Według światowego badania 23% kobiet zasiada w radach nadzorczych i zarządach firm. Autorzy raportu “Women in the boardroom. Budowanie kultury równości i włączającego przywództwa w radach nadzorczych i zarządach”, podają, że przy istniejącym tempie zmian równa reprezentacja (parytet) będzie musiała poczekać aż do 2073 r. w przypadku przewodniczących i do 2111 r. w przypadku prezesek przedsiębiorstw.
Nierówność płci w gospodarce
- Coraz więcej kobiet wchodzi na rynek pracy w Polsce, zajmuje stanowiska kierownicze, zakłada własną firmę, jednak wciąż napotyka liczne bariery na swojej ścieżce kariery. Nierówność płci w gospodarce wynika z wielu czynników, m.in. długotrwałych barier strukturalnych i przemian społeczno-ekonomicznych. Przyczyn niskiej reprezentacji kobiet na wyższych stanowiskach kierowniczych dopatrywać się należy zarówno w indywidualnym podejściu, jak i w czynnikach zewnętrznych. Część barier ma naturę psychologiczną i dotyczy pewności siebie i wiary we własne możliwości. Z drugiej strony musimy walczyć ze stereotypami, które „wypychają” kobiety z życia ekonomicznego i sprowadzają ich rolę do „opiekunki domowego ogniska” – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.
Parytety mogą pomóc
Stosowanie kwot i parytetów samo w sobie nie gwarantuje jeszcze równego dostępu kobiet i mężczyzn do pełnienia funkcji decyzyjnych ze względu na inne bariery, które mogą napotykać kobiety w karierze zawodowej, jak chociażby konieczność pogodzenia pracy z obowiązkami rodzicielskimi. Mimo to, warto zauważyć, że ustawowe gwarancje równości oddziałują na opinię społeczną i sygnalizują problem niedostatecznej reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych. Instytucjonalne mechanizmy zwiększenia udziału kobiet w zarządach przyczyniają się do zmiany postrzegania kategorii płci w biznesie i w perspektywie mają doprowadzić do sytuacji, w której wymóg zrównoważenia organów decyzyjnych pod względem płci będzie przestrzegany automatycznie bez konieczności stosowania kwot lub parytetów.
Unia Europejska interweniuje
Udział kobiet w organach zarządczych pozostaje od wielu lat na właściwie niezmiennym poziomie. Obserwujemy tylko nieznaczny wzrost. Z tego względu pojawia się coraz więcej głosów, że bez ustawowych kwot zmiana będzie trwała za długo. Unia Europejska także wprowadza odpowiednie przepisy. Od lipca 2026 r. będzie obowiązywać dyrektywa UE w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych oraz powiązanych środków, która wymusi na spółkach giełdowych, aby 40% stanowisk dyrektorów niewykonawczych lub 33% wszystkich stanowisk kierowniczych zajmowały osoby należące do niedostatecznie reprezentowanej płci.
Różnorodność przynosi korzyści
- Próg 30% lub 1/3 danego gremium decyzyjnego został uznany za tzw. „masę krytyczną”, czyli minimalny udział, przy którym głosy mniejszości zaczynają mieć wpływ na decyzje podejmowane przez większość. Różnice, wynikające z odmiennych potrzeb i wartości kobiet i mężczyzn są niezbędne dla różnorodności, która niesie ze sobą korzyści zarówno w biznesie, jak i w życiu społecznym. Ważne jest, aby kobiece i męskie perspektywy były uwzględniane w równym stopniu podczas procesu decyzyjnego. Wprowadzenie minimalnego progu udziału niedoreprezentowanej płci w składzie zarządu lub rady nadzorczej jest szybką ścieżką zwiększenia partycypacji kobiet i stanowi alternatywę stopniowej ewolucyjnej zmiany reprezentacji, która ze względu na bariery strukturalne będzie odbywała się w niezwykle powolnym tempie. Stworzenie odgórnych mechanizmów i ram prawnych przyspieszających poprawę równowagi płci w procesie decyzyjnym jest zatem kluczowe w zagwarantowaniu równości szans – dodaje Nadia Kurtieva.
Zobacz także: W którym mieście najłatwiej o mieszkanie do 500 tys. zł?
