NBP: W kwietniu 12-miesięczny deficyt w obrotach bieżących powyżej 3%PKB
Deficyt w obrotach bieżących wyniósł w kwietniu €3,9mld (konsensus €2,3mld, nasza prognoza €3,2mld), po €3,0mld w marcu. Szacujemy, że w ujęciu 12-miesięcznym saldo to pogorszyło się z -2,2%PKB do -3,0%PKB (największy deficyt od kwietnia 2013 w ujęciu 12-miesięcznym). Deficyt w obrotach towarowych wyniósł €2,5mld w kwietniu po €3,3mld w marcu. W skumulowanym ujęciu 12-miesięcznym oznacza to wzrost deficytu towarowego z około 1,7%PKB do 2,2%PKB. Dodatnie saldo usług w wysokości €2,2mld nie skompensowało wysokich deficytów: w dochodach pierwotnych (€2,8mld) i wtórnych (€0,9mld).
Wyniki handlu zagranicznego w kwietniu 2022 odzwierciedlają wpływ wojny na Ukrainie: wzrost rachunków importowych za paliwa i załamanie handlu z Rosją. Roczna dynamika importu towarów, wyrażona w euro (22,6%r/r) wyraźnie przewyższała dynamikę eksportu (6,7%).
Komunikat NBP wskazuje na istotny wpływ zaburzeń w globalnych łańcuchach dostaw oraz wojny na Ukrainie na polski handel zagraniczny. Perturbacje globalne wpłynęły na spadek eksportu części motoryzacyjnych, odbiorników telewizyjnych oraz urządzeń gospodarstwa domowego. Głęboki spadek sprzedaży do Rosji również przełożył się na spadek dynamiki eksportu – Rosja spadła na 23 miejsce wśród największych parterów eksportowych Polski w kwietniu 2022 z 7 miejsca rok temu. Wysoka dynamikę importu napędzały o 75% wyższe niż rok wcześniej ceny ropy naftowej oraz rekordowo wysokie ceny gazu ziemnego i węgla. W kwietniu Rosja nie była już najważniejszym kierunkiem importu węgla i produktów rafinacji ropy naftowej, zastąpiły ją odpowiednio Australia i Niemcy.
Wczorajsze dane są lekko negatywne dla notowań złotego, gdyż pogorszenie wskaźników równowagi zewnętrznej postępuje bardzo szybko, choć wynika głównie z czynników zewnętrznych – pandemii i wojny. W najbliższych miesiącach spodziewamy się dalszego pogłębienia deficytu w obrotach bieżących do około 5%PKB pod koniec roku.
Zmiany w regule wydatkowej pozwolą na zwiększenie limitu wydatków w najbliższych latach
Planowane są zmiany w Stabilizującej Regule Wydatkowej – poinformował główny ekonomista Ministerstwa Finansów Ł.Czernicki. W przygotowanym projekcie nowelizacji ustawy o finansach publicznych w algorytmie określającym limit wydatków cel inflacyjny ma być zastąpiony prognozowaną inflacją. Ponadto z reguły wydatkowej zostaną wyłączone nowe wydatki inwestycyjne.
Proponowane zmiany w regule wydatkowej to istotne stępienie ostrza przycinającego wydatki. W warunkach wysokiej inflacji oraz faktu, że część istotnych wydatków (np. emerytury) jest indeksowana inflacją, najbliższe lata wymagałyby działań na rzecz ograniczenia wzrostu innych rozchodów, czego rząd najwyraźniej chce uniknąć.
Premier Morawiecki: Polityka fiskalna będzie dążyła do ograniczenia inflacji
Polityka fiskalna będzie w najbliższych miesiącach polegała na konsolidacji finansów publicznych, aby wspierać walkę z inflacją – powiedział premier M. Morawiecki. W ocenie premiera w najbliższych kilku miesiącach zobaczymy szczyt inflacji, a potem zacznie się ona obniżać.
Dotychczasowe decyzje w zakresie polityki fiskalnej doprowadziły do znaczącego jej poluzowania. Wypowiedź premiera sugeruje, że rząd uświadamia sobie, że jego działania prowadzą do suboptymalnego policy mix. Utrudnia to walkę z najpoważniejszym obecnie problemem makroekonomicznym, czyli inflacją. W świetle ostatnich decyzji, na które składają się m.in. kolejna obniżka PIT od lipca, 14ta emerytura, wydłużenie tarczy antyinflacyjnej, zapowiedzi M. Morawieckiego nic nie zmieniają w kwestii krótkoterminowych perspektyw fiskalnych. Planowane zmiany w Stabilizującej Regule Wydatkowej także sugerują, że rząd dąży do zapewnienia sobie przestrzeni do zwiększania wydatków, raczej niż ich ograniczenia.
Raport NBP o stabilności systemu finansowego krytyczny wobec powszechnych wakacji kredytowych
Wyniki stres testów wskazują, że nadwyżki kapitałowe banków są wystarczające do zaabsorbowania strat – wynika z najnowszego Raportu o stabilności systemu finansowego, opublikowanego przez NBP. W ocenie NBP trwale słaba kondycja niektórych instytucji nie jest zagrożeniem dla całego sektora, a odporność banków na ryzyko wzrostu rentowności SPW pozostaje wysoka. Głównym zagrożeniem dla stabilności jest ryzyko prawne hipotecznych kredytów w walutach obcych, ale odporność banków w tym zakresie rośnie. Negatywnym czynnikiem dla krajowych instytucji finansowych jest też wysoka niepewność makroekonomiczna w związku z wojną na Ukrainie.
W raporcie NBP krytycznie odniósł się do rządowych pomysłów w zakresie pomocy kredytobiorcom. W ocenie autorów raportu koszty pomocy wszystkim kredytobiorcom, niezależnie od ich sytuacji finansowej, mogą istotnie przekroczyć korzyści z ograniczenia odpisów. Zdaniem NBP działania nakierowane na wsparcie nabywców określonych usług finansowych powinny być tak skonstruowane, aby nie powodować negatywnych skutków dla stabilności systemu finansowego. Beneficjentami pomocy powinny być wyłącznie osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, spełniające określone warunki. W ocenie ekonomistów banku centralnego nie ma jeszcze sygnałów o nadmiernym zadłużeniu gospodarstw domowych, które zaciągnęły kredyty przy najniższych stopach procentowych.
Wątpliwości sektora finansowego co do szybkiej reformy WIBOR
Projekt ustawy reformującej WIBOR może być niezgodny z regulacjami UE dotyczącymi wskaźników referencyjnych, czyli z tzw. rozporządzeniem BMR – napisał Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) w opinii do projektu. W szczególności wątpliwości BGK budzi zapis dotyczący zastąpienia wskaźnika WIBOR stawką POLONIA w przypadku niewyznaczenia jego zamiennika.
Z kolei Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami (IZFiA) wzywa do reformy WIBORu nie wcześniej niż od 2024, lub po zdefiniowaniu zasad konwersji instrumentów, umów finansowych oraz umów dla instrumentów pochodnych. Wprowadzenie zmian już od początku 2023 stanowi w ocenie Izby zbyt duże ryzyko dla systemu finansowego. W opinii do projektu ustawy IZFiA ocenia, że szybkie wdrożenie reformy nie gwarantuje prawidłowego przeprowadzania procedury zastąpienia obecnej stawki referencyjnej nową. Zmiana oznacza konieczność przygotowania i dostosowania systemów, kalibracji modeli wyceny i przygotowania opisów dokumentacji i nowych klauzul informacyjnych.
