Dwaj amerykańscy ekonomiści - William Nordhaus oraz Paul Romer - zostali laureatami 50. Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, jak poinformowała Szwedzka Królewska Akademia Nauk w poniedziałek 8 października.
Ekonomiści otrzymali Nobla za integrowanie zmian klimatycznych i innowacji technologicznych w zakresie analizy makroekonomicznej.
Wg Akademii, dorobek naukowy obu ekonomistów w istotny sposób poszerzył zakres analizy ekonomicznej, poprzez dostarczenie modeli badawczych, które wyjaśniają w jaki sposób gospodarka rynkowa wchodzi w interakcje ze środowiskiem naturalnym oraz rozwojem technologii. Dwaj naukowcy otrzymają do podziału nagrodę w wysokości 9 mln koron szwedzkich (ok. 1 mln dolarów).
Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznawana jest od 1968 r. (pierwszy Nobel został przyznany w 1901 r.), wyjątkowo fundowana przez Szwedzki Bank Centralny (Sveriges Riksbank).
Czytaj także: 7 rzeczy, których nie wiesz o Noblu z ekonomii
Kim są laureaci tegorocznego Nobla?
Urodzony w 1941 r. (77 lat) William Nordhaus jest amerykańskim ekonomistą, będącym profesorem na Uniwersytecie Yale. Jest autorem ponad dwudziestu książek, w tym współautorem znanego podręcznika akademickiego „Ekonomia”, napisanego wspólnie z Paulem Samuelsonem, który w 1970 r. otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii. Ze względu na liczne wpływy Samuelsona oraz na wymowę swojego dorobku naukowego, Nordhaus zaliczany jest do grona neokeynesistów, dopuszczających interwencjonizm gospodarczy.
Oprócz samej ekonomii, zainteresowania badawcze Nordhausa obejmują również tematy z dziedziny klimatologii, takie jak globalne ocieplenie, czy zmiany klimatu, co jest dostrzegalne również w jego pracach z dziedziny ekonomii.
Nordhaus, wraz z ekonomistą Jamesem Tobinem, opublikowali w 1972 r. ważny artykuł naukowy „Is growth obsolete?”, który w wymierny sposób przyczynił się do powstania indeksu trwałego dobrobytu ekonomicznego (ISEW), który jest wskaźnikiem makroekonomicznym, określającym niepieniężną miarę dobrobytu społecznego (m.in. na podstawie podziału dóbr materialnych, średniego spożycia oraz degradacji środowiska naturalnego).
William Nordhaus poświęcił dużą część swojego dorobku naukowego na badanie ekonomii zmian klimatycznych. Był jednym z prekursorów przedstawiania zagadnień klimatycznych jako kwestii bezpośrednio związanych z globalną gospodarką. Stworzył i rozwinął modele badawcze DICE (Dynamiczny Zintegrowany Model Ekonomii Klimatycznej) oraz RICE (Regionalny Zintegrowany Model Ekonomii Klimatycznej), które pozwalają na określenie kosztów i korzyści z działań, mających na celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do atmosfery, dając tym samym ekonomiczne podstawy dla walki z globalnym ociepleniem i regionalnymi zmianami klimatycznymi.
W jednej ze swoich książek pisał: „Ludzkość gra w kości ze środowiskiem naturalnym poprzez cały wachlarz ingerencji - wstrzykiwanie do atmosfery gazów cieplarnianych, masowe wycinanie lasów, niszczenie naturalnej różnorodności gatunkowej wśród zwierząt, przy jednoczesnym tworzeniu transgenicznych gatunków w laboratorium, czy wreszcie akumulowanie broni atomowej, która jest w stanie zniszczyć całą cywilizacje ludzką”.
Jest członkiem American Economic Association, którego był prezesem w 2014 r.
Najpopularniejsze książki Nordhausa (oprócz „Ekonomii”) to: „Warming the World: Economic Models of Global Warming” (2000 r.) oraz „The Climate Casino: Risk, Uncertainty, and Economics for a Warming World” (2013 r.). Druga z pozycji jest szczególnie atrakcyjna dla czytelników ze względu na przystępny język, którym jest napisana.
Paul Romer (ur. w 1955 r.) jest amerykańskim ekonomistą, związanym z Uniwersytetem w Nowym Jorku. Przez ostatnie dwa lata (do stycznia 2018 r.) był głównym ekonomistą i wiceprezesem Banku Światowego, którego celem jest redukcja nierówności ekonomicznych i ubóstwa m.in. przez stymulowanie konkretnych gospodarek przy pomocy niskooprocentowanych kredytów, a także przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i globalnemu ociepleniu, co jest związane również z działalnością samego Romera.
Romerowi przypisywany jest znany cytat „kryzys to okropna rzecz do zaprzepaszczenia”, która wprawdzie odnosiła się do wzrastającego poziomu edukacji w krajach nisko rozwiniętych w stosunku do Stanów Zjednoczonych, jednak inwestorzy szybko przekuli słowa Romera na dewizę zachęcającą do szukania okazji inwestycyjnych w czasach kryzysu gospodarczego.
W 1997 r. magazyn Time uznał Paula Romera za jedną z 25 najbardziej wpływowych osób w USA.
W inwestycjach stawia on na innowacyjność i rozwój technologiczny, skupiając się na spółkach teleinformatycznych.
Działalność naukowa Paula Romera skupia się na badaniu wzrostu gospodarczego. Jednym z głównych osiągnięć akademickich Romera jest wkład w opracowanie i rozwój tzw. endogenicznego modelu wzrostu gospodarczego. Wg jego założeń wzrost ekonomiczny pochodzi od czynników wewnętrznych, nie zaś zewnętrznych. Te czynniki wewnętrzne to ekonomia oparta na wiedzy naukowo-technologicznej (kapitał ludzki), która dąży do postępu technologicznego, który może być dodatkowo wspierany przez państwo (w formie np. dotacji produkcji, grantów badawczych).
Od niedawna Romer promuje również ideę „miast na wynajem”, które docelowo mają znajdować się w mniej rozwiniętym kraju, jednak będą zarządzane przez rząd kraju rozwiniętego, który teoretycznie ma zapewnić miastu zrównoważony rozwój i zachęcić do osiedlenia się rezydentów z bardziej zamożnych miejsc, aby przyczynić się do rozwoju gospodarczego konkretnego regionu.
W zeszłym roku Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii otrzymał Richard Thaler:
Czytaj także: Richard Thaler i Nobel za 'szturchanie'
