Komisja Nadzoru Finansowego prowadzi kolejne działania, które mają na celu oczyszczenie sytuacji w polskim sektorze finansowym w związku z aferą GetBack. Podważyła ona wiarygodność niektórych instytucji finansowych. Niektóre z podmiotów zaangażowanych w sprzedaż papierów emitowanych przez spółkę windykacyjną mogą zostać dotkliwie ukarane.
Komisja poinformowała po zakończonym 31 lipca posiedzeniu o wszczęciu postępowania administracyjnego wobec 4 Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych (TFI): Altus Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych SA, Noble Funds Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych SA, SATURN Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych SA oraz Trigon Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych SA. Przedmiotem postępowania jest nałożenie sankcji administracyjnej na wymienione Towarzystwa, na podstawie art. 228 ust. 1c ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w związku z podejrzeniem naruszenia art. 48 ust. 2a pkt 2 oraz art. 45a ust. 4a tej ustawy.
Art. 228. 1c. W przypadku gdy towarzystwo narusza przepisy prawa regulujące działalność towarzystwa wyłącznie w zakresie dotyczącym alternatywnych funduszy inwestycyjnych, nie wypełnia warunków określonych w zezwoleniu na zarządzanie alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi lub zgodzie udzielonej przez Komisję, przekracza zakres tego zezwolenia lub narusza interes uczestników specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego, uczestników funduszu inwestycyjnego zamkniętego lub inwestorów unijnego AFI, Komisja może, w drodze decyzji:
1) ograniczyć zakres wykonywanej działalności zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w zakresie strategii inwestycyjnych, które mogą stosować alternatywne fundusze inwestycyjne, którymi zarządza lub może zarządzać towarzystwo, albo
2) cofnąć zezwolenie, albo
3) nałożyć karę pieniężną do wysokości 5 000 000 zł, albo
4) zastosować łącznie sankcje, o których mowa w pkt 1 i 3 albo w pkt 2 i 3.
Art. 45. ust. 4a. Towarzystwo jest obowiązane do bieżącego nadzorowania wykonywania powierzonych czynności, bez względu na podmiot je wykonujący.
Art. 48. ust. 2a.Towarzystwo jest obowiązane prowadzić działalność w zakresie:
2) zarządzania specjalistycznymi funduszami inwestycyjnymi otwartymi oraz funduszami inwestycyjnymi zamkniętymi.
Komisja w komunikacie wymieniła szereg funduszy, którymi zarządzają wspomniane TFI, w stosunku do których zaistniały zastrzeżenie.
Jak wskazuje Puls Biznesu i Rzeczpospolita, sprawa ta ma związek z potencjalny naruszeniem obowiązków w zakresie bieżącego nadzoru nad wykonywaniem przez GetBack zarządzania portfelami wierzytelności sekurytyzacyjnych funduszy inwestycyjnych zamkniętych, których zarządzanie zostało powierzone spółce windykacyjnej.
PDM zagrożony utratą zezwolenia na prowadzenie działalności
To nie jedyny podmiot, na który Komisja zwróciła uwagę w związku z aferą GetBack. W komunikacje zawarto również informację o wszczęciu postępowania wobec spółki Polski Dom Maklerski SA. Postępowanie administracyjne w tym przypadku ma ustalić, czy zachodzą przesłanki określone w art. 167 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi stanowiące podstawę do zastosowania sankcji określonych w art. 167 tej ustawy.
Wspomniany artykuł mówi o przesłankach, które stanowią podstawę do cofnięcia zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej, albo ograniczenia zakresu wykonywanej działalności maklerskiej. Podstawą do takiego działania, zgodnie z punktami wymienionymi w komunikacie, są przypadku gdy firma inwestycyjna:
1) narusza przepisy ustawy lub innych ustaw mających zastosowanie do działalności firmy inwestycyjnej, w tym zasad i trybu jej wykonywania, przepisy wydane na ich podstawie lub przepisy rozporządzenia 575/2013, prze pisy rozporządzenia 596/2014, przepisy rozporządzenia 600/2014, przepisy rozporządzenia 1031/2010 lub inne bezpośrednio stosowane przepisy prawa Unii Europejskiej mające zastosowanie do działalności firmy inwestycyjnej;
2) nie przestrzega zasad uczciwego obrotu;
Co istotne, Polski Dom Maklerski miał być podmiotem, który najmocniej angażował się w oferowanie i sprzedaż obligacji GetBacku. W stosunku do podmiotów oferujących te papiery pojawiło się wiele skarg ze strony inwestorów., w tym zarzuty tzw. missellingu. W jednym z komunikatów w sprawie GetBack KNF wskazał, że ze skarg od inwestorów wynika, iż część pośredników w procesie sprzedaży obligacji GetBacku nie uwzględniała indywidualnej sytuacji klientów, ich wiedzy i doświadczenia na rynku finansowym. Część skarg wskazywała również na to, że inwestorzy mogli zostać wprowadzeni w błąd co do natury instrumentu finansowego, jakim są obligacji i ryzyka związanego z inwestowaniem na rynku obligacji korporacyjnych.
Polski Dom Maklerski związany jest z istotnym wątkiem w śledztwie jakie prowadzone jest w związku z aferą GetBack. W ramach śledztwa zatrzymany został Szczepan D.-M., szef Polskiego Domu Maklerskiego. Sąd zdecydował się zastosować wobec niego środek zapobiegawczy w formie 3-miesięcznego aresztu. Szczepan D.-M. usłyszał zarzuty, za które grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności. Prokuratura wskazała, że szef Polskiego Domu Maklerskiego miał działać w porozumieniu z byłym prezesem GetBack – Kondarem K., a na skutek przestępstwa, którego wspólnie dopuścili się obaj podejrzani, spółka GetBack straciła prawie 16 mln zł. Dowody zebrane przez prokuraturę wskazują, iż umowy pomiędzy GetBackiem i Polskim Domem Maklerskim były pozorne i służyły jedynie do wyprowadzania znacznych kwot pieniężnych ze spółki windykacyjnej. Te miały trafiać następnie na rachunek bankowy Konrada K. lub bezpośrednio powiązanych z nim spółek.
