowane na rynku obligacji Catalyst, sporządzają sprawozdania roczne oraz półroczne. W przypadku, gdy jednocześnie notowane są na rynku akcji zamiast sprawozdania półrocznego sporządzają sprawozdania kwartalne.
Sprawozdania śródroczne (np. kwartalne, półroczne) mają zazwyczaj mniejszy stopień szczegółowości niż sprawozdania roczne. Nie jest to sztywna zasada. Spółki mogą wykazywać w sprawozdaniach śródrocznych informacje z tą samą szczegółowością co w pełnych sprawozdaniach rocznych. Często jednak ujawniają informacje jedynie w takim stopniu, w jakim jest to wymagane przez przepisy. Sprawozdania te są więc uproszczone, w związku z czym zawierają mniej informacji dla inwestorów.
Pamiętaj, że rok obrotowy spółki nie musi pokrywać się z rokiem kalendarzowym. W związku z tym kwartały, półrocza i lata sprawozdawcze mogą być inne niż wynikałoby to wprost z kalendarza.
Sprawozdania incydentalne to sprawozdania tworzone w pewnych szczególnych przypadkach. Przykładem mogą być przekształcenia lub likwidacja spółek.
Jednostka, a grupa kapitałowa
Innym istotnym podziałem jest podział na sprawozdania:
- jednostkowe,
- skonsolidowane.
Sprawozdanie jednostkowe dotyczy pojedynczej jednostki gospodarczej.
Sprawozdanie skonsolidowane jest natomiast sprawozdaniem sporządzonym dla całej grupy kapitałowej, w taki sposób jakby była ona jedną jednostką (po dokonaniu odpowiednich korekt i wyłączeń dotyczących wzajemnych powiązań w ramach grupy kapitałowej).
Badanie sprawozdań finansowych
Ostatnim ważnym z punktu widzenia inwestora podziałem, jest według mnie podział na sprawozdania badane przez biegłego rewidenta oraz te, które badane nie są.
Dlaczego to takie ważne?
Ponieważ przebadane sprawozdania informują o wiarygodności danych w nich zawartych. To znaczy, że biegły rewident określa czy sprawozdanie zostało sporządzone zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami. Stwierdza on także czy sprawozdanie odzwierciedla rzeczywistą sytuację spółki. Ta informacja jest kluczowa dla inwestora!
Dlatego też do danych z nieprzebadanych sprawozdań, które nie zyskały pozytywnej opinii biegłego rewidenta, inwestor powinien w mojej opinii podchodzić z pewną dozą sceptycyzmu.
Roczne sprawozdania spółek notowanych na Giełdzie oraz w ASO NewConnect i Catalyst powinny, co do zasady być badane przez biegłego. Zdarzają się jednak sytuacje, w których z różnych powodów tak nie jest, jednak jest to rzadkie.
W kolejnym artykule opiszę strukturę sprawozdania finansowego oraz opowiem o wartości informacyjnej poszczególnych elementów sprawozdania z perspektywy inwestora.
źródło grafiki głównej: pixabay.com
