Głęboka, acz krótkotrwała recesja w 2020 roku, po której nastąpił stymulacyjny boom sprawiła, że krajobraz gospodarczy stał się niezwykle trudny do odczytania. Zazwyczaj pytanie brzmi, czy mamy do czynienia z fazą ekspansji, dojrzałego wzrostu czy spowolnienia cyklu.
Problem polega na tym, że cykl może już nie funkcjonować w standardowy sposób, a zatem wszystkie modele (z natury oparte na relacjach z przeszłości) stają się mało użyteczne.
Możemy jedynie zarysować ogólny obraz wszelkich rozważań na temat przyszłości:
wszystkie bodźce, które początkowo miały na celu zamortyzowanie recesyjnego wpływu restrykcji sanitarnych, wygenerowały tak duży popyt, że prawdopodobnie nawet bez pandemii bylibyśmy świadkami pewnych problemów z podażą. Jednak ze względu na restrykcje związane z COVID, łańcuchy dostaw znajdują się pod stałą presją, a nie mogąc zaspokoić całego popytu, odpowiadają wyższymi cenami. Można by stwierdzić, że jest to zwycięstwo teorii monetarnej, kiedy zwiększenie podaży pieniądza skutkuje wyższymi cenami, a nie wyższym wzrostem gospodarczym.
Pytanie brzmi - co dalej?
Ponieważ modele nie są zbyt użyteczne, mamy wrażenie, że zastąpiło je myślenie życzeniowe. Przyjrzyjmy się więc konsensusowi ekonomistów. Zakłada on wzrost gospodarczy w 2022 roku na poziomie około 4% w krajach rozwiniętych, a oczekiwania co do wzrostu w 2023 roku nadal pozostają powyżej poziomów sprzed pandemicznego 2019 roku.
Jednocześnie, niektórzy ekonomiści zdają się wierzyć w przejściowy charakter inflacji, ponieważ oczekują, że będzie ona stłumiona w strefie euro i Chinach oraz stopniowo schładzana w USA. Mamy wrażenie, że rynki wyceniają ten pozytywny scenariusz. Zakłada on, że producenci będą w stanie wykorzystać wysoki popyt, co doprowadzi do wyższego wzrostu gospodarczego, spadku inflacji oraz pobudzenia popytu, gdy znikną już bodźce rządowe. Jest to scenariusz długiej i stabilnej ekspansji. Jaka jest alternatywa?
Stagflacja
Tak, brzmi to ponuro, ale jest to możliwe. W 2022 roku możemy być świadkami niższego popytu z trzech powodów:
- Wyższa inflacja oznacza niższy dochód rozporządzalny i niższe zaufanie konsumentów
- Słabnące efekty bodźców rządowych (szczególnie w USA)
- Oszczędności zgromadzone podczas pandemii są wydawane
Jeśli spadek popytu będzie znaczący w momencie, gdy firmy zwiększą swoje moce produkcyjne, mogą one nagle stanąć w obliczu malejących przychodów, kiedy wzrost płac jest wysoki, a stopy procentowe znormalizowane (patrz następna część). Uważamy jednak, że najbardziej prawdopodobny jest scenariusz "pośredni".
Inwestorzy powinni zwracać uwagę na dwie kwestie:
- Jak szybko rozwiązywane są problemy z łańcuchami dostaw (również czy pojawiają się nowe przeszkody, jak np. nowe restrykcje związane z COVID)
- Czy presja inflacyjna rozszerza się i przenosi na wzrost płac (co zwiększa prawdopodobieństwo zacieśnienia polityki pieniężnej)
*** artykuł powstał na podstawie "Raportu Badawczego XTB: Prognozy na 2022 rok"
