Zgodnie ze wstępnymi danymi zagregowany indeks PMI (dla przetwórstwa i sektora usług) w strefie euro zmniejszył się w grudniu do 47,0 pkt. wobec 47,6 pkt. w listopadzie, kształtując się znacząco poniżej oczekiwań rynku (48,0 pkt.).
Zobacz także: Gospodarka Niemiec - rozczarowujące dane. Zobacz, jak reaguje kurs euro
Spadek zagregowanego indeksu PMI wynikał ze zmniejszenia wkładu jego składowej dla aktywności biznesowej w usługach przy niezmienionym wkładzie składowej dla bieżącej produkcji w przetwórstwie. Przeciętna wartość zagregowanego indeksu PMI w strefie euro obniżyła się w IV kw. do 47,0 pkt. wobec 47,5 pkt. w III kw. Dane stanowią ryzyko w dół dla naszej prognozy, zgodnie z którą kwartalna dynamika PKB w strefie euro zwiększy się w IV kw. do 0,0% wobec -0,1% w III kw.
W ujęciu geograficznym silne pogorszenie koniunktury odnotowano w Niemczech i we Francji, natomiast w pozostałych gospodarkach strefy euro objętych badaniem PMI doszło do nieznacznej poprawy sytuacji. Głównym czynnikiem ograniczającym aktywność gospodarczą w strefie euro pozostaje słaby popyt znajdujący odzwierciedlenie w spadku nowych zamówień ogółem, w tym zamówień eksportowych. Czynnikiem stabilizującym aktywność gospodarczą pozostaje realizacja zaległości produkcyjnych. Obniżają się one nieprzerwanie od lipca 2022 r., a w grudniu tempo ich spadku nieznacznie przyspieszyło po przejściowym wyhamowaniu w poprzednich miesiącach.
W warunkach słabnącego popytu oraz zmniejszających się zaległości produkcyjnych, firmy w strefie euro redukowały swoje moce wytwórcze, co od dwóch miesięcy znajduje odzwierciedlenie w spadku zatrudnienia. Jednocześnie w grudniu odnotowano znaczące przyspieszenie ograniczania zapasów dóbr pośrednich, które osiągnęło najwyższe tempo od listopada 2009 r. Warto odnotować, że redukcja zapasów nie jest zjawiskiem ograniczonym do obszaru wspólnej waluty, lecz występuje globalnie. Zgodnie z badaniem PMI odsetek firm na świecie dokonujących zakupów środków produkcji w celu zapewnienia sobie bufora bezpieczeństwa w postaci wyższych zapasów obniżał się gwałtownie w ostatnich kwartałach i obecnie znajduje się na jednym z najniższych poziomów w historii.
W danych na uwagę zasługują również odmienne tendencje inflacyjne w przetwórstwie i w usługach. W przetwórstwie obserwowany jest wyraźny spadek cen, podczas gdy w usługach presja inflacyjna pozostaje silna. W pewnym stopniu odzwierciedla to różnice w poziomach aktywności w tych sektorach. Można oczekiwać, że presja inflacja w sektorze usług w kolejnych miesiącach będzie się stopniowo obniżać.
Z punktu widzenia sytuacji polskiego eksportu szczególnie istotne są tendencje w Niemczech, gdzie wstępny indeks PMI dla przetwórstwa wzrósł w grudniu do 43,1 pkt. wobec 42,6 pkt. w listopadzie, kształtując się poniżej oczekiwań rynku (43,3 pkt.). Wzrost indeksu wynikał z wyższego wkładu jego składowej dla nowych zamówień, podczas gdy przeciwny wpływ miały niższe wkłady składowych dla bieżącej produkcji, zatrudnienia, zapasów i czasu dostaw. Składowa dla nowych zamówień ukształtowała się na najwyższym poziomie od kwietnia br. i towarzyszył jej również wzrost składowej dla nowych zamówień eksportowych. Warto jednak odnotować, że w obu przypadkach pozostają one wyraźnie poniżej granicy 50 pkt. oddzielającej wzrost od spadku aktywności.
Zarówno w przypadku Niemiec jak i całej strefy euro w grudniu odnotowano wyraźny wzrost wskaźnika dla oczekiwanej produkcji w przetwórstwie w horyzoncie 12 miesięcy. Co więcej, w Niemczech zwiększył się on powyżej granicy 50 pkt. po raz pierwszy od kwietnia 2023 r. W naszej ocenie wskazuje to, że mimo utrzymującego się słabego popytu firmy zaczynają dostrzegać perspektywę poprawy sytuacji. Jest to spójne z naszą oceną zakładającą stopniowe ożywienie wzrostu gospodarczego w strefie euro począwszy od I kw. 2024 r. Tym samym dane stanowią wsparcie dla naszego scenariusza, zgodnie z którym w kolejnych kwartałach czynnikiem wspierającym ożywienie wzrostu gospodarczego w Polsce będzie wyższy wkład eksportu netto związany z silniejszym popytem zagranicznym.
