Kurs bitcoina (BTC) dzisiejszej nocy zanotował nagły, niemal siedmioprocentowy wzrost, pobudzając tym samym do wzrostów cały rynek kryptowalut. Jedną z domniemanych przyczyn tak nagłego ruchu popytowego była planowana konserwacja na popularnej giełdzie lewarowanych kontraktów terminowych BitMEX. Wydarzenie to pokazuje jak podatny na manipulacje cenowe jest rynek kryptowalut.
Ruch wzrostowy rozpoczął się ok. godziny 3 nad ranem (polskiego czasu), kiedy BTC był notowany po ok. 6450 dolarów, w ciągu kwadransa osiągając chwilową cenę 6900 dolarów (6,97% wzrostu). Kurs ustabilizował się w ciągu następnych 45 minut na poziomie ok. 6700 dolarów (niecałe 4% wzrostu) przy szacowanej kapitalizacji rynkowej wynoszącej 115.5 mld USD. Globalna kapitalizacja rynku wzrosła z poziomu 211 mld do niecałych 220 mld dolarów, z czego przynajmniej połowa wolumenu wzrostowego pochodziła od bitcoina.
Notowania BTC/USD H1, Bitfinex
Potencjalną i najprawdopodobniejszą przyczyną nagłego wzrostu było zatrzymanie platformy tradingowej BitMEX - ruch cenowy pokrył się z rozpoczęciem prac konserwacyjnych, które rozpoczęły się dokładnie 22 sierpnia o 3 nad ranem (polskiego czasu). Platforma była niedostępna zarówno dla logujących się użytkowników, jak i dla korzystających z kluczy API za pośrednictwem zewnętrznych aplikacji. Giełda wznowiła swoje działanie w ciągu godziny, z kilkunastominutowym opóźnieniem, spowodowanym zbyt dużą liczbą prób zalogowania się przez użytkowników. Mimo tego, że prace konserwacyjne zostały ogłoszone przez BitMEX w poniedziałek 20 sierpnia, wielu klientów najprawdopodobniej zbagatelizowało tę informację. We wtorek 21 sierpnia liczba krótkich pozycji na kontraktach terminowych BTC/USD osiągnęła najwyższą wartość od 12 kwietnia. Ze względu na prace konserwacyjne, użytkownicy BitMEX nie mogli zalogować się na platformę i zmodyfikować swoich pozycji, przez co duża część transakcji short została upłynniona, doprowadzając do nagłego wzrostu notowań bitcoina.
Wielu klientów platformy BitMEX, mających otwarte wysokolewarowane pozycje podczas prac konserwacyjnych, skarży się na poniesione straty i w mediach społecznościowych zarzuca giełdzie manipulowanie rynkiem.
Szacowany wolumen pozycji krótkich BTC/USD SHORT D1, Bitfinex
Rynek kryptowalut manipulowany kontraktami?
Alex Krüger, analityk rynku kryptowalut, twierdzi że dzisiejsza sytuacja nie pozostanie bez wpływu na decyzję amerykańskiego regulatora SEC, który pod koniec września ma zdecydować o dopuszczeniu do obrotu, bądź odrzuceniu funduszy Bitcoin ETF na giełdzie Cboe, proponowanych przez VanEck/SolidX. Komisja jako jeden z powodów zwlekania z zatwierdzeniem ETF-ów na bitcoina podaje potencjalnie wysoką podatność rynku kryptowalut na manipulacje cenowe i stosunkowo niski wolumen handlowy, co też było jednym z argumentów za odrzuceniem propozycji BTC ETF braci Winklevoss. Wg Krügera, szanse na to, że po incydencie na BitMEX SEC zatwierdzi wniosek giełdy Cboe są bliskie zeru.
Jest to dość radykalna opinia - mimo tego, że dzisiejsza sytuacja bez wątpienia nie umknie uwadze SEC, trudno zgodzić się z tym, że przekreśla ona szanse na zatwierdzenie najbardziej oczekiwanych ETF-ów BTC na giełdzie Cboe. Jeśli jednak tak się stanie, z dużym prawdopodobieństwem doprowadzi to do zauważalnej przeceny BTC w dniu opublikowania decyzji (30 września 2018 r.), ze względu na ogromne nadzieje, jakie uczestnicy rynku wiążą z wprowadzeniem do obrotu nowego instrumentu.
Czytaj także: SEC po raz kolejny przesuwa decyzję ws Bitcoin ETF na Cboe
Dzisiejsza sytuacja na giełdzie BitMEX pokazuje jak ewidentny wpływ na rynek mają wysokolewarowane pozycje inwestorów indywidualnych. Zarejestrowana na Seszelach giełda BitMEX jest całkowicie nieregulowana i wedle szacunkowych obliczeń może mieć nawet 40% udział w rynku kryptowalut, co daje wymierne pole do manipulacji cenowych.
Kontrowersyjna sytuacja z lewarowanymi kontraktami miała miejsce 3 sierpnia na jednej z największych giełd kryptowalut OKEx (2. miejsce pod względem wolumenu), na której jeden z użytkowników otworzył długą pozycję o wartości ponad 415 mln dolarów. Niestety, rynek od momentu otwarcia systematycznie tracił na wartości, co doprowadziło do ogromnych strat, z których, ze względu na wykorzystanie dźwigni finansowej, tylko część miała pokrycie w środkach klienta. Ze względu na mocny spadek ceny BTC 3 sierpnia giełda musiała zamknąć pozycję ze stratą własną wynoszącą 9 mln dolarów, która została pokryta proporcjonalnie z zysków swoich klientów.
Giełda kryptowalut BitMEX
BitMEX tak naprawdę nie jest standardową giełdą kryptowalut, lecz giełdą lewarowanych kontraktów terminowych na kryptowaluty za pośrednictwem bitcoina. Platforma obsługuje obecnie kontrakty na bitcoina (BTC), Cardano (ADA), Bitcoin Cash (BCH), EOS, Ethereum (ETH), Litecoina (LTC), Tron (TRX) oraz Ripple (XRP). Najwyższy poziom dźwigni finansowej oferowany jest na kontraktach XBT (bitcoin) i wynosi aż 100:1 (depozyt zabezpieczający może być stukrotnie niższy niż wartość otwartej pozycji). Kontrakty BitMEX pozwalają na zajęcie zarówno pozycji długich, jak i krótkich.
Giełda została założona w 2014 r. przez Arthura Hayesa i była pierwszym podmiotem oferującym kontrakty terminowe na kryptowaluty.
Obecnie BitMEX ma szacowany obrót na poziomie ponad 3 mld dolarów dziennie, czyli większy niż dwie największe giełdy kryptowalut (Binance oraz OKEx) razem wzięte.
