Zgodnie ze wstępnym szacunkiem GUS z 29.09.2023, tegoroczne zbiory owoców wyniosą ok. 4,9 mln t (-9% r/r), przy czym ukształtują się one nadal o ok. 2% powyżej średniej wieloletniej za ostatnie 5 lat. Zbiory owoców z drzew są obecnie oceniane na ponad 4,3 mln t (-9% r/r), podczas gdy zbiory owoców jagodowych na niecałe 0,6 mln t (-3% r/r). Zgodnie z raportem GUS przebieg zimy był łagodny i jedynie lokalnie wystąpiły uszkodzenia roślin. Tegoroczna wegetacja uległa nieznacznemu opóźnieniu ze względu na niskie temperatury w marcu i kwietniu.
Z kolei niskie temperatury w maju w połączeniu z częstymi opadami deszczu utrudniały przeprowadzenie zabiegów ochrony roślin, a także ograniczyły aktywność zapylaczy. W maju wystąpiły również straty związane z przymrozkami. W efekcie, uwzględniając intensywne owocowanie w poprzednim sezonie, które osłabiło rośliny, w tym roku odnotowano mniejszą liczbę zawiązanych owoców. Co więcej, odnotowana później susza doprowadziła do silnego opadania zawiązków. Latem i jesienią warunki agrometeorologiczne uległy poprawie, co sprzyjało szczególnie produkcji owoców z drzew. W przypadku tych owoców, zbiory jabłek oceniane są na poziomie ok. 3,8 mln t (-10% r/r), wiśni na ok. 165 tys. t (-10% r/r), śliwek na ok. 123 tys. t (-8% r/r), gruszek na ok. 81 tys. t (bez zmian) oraz czereśni na ok. 71 tys. ton (-7% r/r). W przypadku owoców jagodowych zbiory truskawek szacowane są na ok. 179 tys. t (-9% r/r), porzeczek ogółem na ok. 142 tys. t (-3% r/r), malin na ok. 101 tys. t (-4% r/r), borówek na ok. 66 tys. t (+4%) oraz agrestu na ok. 9 tys. t (-8% r/r).
Zobacz także: Ceny drobiu i jaj w 2024 roku pozostaną w trendzie spadkowym
Zbiory warzyw poniżej średniej wieloletniej
Zgodnie ze wstępnym szacunkiem GUS z 29.09.2023, tegoroczne zbiory warzyw gruntowych wyniosą ok. 3,8 mln t (-3% r/r), a tym samym ukształtują się o ok. 3% poniżejśredniej wieloletniej za ostatnie 5 lat. Siew warzyw gruntowych odbył się w zalecanych terminach, a opóźnienia występowały jedynie lokalnie. Ze względu na spadek temperatur w maju, wschody warzyw w wielu regionach były nierównomierne i rozciągnięte w czasie. Odnotowana w czerwcu i na początku lipca susza zahamowała rozwój roślin. W drugiej połowie lipca i w sierpniu nastąpił wzrost opadów i warunki poprawiły się. Co więcej, w bieżącym sezonie produkcja warzyw znajduje się pod relatywnie silną presją chorób oraz szkodników. W ostatnich miesiącach warunki agrometeorologiczne uległy poprawie i zbiory późnych odmian warzyw najprawdopodobniej będą lepsze od zbiorów odmian wczesnych. Zbiory kapusty oceniane są na ok. 625 tys. t (-3% r/r), kalafiorów na ok. 126 tys. t (-5% r/r), cebuli na ok. 626 tys. t (-4% r/r), marchwi na ok. 580 tys. t (-6% r/r), buraków ćwikłowych na ok. 252 tys. t (+4% r/r), ogórków na ok. 132 tys. t (-9% r/r), a pomidorów na ok. 170 tys. t (-1%). Kolejny szacunek GUS dotyczący tegorocznych zbiorów owoców i warzyw poznamy 18 grudnia.
Wzrost dynamiki cen owoców, spadek dynamiki cen warzyw
Uważamy, że w najbliższych miesiącach dojdzie do lekkiego wzrostu dynamiki cen owoców wspieranego przez ich niższe tegoroczne zbiory. Z kolei początek 2024 r. przyniesie spadek dynamiki cen warzyw związany z efektami wysokiej bazy sprzed roku spowodowanymi przymrozkami na południu Europy. W obu przypadkach czynnikiem podbijającym ceny będzie oczekiwane przez nas przywrócenie VAT na żywność od stycznia 2024 r. Głównym czynnikiem ryzyka dla naszych prognoz jest kształtowanie się warunków agrometeorologicznych.
