Silny wzrost produkcji roślin oleistych wspierany przez wyższą produkcję soi i ziaren słonecznika. Zgodnie z prognozą USDA z 12 września br. światowa produkcja nasion i owoców najważniejszych roślin oleistych w sezonie 23/24 zwiększy się do 660,9 mln t wobec 629,7 mln t w sezonie 22/23 (+5,0%), co będzie przede wszystkim efektem wyższych zbiorów soi (+8,4%) i ziaren słonecznika (+6,5%).
Wyższe zbiory soi wynikać będą ze zwiększenia jej produkcji w Argentynie (+92,0% - powrót zbiorów do poziomów zgodnych ze średnią wieloletnią po dotkliwej suszy odnotowanej w sezonie 22/23) i w Brazylii (+4,5% - wzrost wspierany przez systematycznie powiększającą się powierzchnię zasiewów). Z kolei wyższa produkcja ziaren słonecznika będzie wynikać z ich większych zbiorów w UE (+15,7% - skutek rosnącej powierzchni zasiewów słonecznika w UE, w szczególności w Rumunii i na Węgrzech w warunkach zmniejszonego eksportu z Ukrainy) oraz w Rosji (+7,7% - efekt większej powierzchni zasiewów oraz nieznacznie wyższych plonów).
Zobacz także: Co dale z cenami zbóż? Przestrzeń do dalszych obniżek jest już ograniczona
Wyraźna odbudowa światowych zapasów roślin oleistych
Zgodnie z prognozą USDA globalne zużycie nasion i owoców roślin oleistych w sezonie 23/24 zwiększy się do 642,7 mln t wobec 622,2 mln t w sezonie 22/23 (+3,3%). W kierunku wzrostu zużycia roślin oleistych oddziaływać będą ich relatywnie niskie ceny w połączeniu ze zwiększoną dostępnością. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym wzrostowi zużycia roślin oleistych jest ich zwiększone wykorzystanie do produkcji biopaliw z uwagi na rosnące w ostatnich miesiącach ceny ropy naftowej. W warunkach wyższej produkcji roślin oleistych od ich zużycia w sezonie 23/24 prognozowany jest wzrost ich światowych zapasów do 135,6 mln t wobec 121,6 mln t w sezonie 22/23. W konsekwencji wskaźnik zapasy końcowe/zużycie wzrośnie do 21,1% wobec 19,5%, osiągając najwyższą wartość od sezonu 18/19.
El Niño ograniczy zbiory rzepaku w Australii
Zgodnie z szacunkami USDA produkcja rzepaku w sezonie 23/24 zmniejszy się do 85,2 mln t wobec 88,6 mln t w sezonie 22/23 (-3,8%). Spadek produkcji rzepaku wynikać będzie przede wszystkim z jego niższych zbiorów w Australii (-38,4% - negatywny efekt zjawiska El Niño). Światowe zużycie rzepaku w sezonie 23/24 zwiększy się do 85,6 mln t wobec 84,9 mln t w sezonie 22/23 (+0,9%), do czego przyczynią się jego relatywnie niskie ceny. W warunkach produkcji wyższej od zużycia w sezonie 23/24 dojdzie do spadku światowych zapasów rzepaku do 6,1 mln t wobec 7,5 mln t w sezonie 22/23 (-18,9%). W efekcie wskaźnik zapasy końcowe/zużycie zmniejszy się do 7,1% wobec 8,9%, sygnalizując ponowne pogorszenie sytuacji popytowo-podażowej na rynku rzepaku.
Wzrost cen rzepaku ograniczany przez wysokie zapasy roślin oleistych
Uważamy, że mimo prognozowanego spadku zapasów rzepaku, wzrost jego cen ograniczany będzie przez odbudowę światowych zapasów pozostałych roślin oleistych, w szczególności soi i ziaren słonecznika. W efekcie prognozujemy, że w najbliższych kwartałach ceny rzepaku będą kształtować się w łagodnym trendzie wzrostowym. Prognozujemy, że na koniec 2023 r. wyniosą one ok. 1800 zł/t i ok. 2200 zł/t na koniec 2024 r. Głównymi czynnikami ryzyka dla naszej prognozy jest kształtowanie się warunków agrometeorologicznych wśród kluczowych producentów roślin oleistych.
