Korona znalazła się pod presją ze względu na zwiększającą się różnicę w oczekiwaniach dotyczących cięć stóp między Czeskim Bankiem Narodowym (CNB) a bankami centralnymi w głównych gospodarkach, szczególnie w USA.
Wzrost rozbieżności w zakresie oczekiwań dotyczących stóp przyczynił się do gorszych niż w przypadku większości pozostałych walut CEE wyników korony w tym roku – doświadczyła ona w tym czasie wyprzedaży względem zdecydowanej większości podobnych walut rynków wschodzących.
Zobacz także: Jaka będzie inflacja w Polsce w 2024 i 2025? Możliwe, że ponad 2 razy wyższa
Wykres 1: Kurs EUR/CZK (kwiecień 2023 – kwiecień 2024)
Źródło: LSEG Datastream Data: 12.04.2024
Regionalna safe haven traci na atrakcyjności
Solidne fundamenty makroekonomiczne Czech i niska zmienność korony oznaczają, że waluta ta jest postrzegana jako jedna z mniej ryzykownych walut rynków wschodzących na świecie. Status regionalnej safe haven i wysokie nominalne stopy procentowe kraju sprawiają, że korona jest szczególnie atrakcyjna z perspektywy carry trade. Początek rozluźniania polityki monetarnej w Czechach pod koniec 2023 r. i spadek oczekiwań dotyczących cięć stóp procentowych w głównych gospodarkach (szczególnie w USA), sprawiły jednak, że ta atrakcyjność się zmniejszyła.
Jeszcze na początku 2023 r. korona czeska znajdowała się na najsilniejszej pozycji względem euro od 2008 r. Wyraźnie kontrastowało to z innymi walutami CEE, spośród których wiele nie odrobiło pandemicznych strat. Od kwietnia 2020 r. do kwietnia 2023 r. korona zyskała ponad 30% w ujęciu REER (realnego efektywnego kursu wymiany) i osiągnęła najwyższą pozycję w ciągu niemal 30 lat zapisu danych Banku Rozrachunków Międzynarodowych. Od kwietnia 2023 r. korona straciła co prawda ok. 7% w owym ujęciu, po wcześniejszej aprecjacji wciąż jednak utrzymuje się na podwyższonych poziomach.
Zobacz także: Kurs korony szwedzkiej przed pokaźnym spadkiem. Bank Szwecji może pogrążyć kurs SEK
Wykres 2: Realne stopy procentowe w Czechach (2014 – 2024)
Źródło: LSEG Datastream Data: 12.04.2024
CNB przez jakiś czas powstrzymywał się przed rozluźnianiem polityki monetarnej, w grudniu 2023 r. zdecydował się jednak na pierwszą obniżkę stóp procentowych o standardowe 25 pb. – z 7,00% do 6,75%. W lutym br. bank przyspieszył tempo do 50 pb. i powtórzył ten ruch w marcu, w wyniku czego stopa referencyjna została obniżona do 5,75%. W marcu liczba głosów za cięciem o 75 pb. zwiększyła się z jednego do dwóch na siedmiu decydentów, a bilans ryzyk dla perspektyw inflacji został oceniony jako „umiarkowanie inflacyjny” (wcześniej „zdecydowanie inflacyjny”). Bank w dalszym ciągu sygnalizował jednak, że będzie postępował ostrożnie, kładąc także nacisk na kurs wymiany, który jest postrzegany jako czynnik mogący wpłynąć na wzrost inflacji.
Zobacz także: Prognozy dla kursu korony czeskiej (CZK) – bank centralny głównym rozgrywającym
CNB już sprowadził inflację do parteru
Projekcje CNB zakładają spadek stopy PRIBOR 3M na koniec roku do nieznacznie poniżej 3%. Retoryka decydentów jest jednak bardziej zachowawcza, a rynek widzi stopy na koniec roku w okolicach 4%. Potencjał, by bank przekroczył te oczekiwania, wydaje się raczej niski. Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem wydają się obecnie cięcia po 50 pb. – przynajmniej póki inflacja jest pod kontrolą. Postępy na tym froncie są jak na razie imponujące. Inflacja CPI spadła ze szczytowych 18% we wrześniu 2022 r. do 2% w marcu br., czyli dokładnie do środka celu inflacyjnego CNB (2% ± 1 pp.). Miara bazowa wynosi 2,7% i jest najniższa od ponad czterech lat.
Wykres 3: Inflacja w Czechach (2014 – 2024)
Źródło: LSEG Datastream Data: 12.04.2024
Normalizacja inflacji wynika po części z siły korony oraz ze słabości gospodarczej państwa. Czechy są jedynym krajem Unii, którego gospodarka nie wróciła dotąd do przedpandemicznej wielkości. W 2023 r. skurczyła się ona o 0,5% i choć w ostatnich miesiącach zaczęła wykazywać oznaki ożywienia, perspektywy jej wzrostu w średnim terminie nie są imponujące. Czeski Bank Narodowy obniżył w lutym swoje prognozy dotyczące wzrostu – obecnie spodziewa się ekspansji o 0,6% w 2024 r. i 2,4% w 2025 r. Ekonomiści wyrażają nieco większy optymizm, a ostatnie odczyty sugerują, że wzrost nieco przekraczający projekcje banku jest możliwy.
Zobacz także: Prognozy dla kursu forinta (HUF). Gospodarka Węgier zawodzi, Viktor Orban jej ciąży
Wykres 4: Wzrost PKB w Czechach (2021 – 2023)
Źródło: LSEG Datastream Data: 12.04.2024
Puls gospodarki znów można wyczuć
Sprzedaż detaliczna zaczęła rok bardzo dobrze – wzrostem o 3,2% r/r – w lutym jednak jej dynamika spadła (+1,6%). W ostatnich miesiącach wzrosło również zaufanie konsumentów – do najwyższego poziomu od ponad dwóch lat. Korzystna sytuacja na rynku pracy, charakteryzująca się niemal rekordowo niskim bezrobociem (wyrównana sezonowo stopa bezrobocia wyniosła w lutym 2,6%), w połączeniu ze wspomnianym wyżej znacznym spadkiem inflacji sugeruje, że realny wzrost płac najprawdopodobniej stał się na początku tego roku dodatni, co powinno wspierać ożywienie konsumpcji. Produkcja przemysłowa, po rozczarowującym początku roku, w lutym wzrosła do +0,7% r/r. Co więcej, wzrost PMI dla przemysłu do 46,2 pkt w marcu – sugerujący najmniejsze kurczenie się sektora od sierpnia 2022 r. – także odbierać można jako pozytyw.
Ile trzeba zapłacić za 1000 koron czeskich?
Fundamenty makroekonomiczne Czech są w większości dobre. Bilans płatniczy uległ w 2023 r. normalizacji po szoku energetycznym, a na rachunku obrotów bieżących odnotowano nadwyżkę wynoszącą 0,4% PKB. Rezerwy walutowe CNB sięgają 136,9 mld EUR, co odpowiada ponad dziewięciu miesiącom pokrycia importu i jest bardzo dobrym poziomem.
Jeśli chodzi o sytuację fiskalną, deficyt budżetowy wyniósł w 2023 r. 3,5% PKB (3,2% w 2022 r.), co stanowi najlepszy wynik wśród państw CEE. Co więcej, decydenci planują zredukować deficyt w 2024 r. do 2,2%. Stosowany w Czechach policy mix może być korzystny z perspektywy odpowiedzialności fiskalnej, ale jednocześnie mieć niekorzystny wpływ na walutę.
Zobacz także: Prognozy dla leja rumuńskiego (RON) – nadchodzi koniec stabilnych notowań?
Globalne tempo obniżek stóp kluczowe dla korony
W obliczu zdecydowanego rozluźniania polityki Czeskiego Banku Narodowego i ostrożnego podejścia do cięć stóp procentowych głównych banków centralnych, szczególnie Fedu, korona stała się krucha. Z tego względu w ostatnim czasie zrewidowaliśmy nasze prognozy dla niej w dół. Mimo to uważamy, że skala wyprzedaży czeskiej waluty była nieco nadmierna i oczekujemy, że w nadchodzących kwartałach odrobi ona część strat.
W naszej ocenie przestrzeń do przekroczenia rynkowych oczekiwań dotyczących cięć stóp procentowych w Czechach jest niewielka, a rozpoczęcie rozluźniania polityki w głównych gospodarkach powinno zmniejszyć presję na koronę. Z tego względu uważamy, że w drugiej połowie 2024 r. kurs EUR/CZK utrzyma się prawdopodobnie na poziomie ok. 25,0.
Ryzyka dla korony są naszym zdaniem związane głównie z tempem rozluźniania polityki monetarnej w Czechach względem reszty świata. Listopadowe wybory prezydenckie w USA mogą mieć na koronę mniejszy wpływ niż na inne waluty CEE o wysokiej becie, czyli mocno skorelowane z ryzykiem rynkowym.
|
| |||
|
Q2-2024 |
25,1 |
23,2 |
0,169 |
|
Q3-2024 |
25,0 |
22,9 |
0,168 |
|
E-2024 |
25,0 |
22,7 |
0,168 |
|
Q1-2025 |
25,0 |
22,5 |
0,168 |
|
E-2025 |
25,0 |
21,9 |
0,168 |
