Pomimo tego, że 'procent' jest jednym z podstawowych zagadnień w kwestiach związanych z pieniądzem, w tym z inwestowaniem/oszczędzaniem, to wiedza na jego temat jest bardzo niska. Pokazały to najnowsze badania przeprowadzone przez OECD, w których tylko 61% ankietowanych z Polski było w stanie poprawnie obliczyć zysk na oprocentowanym rachunku. Jeszcze mniej osób (21%) było świadomych tego jak działa procent składany. Właśnie temu zagadnieniu poświęcony będzie niniejszy artykuł.
Procent składany jest tym, co pozwala osiągnąć zadowalające tempo wzrostu kapitału w długim terminie. Dotyczy to nie tylko traderów/inwestorów, ale również osób oszczędzających na rachunkach oszczędnościowych lub lokatach.
Czy zdajesz sobie z tego, że osiągając stopę zwrotu na poziomie 10% rocznie po 20 latach Twój kapitał będzie prawie siedmiokrotnie większy niż na początku? Przy stopie zwrotu 20% (r/r) wzrost będzie niemal 40 krotny.
Bardziej dobitnymi przykładami pokazującymi zalety procentu składanego posługuje się Warren Buffet: Warren Buffet i magia procentu składanego
Na czym opiera się procent składany?
Procent składany zakłada reinwestowanie wypracowanych zysków. Oznacza to, że np. w przypadku lokaty dającej nam 5% rocznie, po roku od wpłaty 10 000 złotych nasz kapitał urośnie o 500 złotych do poziomu 10 500 złotych. Z kolei po dwóch latach (zakładając reinwestowanie zysków) wartość naszego kapitału wyniesie nie 11 000 złotych (10 500 + 500), ale 11 025 złotych. Wynika to z tego, że otrzymamy w tym przypadku 5% od początkowej wartości kapitału (5% x 10 000 złotych = 500 złotych) oraz 5% od skumulowanych odsetek (5% x 500 złotych = 25 złotych).
Efekt procentu składanego będzie coraz bardziej widoczny wraz z upływem kolejnych lat. Poniższy wykres i tabelka pokazują różnicę pomiędzy stosowaniem procentu składanego (reinwestowanie zysków) a stosowaniem procentu prostego:
Z tabelki możemy wyczytać między innymi to, że po 35 latach reinwestowania zysków kapitał będzie 2 razy większy niż w przypadku stosowania procentu prostego (braku reinwestycji zysków).
Problem procentu składanego w tradingu
W przypadku procentu składanego istotne jest osiąganie stabilnych zysków. W przypadku oszczędzania na lokacie nie jest to wielki problem, gdyż oprocentowanie jest tutaj stałe. Problem pojawia się w inwestowaniu na rynkach finansowych, gdzie nasze zyski nie są stałe. Te wahania literatura naukowa określa mianem ryzyka reinwestycji, czyli braku pewności co do tego po jakiej stopie zwrotu zyski będą reinwestowane.
Przykładowo w jednym roku możemy osiągnąć 20% zysku, by w przyszłym nie zarobić nic lub nawet stracić. Nawet jeśli będziemy utrzymywać stopę zwrotu na średnim poziomie 10% rocznie to wahania w poszczególnych latach spowodują, że ostatecznie wynik po kilki latach będzie znacznie niższy niż w przypadku stabilnego generowania stopy zwrotu na poziomie 10% rocznie. Sytuację tę obrazuje poniższa krzywa, porównująca stabilną stopę zwrotu na poziomie 10% oraz osiąganie naprzemiennie stopy zwrotu 2% i 18% (średnio 10%).
