Transformacja energetyczna jest nieunikniona, bo paliwa kopalne prędzej czy później się wyczerpią. Zapotrzebowanie na kluczowe dla niej metale będzie gwałtownie wzrastać. Jednym z nich będzie nikiel. Jednak w jego przypadku, sytuacja nie jest taka prosta, jak może się wydawać.
- Ceny niklu przed dwoma laty były w centrum spekulacyjnego szału na londyńskiej giełdzie
- Pomimo ostrej przeceny, nikiel jest wciąż prawie dwukrotnie droższy niż przed pandemią
- W tym roku notowania tego metalu lawinowo runęły
Szalone ceny niklu
Ceny niklu notowane na Londyńskiej Giełdzie Metali od początku tego roku spadły o 40%. Obecnie, za kontrakt na tonę tego metalu należy zapłacić około 18,6 tys. USD.
Wykres: Cena niklu w 2023 roku (12 października 2023) 
Źródło: tradingview.com
Notowania niklu utrzymują się niemal 75% powyżej cen sprzed wybuchu pandemii COVID. To najwięcej wśród metali przemysłowych, a także w czołówce wszystkich towarów ogółem.
Wykres: Zmiana cen głównych towarów względem poziomów sprzed pandemii.
Źródło: IMF, HSBC.
Niemniej, ostatnie miesiące to wyraźny spadek notowań metalu. W tym roku, był to najmocniej tracący surowiec oprócz europejskiego gazu ziemnego.
Wykres: Stopa wzrostu notowań poszczególnych towarów od początku 2023 roku.
Źródło: MUFG.
Jednym z kluczowych czynników wpływających na spadek cen niklu była słaba koniunktura w gospodarce Chin, a zwłaszcza rozczarowujące ożywienie chińskiego popytu. Najnowsze dane z Państwa Środka pokazują, że kraj ten wciąż zmaga się z rozpędzeniem gospodarki po przedłużających się ograniczeniach związanych z pandemią COVID.
Chiny są największym na świecie producentem i konsumentem stali nierdzewnej odpowiadającej za 70% całkowitego zużycia niklu. W rezultacie, jest ona kluczowa dla popytu na ten metal.
Co więcej, popyt na nikiel w Chinach gwałtownie wzrósł w ostatnich latach. Między 2016, a 2020 rokiem, zapotrzebowanie chińskiej gospodarki wzrosło o 23%, podczas gdy dla reszty świata o zaledwie 2%.
Wykres: Chiny odpowiadały za ponad 50% globalnego zużycia rafinowanego niklu w 2020 roku
Źródło: IMF, HSBC.
Indonezja jest największym na świecie producentem niklu. Kraj ten posiada największe na świecie rezerwy tego metalu i odpowiadał za 36% globalnej podaży w 2021 roku. Jednak znaczna część produkcji Indonezji to materiał klasy 2 o niższej czystości, wykorzystywany do produkcji stali nierdzewnej.
Kolejnymi największymi producentami są Filipiny z 13% światowej produkcji oraz Rosja z 9%. Oczekuje się, że zapotrzebowanie na nikiel na potrzeby czystych technologii energetycznych w 2040 roku będzie od 6 do 19 razy wyższe niż w 2020 roku. W 2021 roku wyprodukowano 2,7 mln ton niklu.
Nikiel to kluczowy metal dla transformacji energetycznej
Stal nierdzewna stanowiła około 64% popytu na nikiel w 2022 roku. Jednak metal ten stosowany jest również w produkcji baterii i akumulatorów, a jego wykorzystanie znacznie wzrosło w ostatnich latach. W 2021 roku około 13% globalnego zużycia niklu przypadało na katody akumulatorów, w porównaniu z mniej niż 3% zaledwie sześć lat wcześniej.
Zapotrzebowanie na nikiel z akumulatorów stanowi tylko około 15% całkowitego popytu w 2022 roku, ale nadal jest dominującym katalizatorem wzrostu. Analitycy banku HSBC szacują, że do 2027 roku będzie on stanowił 28% całkowitego popytu.
Uważają oni także, że rynek niklu pozostanie w nadwyżce w perspektywie krótkoterminowej ze względu na silny wzrost produkcji.
“Słaby popyt i wzrost podaży nadal wpływają na ceny. Ceny półproduktów niklowych również znalazły się pod presją, podobnie jak ceny innych surowców do produkcji akumulatorów. Zapowiedź przedłużenia ulg podatkowych dla pojazdów elektrycznych w Chinach może zapewnić pewne wsparcie, ale uważamy, że zasadniczo rynek niklu będzie miał nadwyżkę ze względu na silny wzrost produkcji i uważamy, że spadek cen odzwierciedla te warunki rynkowe” - zaznaczyli analitycy HSBC.
“Spodziewamy się, że chińska produkcja stali nierdzewnej wzrośnie o około 3% rdr w 2023 roku, niżej niż wcześniej oczekiwano ze względu na wolniejszy niż oczekiwano wzrost popytu i słabe dane makroekonomiczne w ostatnich miesiącach. Prognozujemy, że chińska produkcja stali nierdzewnej będzie rosła w tempie około 4,5% rocznie w latach 2023-2027” - stwierdzili eksperci z HSBC.
“Po stronie podaży prognozujemy, że produkcja rafinowanego niklu wzrośnie o 10% rok do roku w 2023 roku, a średnia stopa wzrostu w latach 2023-2027 wyniesie 7,1%” - dodali.
Zobacz również: Nie do wiary co odkryto w magazynie w Rotterdamie! Notowania niklu zawieszone!
Indonezja i Chiny będą napędzać rynek niklu
Indonezja będzie prawdopodobnie największym czynnikiem napędzającym wzrost produkcji rafinowanej niklu.
“Prognozujemy, że Indonezja będzie odpowiadała za około 50% przyrostu produkcji rafinowanej w ciągu najbliższych pięciu lat. Kolejnym motorem wzrostu podaży będą Chiny, które naszym zdaniem będą odpowiadać za około 40% przyrostu produkcji rafinowanej w ciągu najbliższych pięciu lat” - stwierdzili analitycy z HSBC
Według HSBC, na rynku niklu występuje nadwyżka, ponieważ silny wzrost podaży przewyższa wzrost popytu.
“Jednak wraz z ciągłym wzrostem popytu ze strony pojazdów elektrycznych, po zakończeniu obecnych projektów może być wymagana większa podaż. Niemniej jednak, zdajemy sobie sprawę z ryzyka wynikającego ze zmiany składu chemicznego baterii i potencjalnego wzrostu podaży wtórnej z recyklingu baterii, co może zrównoważyć wyczerpywanie się kopalni w dłuższej perspektywie” - zaznaczyli progności z HSBC.
Zobacz również: Cena tego metalu była o 70% wyższa od ceny złota, teraz jest o 40% niższa. Jakie są prognozy?
Prognoza ceny niklu
Prognoza ING zakłada wzrost cen niklu do średnio 20 tys. USD za tonę w 2024 roku i 23 tys. USD w 2025 roku.
“Prognozujemy, że ceny niklu pozostaną pod presją w perspektywie krótkoterminowej, ponieważ nadwyżka na rynku globalnym rośnie, a spowolnienie gospodarki światowej ogranicza popyt na stal nierdzewną. Przewidujemy, że ceny wyniosą średnio (...) 20 tys. USD za tonę w IV kwartale 2023 roku. Spadki będą jednak ograniczone ze względu na napiętą sytuację na rynku Londyńskiej Giełdy Metali” - stwierdzili analitycy rynku towarowego z ING.
“Ceny powinny jednak pozostać na podwyższonym poziomie w porównaniu ze średnimi cenami sprzed historycznego short squeeze cen niklu na Londyńskiej Giełdzie Metali ze względu na rolę niklu w globalnej transformacji energetycznej. Atrakcyjność metalu dla inwestorów jako kluczowego “zielonego” metalu będzie wspierać wzrost cen w dłuższej perspektywie. W akumulatorach pojazdów elektrycznych nikiel zwiększa ich gęstość energii i zwiększa zasięg jazdy” - zaznaczyli analitycy ING.
Innego zdania są analitycy z HSBC, według nich, w 2024 roku cena wyniesie średnio 19,8 tys. USD i utrzyma się na tym poziomie w 2025 roku.
Z kolei eksperci rynku towarowego z banku MUFG sądzą, że w 2024 roku zobaczymy ceny niższe niż 19 tys. USD za tonę niklu, a w 2025 roku będziemy świadkami rajdu do 23,5 tys. USD.
