Chodzi o sprawę dwóch cudzoziemek posiadających status rezydentek długoterminowych we Włoszech, którym tamtejszy sąd zarzucił popełnienie przestępstwa. Miało one polegać na tym, że kobiety składając wniosek o uzyskanie tzw. dochodu z tytułu obywatelstwa, czyli świadczenia socjalnego mającego na celu zapewnienie minimum egzystencji, niezgodnie z prawdą poświadczyły, że zasiłek im się należy, ponieważ mieszkają we Włoszech co najmniej 10 lat i przez co najmniej dwa lata nieprzerwanie. Na tej podstawie kobiety otrzymały łączne zasiłki w wysokości niemal 3,5 tys. euro i 3,2 tys. euro.
Sprawa trafiła do sądu w Neapolu, który odesłał ją do Trybunału Sprawiedliwości UE z zapytaniem czy zapisany we włoskim prawie warunek dotyczący okresu zamieszkiwania jest zgodny z dyrektywą UE o obywatelach państw trzecich będących rezydentami długoterminowymi.
Według TSUE, uzależnienie dostępu do pomocy społecznej i zasiłków od warunku zamieszkiwania jest dyskryminujące dla rezydentów z państw trzecich. Jak zauważył Trybunał, nawet jeśli ten warunek ma zastosowanie także do obywateli krajowych, to w praktyce dotyczy on głównie obcokrajowców.
Tymczasem, dyrektywa UE przewiduje warunek legalnego i nieprzerwanego zamieszkiwania na terytorium państwa członkowskiego przez okres pięciu lat, aby cudzoziemiec mógł uzyskać status rezydenta długoterminowego. Jak podkreślił TSUE, skoro dla pracodawców w Unii jest to okres wystarczający dla uzyskania przez cudzoziemców prawa do równego traktowania z obywatelami danego kraju, w szczególności w zakresie środków zabezpieczenia społecznego, pomocy społecznej i ochrony socjalnej, to państwo członkowskie nie może arbitralne przedłużyć tego okresu zamieszkiwania, aby rezydent mógł ze swojego prawa skorzystać.
TSUE uznał także, że państwo członkowskie nie może karać w postępowaniu karnym, jeśli rezydent fałszywie poświadczy niezgodny z prawem UE warunek zamieszkiwania w danym kraju.
Z Brukseli Jowita Kiwnik Pargana (PAP)
