Międzynarodowy Fundusz Walutowy opublikował właśnie najnowsze prognozy potwierdzające dynamiczny wzrost gospodarczy. Zredukowano w nich przewidywany na 2021 r. globalny wzrost PKB tylko nieznacznie (o 0,1 p.p. do 5,9%) i pozostawiono prognozę na 2022r. bez zmian (4,9%). MFW obniżył jednak prognozę wzrostu PKB w krajach rozwiniętych dla bieżącego roku o 0,4 p.p. (do 5,2%) i nieznacznie ją podniósł w 2022 r. (do 4,5%).
Obniżenie prognoz dla 2021 wynika z uwzględnienia wpływu pandemii i zakłóconych łańcuchów dostaw
Szczególnie silnie obniżono tegoroczną prognozę dla USA, podwyższając ją jednocześnie dla przyszłego roku (odpowiednio do 6% i 5,2% w 2022 r.). Prognoza dla strefy euro z kolei została podwyższona o 0,4 p.p. (do 5%), przy zachowaniu dotychczasowych przewidywań wzrostu PKB na przyszły rok (4,3%). Dla kontrastu, w Niemczech, gdzie w przemyśle samochodowym szczególnie dotkliwie odczuwane są zakłócenia dostaw, które przyczyniły się w sierpniu do kolejnego mocnego spadku produkcji przemysłowej, prognoza tegorocznego wzrostu PKB została obniżona o 0,5 p.p. (do 3,1%).
Podwyższono jednak w tej samej skali wzrost PKB w przyszłym roku (do 4,6%) zakładając, że ustąpienie tych przejściowych problemów odblokuje wzrost gospodarczy. Przewiduje się jednocześnie wyraźne spowolnienie przyszłorocznego wzrostu PKB w Chinach (8% w 2021 r. i 5,6% w roku 2022).
Ostatnio jednak ryzyka dla wzrostu gospodarczego się zintensyfikowały,
choć na razie nie w stopniu zagrażającym wykolejeniem obecnego ożywienia. Ostatnie badania koniunktury (Markit PMI, Ifo) rzeczywiście sygnalizują wytracanie impetu wzrostu gospodarczego w strefie euro, choć z kolei wskaźniki koniunktury Komisji Europejskiej poprawiły się nieco we wrześniu, podobnie jak wskaźniki koniunktury w USA. Zakłócenia dostaw nie ustępują, generując presję na wzrost kosztów. Doszedł do tego silny wzrost cen gazu (zwłaszcza w Europie) i niepewność co do dalszej ich ewolucji w sezonie zimowym.
Rosną ceny ropy naftowej
Widać również, że popyt na pracę rośnie szybciej niż jej podaż (pokazują to m.in. dane o wrześniowym zatrudnieniu w USA). Rodzi to ryzyko silniejszego od oczekiwań i dłużej trwającego wzrostu inflacji i negatywnego wpływu tych wstrząsów na wzrost gospodarczy – zarówno przez zakłócenia produkcji, jak i wypychanie innych (poza opłatami za energię) wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych.
Rzeczywiście tempo wydatków konsumpcyjnych w USA ostatnio zwolniło (choć przyczynił się do tego także wzrost zakażeń Covid-19). Z kolei w strefie euro lekki wzrost sprzedaży detalicznej w sierpniu (choć w lipcu wyraźnie spadła) i poprawa wskaźników koniunktury konsumenckiej wskazują na odporność gospodarstw domowych na oddziaływanie tych wstrząsów cenowych. Rządy krajów strefy euro będą się także zapewne starały złagodzić wpływ rosnących cen gazu na konsumentów.
Mocne wstrząsy podażowe, grożące dłuższym okresem utrzymywania się wysokiej inflacji,
przy rosnących oczekiwaniach inflacyjnych i poprawiającym się rynku pracy stanowią wyzwanie dla banków centralnych. Ta sytuacja wydaje się dostarczać argumentów zwolenników stopniowego wycofywania akomodacyjnej polityki pieniężnej, choć kreuje także ryzyko negatywnego wpływu na wzrost gospodarczy. W USA oczekuje się rozpoczęcia redukcji skupu aktywów od listopada.
Coraz więcej członków FOMC wydaje się skłonnych głosować za podwyżką stóp już w drugiej połowie 2022 r
W strefie euro podwyżki stóp to raczej kwestia odległej przyszłości. Jednak w grudniu prognoza inflacji zostanie najpewniej podniesiona (inflacja we wrześniu wzrosła do 3,4% - choć zadziałały czynniki przejściowe), a dyskusja o ograniczeniu skupu aktywów może się zintensyfikować.
