Polska polityka fiskalna w ostatnim roku naznaczona była intensywnymi wydatkami zbrojeniowymi, ale także perspektywą wyborów: parlamentarnych na jesieni 2023 r. oraz samorządowych i europejskich w I. poł. 2024 r. Na cały 2023 r. przedłużono działania osłonowe w zakresie cen żywności i energii, które znacząco wpływały na słabsze dochody i większe wydatki budżetowe.
Ponadto w połowie 2023 r. zaskakująco znowelizowano ustawę budżetową na 2023 r. zwiększając deficyt budżetu państwa z 68 mld PLN do 92 mld PLN. Nowelizacja uwzględniała m.in. dodatkowe wynagrodzenia w niektórych sektorach oraz koszty programu darmowych leków dla dzieci i seniorów, a więc obietnice wyborcze. Według znowelizowanej ustawy deficyt całego sektora finansów publicznych wynieść miał w 2023 r. 4,7% PKB, jednak w naszej ocenie będzie on ostatecznie wyższy i sięgnie 5,2% PKB. Wynika to m.in. z spodziewanych nieco słabszych względem założeń dochodów budżetowych – październiku osiągnięto 79% założeń, a więc mniej niż w analogicznym okresie 2022 r. (87%).
Pod koniec sierpnia br. rząd przedstawił projekt ustawy budżetowej na 2024 r., który także ma charakter wyborczy i radykalnie zwiększa deficyt budżetu państwa. Wynieść ma on w 2024 r. aż 165 mld PLN, co oznacza wzrost o 73 mld PLN w stosunku do założenia w znowelizowanej ustawie budżetowej na 2023 r. Dochody budżetu państwa zaplanowano na 684 mld PLN (+13,7% r/r). Uwarunkowania makroekonomiczne dochodów (wzrost PKB w 2024 r. o 3,0% i inflacja 6,6% r/r) w naszej ocenie są realistyczne, jednak nie dają wiele miejsca do negatywnych niespodzianek. Wydatki miały natomiast wynieść 848 mld PLN (22,3 r/r). Bardzo silnie, bo aż o 75,7% podwyższono wydatki na rzecz osób fizycznych, które obejmują m.in. zwiększenie programu 500+ do 800 PLN (szerszą analizę planów budżetowych przedstawiliśmy w raporcie kwartalnym 3Q 2023). Deficyt sektora finansów publicznym zapisano natomiast na poziomie 4,5% PKB, gdzie aż 4,0 pkt proc. to wydatki na bezpieczeństwo militarne. Należy zauważyć, że projekt ustawy nie zakładałał kosztów działał osłonowych w zakresie cen żywności i energii.
Zobacz także: Inflacja w Polsce w grudniu - zaskakujący odczyt GUS!