Nowy wskaźnik rozliczeniowy, określający zmienne oprocentowanie kredytów hipotecznych zastąpi obecny WIBOR. Już za kilka dni pojawi się w pierwszej bankowej ofercie. WIRON - bo o nim mowa - ma w sposób bardziej wiarygodny obliczać koszt pożyczonego przez banki pieniądza, co z kolei ma być dobrą zmianą dla klientów. Czy raty oparte na WIRONie istotnie będą niższe niż ze wskaźnikiem WIBOR? Eksperci portalu GetHome.pl postanowili to sprawdzić.
Już od 26 czerwca klienci ING Banku Śląskiego będą mogli zaciągać kredyty z nową formułą wyliczania rat - zapowiedzieli przedstawiciele banku. Będą one oparte o wskaźnik referencyjny WIRON 1M Stopa Składana. Do tego dochodzi marża kredytowa. Wcześniej słyszeliśmy od Piotra Patkowskiego - wiceministra finansów, że już w połowie roku 3 banki mają mieć w swojej ofercie takie kredyty. Docelowo WIRON ma zastąpić obecnie obowiązujący wskaźnik WIBOR. Od 2025 roku ma być jedynym, który będzie służył do wyliczenia rat kredytowych. Dlaczego WIBOR będzie zlikwidowany i zastąpiony WIRONem?
Warsaw Interbank Offered Rate do likwidacji
WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) jako stopa oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym obowiązuje od lat 90’ ubiegłego wieku. Jest to uśredniona cena, po jakiej banki komercyjne działające w Polsce są gotowe pożyczać sobie pieniądze. Stawka WIBOR jest zmienna. Wysokość wskaźnika - oparta na informacjach banków o proponowanym oprocentowaniu pożyczek innym bankom - publikowana jest codziennie, w dni powszednie, o godzinie 11 w oparciu o tzw. fixing, a więc wyliczenie średniego oprocentowania pożyczek międzybankowych- dokonanego na podstawie informacji przekazanych przez banki komercyjne. WIBOR określa koszt pieniądza, pożyczanego sobie przez banki. Tenże koszt wraz z marżą stanowi również oprocentowanie kredytu hipotecznego, które ma wpisane w umowę klient. Marża bankowa jest stała, natomiast zmienia się WIBOR, co przekłada się na wysokość rat kredytów (chyba, że w grę wchodzi stałe oprocentowanie).
W zależności od tego, jaki rodzaj wskaźnika mamy wpisany w umowę, raty kredytów będą miały różną wysokość i będą się zmieniać z różną częstotliwością. Jeśli ktoś ma wpisane w umowie, że na oprocentowanie składa się WIBOR 3M, to aktualizacja jego oprocentowania będzie dokonywana kwartalnie, jeśli w umowie jest WIBOR 6M – oprocentowanie będzie się zmieniać co pół roku. Funkcjonują również wskaźniki m.in. WIBOR 1M (jednomiesięczny), WIBOR ON (overnight) - następnego dnia rano, WIBOR TN (tomorrow/next) - jednodniowy, WIBOR SW - jednotygodniowy, WIBOR 2W - dwutygodniowy, WIBOR 9M - dziewięciomiesięczny.
WIBOR funkcjonuje od wielu lat, ale od wielu lat mówiło się też o konieczności jego likwidacji. Największą wadą obecnie obowiązującego wskaźnika jest arbitralność i nieprzejrzystość jego ustalania, oraz wątpliwa wiarygodność, w kwestii realnego kosztu pieniądza w transakcjach między bankami. Specjaliści wskazują, że choć teoretycznie wysokość WIBOR powinna być wyliczana na podstawie faktycznych transakcji na rynku międzybankowym, w rzeczywistości często tak się nie dzieje. Banki pozyskują kapitał na akcję kredytową głównie z depozytów swoich klientów. Tak więc fixing, a więc proces ustalania WIBOR-u nie oddaje realnego kosztu pieniądza pożyczanego sobie przez instytucje finansowe. Opiera się jedynie na deklaracjach. W ten sposób banki mogą „pompować” WIBOR.
WIRON na kłopoty
Te właśnie wady ma zlikwidować nowy wskaźnik, a więc WIRON. Podstawowa zmiana dotyczy sposobu wyliczenia kosztu pieniądza międzybankowego. Inaczej niż w przypadku WIBOR-u nowy wskaźnik został oparty nie na pożyczkach a na transakcjach depozytowych między bankami i to takich, które rzeczywiście się odbyły. Mowa o depozytach jednodniowych (overnight). Na podstawie danych o oprocentowaniu dokonanych już transakcji (danych wstecznych) wyliczany jest WIRON. Wskaźnik 1M, 3M, 6M (miesięczny, kwartalny, półroczny) publikuje się z dokładnością do 5 miejsc po przecinku. Wartość WIRON (jak i WIBOR) publikuje administratora indeksu, czyli GPW Benchmark S.A.
Za ile WIRON?
Czy WIRON opłaci się klientom? Dokonajmy symulacji przyjmując wyliczenie dla WIRON 1M stopa składana i WIBOR 1M. Przyjmujemy, że nasz kredytobiorca pożyczył 300 tys. zł, a marża wynosi 2 proc.
W takim wypadku oprocentowanie kredytu opartego na WIBOR wg aktualnych danych wraz z marżą wyniesie 8,85 proc. (6,85 proc. WIBOR plus 2 proc. marży). Rata równa kredytu na 30 lat przy takich paramentach wyniesie 2400 zł.
Zakładając, że kredytobiorca podpisze umowę opartą na WIRONie, wówczas oprocentowanie kredytu będzie kształtować się na poziomie 7,95 proc. (5,95 proc. WIRON 1M stopa składana i 2 proc. marży). W takim scenariuszu rata kredytu będzie o ponad 200 zł niższa, niż z WIBORem. Całkowity koszt kredytu (raty równe) wyniesie 788 tys. Zł. Przy umowie z WIBORem byłoby to 857 tysięcy, a więc o 70 tysięcy złotych więcej.
Podsumowanie
Wyliczenia wskazują, że WIRON oznacza dobrą zmianę dla kieszeni kredytobiorców, choć wszystko zależy od konkretnych ofert. Należy się jednak spodziewać pozytywnego wpływu nowego wskaźnika na rynek. Większa liczba kredytów o różnych parametrach daje większą możliwość wyboru, i otwiera dodatkowe drogi do zmiany warunków kredytowania, co finalnie zawsze jest korzystne dla klientów.
