PPK wciąż nie cieszą się dużym zainteresowaniem, mimo że są jednoznacznie korzystne dla pracowników. Z nieoficjalnych informacji wynika, że przyszły rząd chce wprowadzić zmianę w PPK, która sprawi że partycypacja w programie może być jeszcze niższa niż obecnie.
Kontrowersyjny zapis w ustawie o PPK
W ostatnich dniach w przestrzeni medialnej pojawiają się kolejne pogłoski dotyczące zmian, jakie ma zamiar wprowadzić przyszła koalicja rządząca w Pracowniczych Planach Kapitałowych. Jak donosi portal wyborcza.biz nowy rząd chce usunąć z ustawy o PPK jedno z najbardziej kontrowersyjnych założeń - cykliczny mechanizm automatycznego zapisu do programu. Pracownicze Plany Kapitałowe są bowiem w pełni dobrowolne dla pracowników, natomiast pracodawcy są zobowiązani do ich oferowania. Pracownicy mogą zrezygnować z PPK, składając deklarację o rezygnacji, jeśli zaś tego nie zrobią, to pracodawca musi zapisać ich do PPK. Tym, co od samego początku wzbudzało krytykę wobec programu, był mechanizm cyklicznego autozapisu - nie da się bowiem jednorazowo zrezygnować z udziału w PPK. Deklarację o braku chęci przystąpienia do programu należy składać co 4 lata. Ten zapis w ustawie miał zapewnić wysoką i rosnącą w czasie partycypację osób uprawnionych do oszczędzania w PPK.
Czytaj również: Nowy rząd może dokonać ważnej zmiany. Chodzi o oszczędności emerytalne
Pierwszy ponowny zapis do PPK osób, które początkowo złożyły rezygnację miał miejsce kilka miesięcy temu, w marcu 2023 roku. O tym, że jest on skuteczny świadczy fakt, że liczba uczestników PPK z tytułu ponownego autozapisu wzrosła z 2,6 mln do ponad 3,1 mln. Trudno oszacować ile z tych osób dołączyło do PPK z własnej woli, a ile po prostu zapomniało o tym, że trzeba złożyć kolejną deklarację o rezygnacji.
Usunięcie z ustawy o PPK autozapisu może negatywnie wpłynąć na i tak dość niską (mniej niż 50 proc.) partycypację pracowników w programie. Trudno więc taką zmianę uznać za korzystną, szczególnie że im mniejszy jest udział Polaków w długoterminowych programach inwestycyjno-oszczędnościowych, tym gorsza będzie ich sytuacja finansowa na emeryturze.
Interesujący w tym kontekście jest również fakt, że PPK są jednoznacznie korzystne dla pracowników, a jednocześnie tak duża grupa uprawnionych do udziału w programie dobrowolnie z niego rezygnuje.
Czytaj również: NBP tłumaczy się z drukowania pieniędzy i broni prezesa Glapińskiego
Rezygnacja z ponownego zautozapisu do PPK, o którym donoszą media, to zły pomysł. Znam osoby, które autozapis skłonił do ponownego przeanalizowania tematu i decyzji o braku rezygnacji. A na dużych liczbach autozapis w 2023 zwiększył partycypację o 700k osób. https://t.co/Gw5m4sOhe3
— Mikołaj Raczyński (@MikRaczynski) November 29, 2023
Do innych zmian w PPK, które rzekomo planuje nowy rząd można zaliczyć również zniesienie obowiązku inwestowania 40 proc. środków z PPK w spółki wchodzące w skład indeksu WIG20. Usunięcie tego ograniczenia otworzy funduszom drogę do lokowania środków w mniejsze i potencjalnie bardziej atrakcyjne podmioty z GPW.
Prawnicze Play Kapitałowe wystartowały w lipcu 2019 roku w największych zakładach pracy (powyżej 250 pracowników). Firmy zatrudniające co najmniej 50 pracowników wprowadziły PPK w styczniu 2020 r., zaś przedsiębiorstwa z przynajmniej 20 pracownikami od 1 lipca 2020 r. Obowiązek wprowadzenia PPK w przypadku mniejszych firm oraz wszystkich jednostek sektora finansów publicznych wszedł w życie w styczniu 2021 r.
W Pracowniczych Planach Kapitałowych zarejestrowało się 3,37 mln osób (część z nich zostało zarejestrowanych w ramach autozapisu), zaś poziom partycypacji wzrósł do rekordowych 45 proc.
Najwyższy wskaźnik partycypacji w PPK (niecałe 74 proc.) występuje w prywatnych formach zatrudniających ponad 250 osób.
Program, mimo wielu trudnych do podważenia zalet, nie spotkał się z ciepłym przyjęciem społeczeństwa - warto przypomnieć, że pod koniec 2018 roku Ministerstwo Finansów za cel stawiało sobie partycypację w PPK na poziomie co najmniej 50 proc. w pierwszym roku od wejścia w życie jego ostatecznej fazy (czyli do końca 2021 roku).
