TRENDY BIEŻĄCE
Krajowy rynek pracy w 2q22 był jeszcze mocny i wchłonął dużą liczbę uchodźców, ale zaczyna słabnąć. Zatrudnienie na podstawie uproszczonych procedur podjęło już ponad 250 tys. uchodźców wojennych. Sprzyjała temu prawie rekordowa liczba wakatów – w 1q22 w gospodarce narodowej było ich 158,7 tys., tylko nieznacznie poniżej rekordu z 2q18.
Stopa bezrobocia rejestrowanego spadła na koniec maja do 5,1% i była tylko 0,1pp wyższa niż minimum z października 2019. Majowe dane z rynku pracy przyniosły jednak niekorzystny przełom. W sektorze przedsiębiorstw spadło zatrudnienie (m/m), a realna dynamika przeciętnej płacy była ujemna po raz pierwszy od 2012. Miesięczne dane z sektora przedsiębiorstw (niefinansowych, 10+ pracowników) dotyczą tylko ok 6,5 mln z 16 mln pracujących w gospodarce narodowej.
W mniejszych jednostkach oraz w sektorze publicznym nominalny wzrost płac jest zdecydowanie wolniejszy i już od szeregu miesięcy nie pokrywa inflacji. W naszej ocenie jest to kluczowa obserwacja dla oceny procesów płacowych w gospodarce – oszczędne podwyżki w sektorze publicznym (zapowiedziane nieco ponad 7% na 2023) i mikrofirmach sprawiają, że spirala cenowo-płacowa nie ma możliwości się w pełni rozwinąć.
PROGNOZA ŚREDNIOTERMINOWA
Przewidujemy, że pogorszenie koniunktury osłabi krajowy rynek pracy, ale bez wzrostu bezrobocia. Buforem dla spadku popytu na pracę jest niemal rekordowa liczba wakatów, spadek liczby osób w wieku produkcyjnym, elastyczne dostosowania liczby tymczasowych pracowników zagranicznych i „chomikowanie” zatrudnienia. Prognozujemy, że wzrost płac w gospodarce nie przekroczy trwale 10%. Istotnym czynnikiem podbijającym dynamikę płac w 2023 będzie podwyżka płacy minimalnej o 14,6% (do 3 383 PLN od 1 stycznia i 3 450 PLN od 1 lipca).
Napływ uchodźców do Polski okazał się mniejszy niż nasze początkowe założenia. Obecnie w Polsce przebywa ok 1,5 mln Ukraińców, którzy przyjechali po wybuchu wojny, i zakładamy, że ich liczba ustabilizuje się na tym poziomie. Jak do tej pory Ukraińcy nie rejestrują się Urzędach Pracy jako osoby bezrobotne, dlatego ich obecność na rynku pracy będzie obniżała stopę bezrobocia (wzrost mianownika), która wkrótce osiągnie nowe historyczne minima.
Według rejestru PESEL, który obejmuje 1,2 mln uchodźców, ok. 51,6% z nich to osoby w wieku 18-65 lat. Uwzględnienie 250 tys. podjęć pracy na podstawie uproszczonych procedur dawałoby stopę zatrudnienia na poziomie 40%, już zaledwie 3 miesiące po przyjeździe do Polski. Taki wynik daje nadzieję na szybkie włączenie migrantów do rynku pracy. Według badań OECD przeciętnie po 20 latach stopa zatrudnienia uchodźców staje się zbliżona do lokalnej populacji, a po 5 latach po napływie jedynie ¼ uchodźców podejmuje pracę.
ŹRÓDŁA NIEPEWNOŚCI DLA PROGNOZY
Główne źródła niepewności to: (1) skala przepływów migracyjnych i regulacje dotyczące uchodźców, (2) poziom inflacji i natężenie żądań płacowych.
***Materiał pochodzi z raportu PKO BP: “Kwartalnik Ekonomiczny 2q22. Analizy Makroekonomiczne”, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
