- Konsument znalazł się pod presją szybko rosnących cen. Pomimo dwucyfrowych wzrostów płace nie nadążają za cenami, co skutkuje erozją realnych dochodów do dyspozycji. Prognozujemy, że sprzedaż detaliczna towarów zmniejszyła się w lutym o 1,4%r/r (konsensus na tym samym poziomie) po spadku o 0,3%r/r w styczniu. Pomimo dodatkowego popytu ze strony uchodźców z Ukrainy, aktywność zakupowa słabnie, a konsumpcja prywatna kurczy się. Od dłuższego czasu notowaliśmy słabość popytu na dobra trwałego użytku, a obecnie obserwujemy także pogorszenie w zakresie dóbr pierwszej potrzeby.
- Po grudniowym spadku produkcja budowlano-montażowa odnotowała wzrost w ujęciu rocznym w styczniu, jednak była to w dużej mierze zasługa korzystnych warunków pogodowych oraz efektów kalendarza. W lutym wspomniane czynniki nie odgrywały już tak istotnej roli. Dlatego prognozujemy, że produkcja w budownictwie wyhamowała do 1,0%r/r (konsensus: 1,2%) po wzroście o 2,4%r/r miesiąc wcześniej.
Coraz więcej sygnałów potwierdzających scenariusz spadku PKB w ujęciu rocznym w 1kw23, ale wciąż mocną presję cenową
- Lutowe dane z przemysłu i rynku pracy rozczarowały. Produkcja przemysłowa spadła w ujęciu rocznym po raz pierwszy od wybuchu pandemii COVID-19 wiosną 2020, a zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw obniżyło się w lutym względem stycznia, chociaż tradycyjnie jest to miesiąc wzrostów. Wpisuje się to w scenariusz spadku PKB w ujęciu rocznym w 1kw23.
- Dane pokazują także niekorzystny obraz tendencji inflacyjnych w gospodarce. Wzrost płac pozostaje solidny (13,6%r/r), a inflacja PPI okazała się wyraźnie wyższa od oczekiwań, co wskazuje że tempo oczekiwanej dezinflacji może być wolne (podobne wnioski przyniosła także inflacja bazowa w ub. tygodniu).
Przemysł pod kreską
- Produkcja przemysłowa spadła w lutym o 1,2%r/r, po wzroście o 1,8%r/r w styczniu (po rewizji). Efekty kalendarza nie były już tak korzystne jak w pierwszym miesiącu 2023. Wzrostowi produkcji w górnictwie (+3,5%r/r) towarzyszyły spadki w pozostałych sekcjach. W przetwórstwie produkcja obniżyła się o 0,9%r/r przy głębokich (ponad 20%r/r) spadkach w produkcji metali i chemikaliów. Rosła produkcja związaną z branżą samochodową i urządzeniami elektrycznymi (w tym baterie do aut).
- Pomimo sygnałów stabilizacji sytuacji branży przetwórczej (wyhamowanie spadku zamówień w PMI) aktywność stabilizuje się na relatywnie niskim poziomie, a w 1kw23 wartość dodana przemysłu najprawdopodobniej ukształtuje się na niższym poziomie niż w 1kw22. W połączeniu ze słabością handlu przełoży się to na spadek PKB w ujęciu rocznym w pierwszym kwartale tego roku. Obecnie szacujemy go na ok. 1%.
Inflacja producencka nadal wysoka
- Rozczarowujące były także dane dotyczące cen producentów. Wprawdzie od pół roku obserwujemy dezifnlację, jednak wzrost PPI pozostaje wysoki. Dane za styczeń zostały zrewidowane w górę z 18,5%r/r do 20,1%r/r (wzrost cen energii zrewidowano z 58,7%r/r do 71,6%). W lutym inflacja PPI wyniosła 18,4%r/r (konsensus: 17,8%). Luty przyniósł spadek cen MoM, a w obliczu wysokiej bazy odniesienia z ubiegłego roku najbliższe miesiące przyniosą szybki spadek inflacji PPI do poziomów jednocyfrowych. Spadająca inflacja PPI z opóźnieniem zwykle odzwierciedla się również w wyhamowaniu wzrostu cen konsumpcyjnych, chociaż w tym drugim przypadku tempo dezinflacji będzie ograniczane przez „lepką” inflację bazową.
Zatrudnienie hamuje, solidny wzrost plac, ale nadal poniżej inflacji
- W lutym zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się zaledwie o 0,8%r/r, słabiej niż przed miesiącem (1,1%) i niżej od konsensusu (1,0%). Oznacza to ubytek około 4tys. etatów w przeciągu miesiąca.
- Nadal hamuje zatrudnienie w przemyśle (od szczytu w kwietniu 2022 do lutego ubyło 22tys miejsc pracy), nadal bardzo słabo radzi sobie m.in. produkcja mebli oraz tekstyliów. Mocne pozostają natomiast branże usługowe, szczególnie informacja i komunikacja notująca nowe rekordy zatrudnienia. Firmy przemysłowe najprawdopodobniej dostosowują moce wytwórcze do słabnącego popytu, m.in. biorąc pod uwagę słabe wydatki gospodarstw domowych, czy zapaść na rynku nieruchomości mieszkaniowych, która przenosi się na powiązane branże.
- Mocna kondycja usług to prawdopodobnie po części efekt dalszego przenoszenia do Polski działalności z państw sąsiednich ze Wschodu.
- Należy przy tym pamiętać, że dane nie obejmują uchodźców zatrudnionych w Polsce na bazie specjalnych pozwoleń (tzn. nie na umowę o pracę). Według badań ankietowych znajdują oni zatrudnienie m.in. przy pracach prostych. Wobec bardzo wysokich szacunków rządowych uchodźców podejmujących zatrudnienie, może to sugerować substytucję krajowych pracowników w niektórych branżach przemysłowych.
- Przeciętne wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw wzrosły jednak aż o 13,6%r/r, czyli podobnie jak w styczniu (13,5%) i lepiej od oczekiwań (12,0%). Presja płacowa pozostaje mocna, zarówno ze względu na napiętą sytuację na rynku pracy w niektórych branżach, jak i historycznie wysoką podwyżkę płacy minimalnej od stycznia. Wzrost płac nadal nie nadąża jednak za inflacją (w lutym 18,4%r/r) nieprzerwanie od lipca 2022. W efekcie obserwujemy ubytek realnej siły nabywczej gospodarstw domowych. Obok słabych nastrojów (np. planowanych zakupów dóbr trwałych) ma to decydujący wpływ na hamowanie wydatków konsumpcyjnych w 4kw22 i najprawdopodobniej również w 1kw23.
Wnioski dla polityki pieniężnej
- Ogólny obraz jaki wyłania się z tych danych jest niekorzystny dla polityki pieniężnej. Skala szoku kosztowego była tak duża, że firmy kontynuują podwyżki cen (pokazuje to inflacja bazowa CPI i inflacja cen producenta PPI za styczeń-luty). Jednocześnie dotychczasowe osłabienie popytu konsumpcyjnego (od 4kw22 spadek konsumpcji w ujęciu r/r) było niewystarczające, aby dotychczas spowolnić procesy inflacyjne. Doniesienia z biznesu sugerują pojawia się już bariera popytu dla dalszych podwyżek cen, ale na razie nie widać tego w danych. Jednocześnie dane z rynku pracy pokazują, że firmy dostosowują się do spowolnienia gospodarczego przez zatrudnienie (niepokoi spadek w lutym), podczas gdy tempo płac jest de facto determinowane przez duże podwyżki płac minimalnych oraz wysokie oczekiwania inflacyjne (GUS napisał w komentarzu o "premiach z powodu inflacji"). Tempo oczekiwanej dezinflacji może być wolne, wspierając nasze obawy o uporczywie wysoką inflację bazową.
W kwietniu decyzja w sprawie ewentualnego wydłużenia zerowej stawki VAT na żywność
- Decyzja w sprawie ewentualnego przedłużenia „zerowej” stawki VAT na żywność na drugą połowę 2023 zostanie podjęta w kwietniu – powiedział rzecznik rządu P. Muller. Obecnie obowiązujące rozporządzenie zakłada utrzymywanie zerowej stawki VAT na żywność
MF: Obligacje za PLN0,5mld dla uczelni publicznych
- Ministerstwo Finansów wyemitowało obligacje o wartości PLN0,5mld, które zostały przekazane uczelniom publicznym.
BGK odwołuje przetarg obligacji FPC zaplanowany na 22 marca
- Przetarg sprzedaży obligacji na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 zaplanowany na 22 marca nie odbędzie się – poinformował Bank Gospodarstwa Krajowego.
Wzrost zadłużenia skarbu państwa w lutym
- Na koniec lutego zadłużenie skarbu państwa wyniosło PLN1,234mld i wzrosło w stosunku do stycznia o PLN28,5mld (2,4%) – poinformowało Ministerstwo Finansów.
