W IV kw. 2022 r. dynamika aktywności gospodarczej na świecie w ujęciu rocznym nadal się obniżała (Wykres 1.1). Przyczyniły się do tego skutki agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę (w tym wysokie ceny surowców i wysoka niepewność), zacieśnianie polityki pieniężnej w największych gospodarkach oraz wzrost zachorowań na COVID-19 w Chinach.
Zobacz także: Inflacja w Polsce oczami NBP: co dalej? Kompleksowa analiza i prognoza
Na początku 2023 r. wskaźniki koniunktury w największych gospodarkach rozwiniętych nieznacznie się poprawiły, czemu sprzyjał spadek cen surowców energetycznych (por rozdz. 1.3 Światowe rynki surowców), wcześniejsze złagodzenie napięć w globalnych łańcuchach dostaw (Wykres 1.2) oraz utrzymywanie się dobrej sytuacji na rynkach pracy. Mimo to, roczna dynamika aktywności w tych gospodarkach pozostawała prawdopodobnie niska.
W strefie euro dynamika PKB w IV kw. 2022 r. spadła do 1,9% r/r (wobec 2,3% r/r w III kw.; Wykres 1.3)[1]. Spowolnienie wzrostu gospodarczego następowało w warunkach wysokiej inflacji oraz słabych nastrojów przedsiębiorców i konsumentów, a także wolniejszego wzrostu popytu światowego. W efekcie w grudniu 2022 r. roczne dynamiki sprzedaży detalicznej i produkcji przemysłowej były ujemne, w tym szczególnie silnie spadła produkcja w branżach energochłonnych. Spowolnienie wzrostu w IV kw. 2022 r. było nieco łagodniejsze od oczekiwań ze względu na mniejszy wpływ kryzysu energetycznego na aktywność gospodarczą[2] . Ponadto, złagodzenie napięć w globalnych sieciach podaży wspierało odbudowę produkcji w części działów przemysłu. Sytuacja na rynku pracy była nadal dobra, a stopa bezrobocia w IV kw. 2022 r. obniżyła się do najniższego poziomu w historii strefy euro (6,6%).
W Stanach Zjednoczonych dynamika PKB w IV kw. 2022 r. obniżyła się do 0,9% r/r (wobec 1,9% r/r w III kw. 2022 r.; Wykres 1.4)[3].. Było to związane ze słabszym wzrostem konsumpcji prywatnej oraz obniżeniem się dynamiki inwestycji. W szczególności pogłębił się spadek nakładów w sektorze nieruchomości mieszkaniowych w warunkach podniesienia stóp procentowych przez Rezerwę Federalną. Sytuacja na rynku pracy pozostawała korzystna, czego wyrazem był m.in. spadek stopy bezrobocia w styczniu 2023 r. do 3,4%, tj. poziomu najniższego od kilku dekad.
W Chinach wzrost PKB w IV kw. 2022 r. spowolnił do 2,9% r/r (wobec 3,9% r/r w III kw. 2022 r.). Głównym czynnikiem obniżającym wzrost gospodarczy w tym okresie było pogorszenie się sytuacji epidemicznej i odejście od polityki „zero COVID”, które negatywnie wpłynęły na dynamikę konsumpcji. Ponadto wzrost PKB Chin był ograniczany przez pogłębiający się kryzys na rynku nieruchomości oraz spowolnienie wzrostu w gospodarce światowej.
W krajach Europy Środkowo-Wschodniej spoza strefy euro[4] wzrost PKB spowolnił z 4,3% r/r w II kw. do 3,2% r/r w III kw. 2022 r. i 2,0% r/r w IV kw. 2022 r. Główną przyczyną spowolnienia wzrostu PKB w III kw. 2022 r. było osłabienie dynamiki konsumpcji, natomiast w przeciwnym kierunku oddziaływało przyspieszenie wzrostu inwestycji. Podobne tendencje były prawdopodobnie obserwowane w IV kw. 2022 r
-
W ujęciu kw/kw wzrost PKB w strefie euro w IV kw. 2022 r. wyniósł (wg wstępnych danych) 0,1% wobec 0,3% w III kw. ub.r. (dane odsezonowane). ↑
-
Przyczyniły się do tego wysokie zapasy gazu ziemnego (w warunkach spadku jego zużycia, łagodnej zimy i uruchomienia alternatywnych źródeł dostaw) oraz działania rządów na rzecz ograniczenia skutków wzrostu cen surowców energetycznych. ↑
-
W ujęciu kwartalnym PKB w Stanach Zjednoczonych wzrósł o 2,7% kw/kw saar wobec 3,2% kw/kw saar w III kw. ub. r. ↑
-
Ważona realnym PKB średnia dynamika PKB w ujęciu rocznym w Czechach, Rumunii i na Węgrzech. ↑
***Materiał pochodzi z raportu NBP: “Raport o inflacji – marzec 2023”, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
