W najnowszym rankingu przygotowanym przez PwC – Women in Work Index, oceniającym sytuację kobiet na rynku pracy w krajach OECD, Polska znalazła się na 8. miejscu. To znacznie wyżej niż inne państwa naszego regionu, takie jak: Węgry (13), Czechy (24), Estonia (19) czy Słowacja (17). Wyjątkiem jest Słowenia, która po raz kolejny znalazła się na trzecim miejscu światowego podium, za Luksemburgiem i Nową Zelandią.
Przygotowywany co roku przez PwC raport „Women in Work Index” to analiza rynków pracy w 33 państwach OECD pod kątem warunków pracy dla kobiet i ich aktywności zawodowej. W tym roku obchodzimy jego dziesięciolecie. Pod uwagę brane są takie czynniki jak: różnica w wynagrodzeniu kobiet i mężczyzn (gender pay gap), wskaźnik zatrudnienia i stopa bezrobocia w obu grupach, liczba osób pracujących w pełnym wymiarze godzin i na część etatu. Autorzy raportu podkreślają, że gdyby wszystkim krajom OECD udało się podnieść poziom zatrudnienia kobiet do tego notowanego w Szwecji (81%), PKB całej grupy mógłby wzrosnąć w długiej perspektywie nawet o 6 bln dolarów.
“Jednym z kluczowych zadań dyrektorów generalnych jest zapewnienie równouprawnienia w miejscu pracy. Uczciwego wynagrodzenia, poczucia autonomii oraz budowania poczucia przynależności do swojego zespołu i do firmy. Do tego konieczne jest zaufanie pomiędzy pracownikami a pracodawcą. To od liderów firm zależy czy w danym przedsiębiorstwie rozwinie się kultura Diversity & Inclusion, a jest to obszar, w którym jeszcze wiele jest do zrobienia. Jednocześnie zarówno biznes jak i administracja publiczna mogą zrobić znacznie więcej, żeby zapewnić kierunkowe wsparcie dla kobiet” - mówi Katarzyna Komorowska, partnerka PwC Polska z zespołu People & Organization.
Zgodnie z opublikowanymi w raporcie danymi luka płacowa w Polsce na przestrzeni ostatnich lat uległa zmniejszeniu, nie oznacza to jednak, że problem związany z równością wynagrodzeń jest bliski rozwiązaniu.. Według zaktualizowanych danych Eurostatu i OECD gender pay gap, czyli zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć, w Polsce wynosił w 2021 r. 5,4%, w 2020 r. 6,5%, a w 2019 r. 8,5%. Jak podkreślają eksperci PwC, nie oznacza to, że luka na poziomie 5,4% w pełni oddaje skalę tego zjawiska, jest raczej pokazaniem trendu. Dane Eurostatu, na których w głównej mierze bazuje analiza PwC, mierzy różnicę w średnich godzinowych zarobkach wszystkich pracowników płci męskiej i żeńskiej dla wszystkich sektorów, oprócz rolnictwa i administracji publicznej. To tylko jeden ze stosowanych sposobów kalkulacji luki płacowej. Alternatywnym sposobem, oddającym bardziej rzeczywistość jest skorygowanie danych ogólnych poprzez uwzględnienie obiektywnych kryteriów, które obejmują wymogi związane z wykształceniem, wymogi zawodowe i szkoleniowe, umiejętności, wysiłek i odpowiedzialność, wykonywaną pracę oraz charakter wiążących się z nią zadań. Takie podejście znajdziemy m.in. w dyrektywie Equal Pay czy metodykach certyfikacji równości wynagrodzeń tj. np. Equal Salary Certification.
“W najnowszym zestawieniu za 2021 r. gender pay gap Polskę wyprzedzają jedynie Luksemburg (0,5%), Grecja (3,6%), Belgia (4,8%) i Włochy (5,1%). Tym samym Polska wyprzedziła Nową Zelandię (6,7%).. Autorzy raportu podkreślają, że na poziom luki płacowej wpływ ma co najmniej kilka czynników, w tym te makroekonomiczne. Niższa luka płacowa występuje w krajach, w których m.in. jest wyższy PKB, wyższe wydatki publiczne na świadczenia rodzinne oraz duży odsetek kobiet prowadzących własny biznes. Z kolei negatywny wpływ na lukę płacową mogą mieć długość płatnego urlopu macierzyńskiego i mniejsza liczba kobiet aktywnych zawodowo w porównaniu do aktywnych zawodowo mężczyzn” - mówi Patrycja Załuska, ekspertka PwC Polska z zespołu People & Organization.
W porównaniu do danych z 2020 r. utrzymała się stopa bezrobocia wśród kobiet w Polsce z wynikiem 3,3%. Pozostałe wskaźniki utrzymują się na zbliżonym poziomie. Zatrudnienie na pełen etat wzrosło z 91,1% w 2020 r. do 92,6% w 2021 r., a stopa zatrudnienia wzrosła z poziomu 63,6% do 66,1%. W porównaniu do 2020 r. znacznie wzrosła reprezentacja kobiet w zarządach, z 13,7% do 22,4%
Global Empowerment Index PwC wykazał, że istnieje znaczna luka w równouprawnieniu płci, przy czym mężczyźni mają większe uprawnienia w miejscu pracy niż kobiety. Indeks opiera się na analizie perspektyw niemal 22 000 kobiet pracujących na całym świecie oraz mierzy 12 czynników upodmiotowienia w czterech wymiarach: autonomii, wpływu, poczucia znaczenia i przynależności oraz pewności siebie i kompetencji. Cztery najważniejsze czynniki wzmacniające pozycję kobiet w miejscu pracy, które są również czterema głównymi czynnikami, które wpływają u kobiet na decyzję o zmianie kariery, to:
- Uczciwe wynagrodzenie (72%)
- Zadowolenie z pracy (69%)
- Miejsce pracy, w którym mogą być naprawdę sobą (67% )
- Posiadanie zespołu, który dba o ich dobre samopoczucie (61%)
Badania wykazały, że mężczyźni i kobiety są zasadniczo podobni pod względem tego, jak ważny jest dla nich każdy z powyższych czynników. Jednak mężczyźni częściej niż kobiety twierdzili, że faktycznie czerpią z nich korzyści w pracy, co również potwierdza, że analiza wynagrodzenia jest dopiero pierwszym krokiem w budowaniu równego traktowania. Największe luki w przypadku kobiet to sprawiedliwe wynagrodzenie (różnica 34 punktów), wybór: kiedy (różnica 27 punktów), gdzie (różnica 22 punktów) i jak (różnica 22 punktów) pracują, spełnianie się w pracy (różnica 20 punktów) i współpraca z menedżerem, który bierze pod uwagę twój punkt widzenia przy podejmowaniu decyzji (różnica 19 punktów).
Informacje o raporcie PwC „Women in Work Index 2023”
Raport „Women in Work Index” analizuje sytuację kobiet na rynku pracy oraz ich wpływ na gospodarkę w 33 państwach należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Indeks powstaje w oparciu o dane OECD, Eurostatu oraz BLS i jest średnią ważoną wskaźników takich jak: różnica w wynagrodzeniu kobiet i mężczyzn, stopa bezrobocia wśród kobiet, bezpieczeństwo zatrudnienia, forma zatrudnienia (pełny lub niepełny etat). Najnowsza edycja raportu obejmuje dane za 2021 rok.
Raport „Women in Work Index 2023” jest dostępny na stronie https://www.pwc.co.uk/services/economics-policy/insights/women-in-work-index.html
