Najnowsze odczyty inflacyjne ze strefy euro i Stanów Zjednoczonych wydają się budzić optymizm. Wygląda na to, że coraz bardziej zbliżamy się do możliwej zmiany polityki monetarnej przez Fed, co można zauważyć na barometrze prawdopodobieństwa stóp procentowych CME Group.
Obecnie rynek przewiduje z 76-procentowym prawdopodobieństwem, że na najbliższym posiedzeniu FOMC nie dojdzie do podwyżki, a pierwsze obniżki mogą się pojawić już pod koniec tego roku. Aby lepiej przygotować się na tę sytuację, warto zastanowić się, jak historia kształtowała ceny poszczególnych klas aktywów przed i po zmianie trajektorii stóp procentowych.
Teoria „głupca pod prysznicem”
Zacznijmy jednak od odpowiedzi na pytanie, czy banki centralne są tak skuteczne w podejmowaniu decyzji, jak nam się wydaje? Okazuje się, że dość dobrą analogię przytoczył noblista Milton Friedman, który porównał zbyt radykalne działania banku centralnego do zachowania głupca podczas brania kąpieli pod prysznicem. Gdy banki centralne lub rządy reagują zbyt mocno na wahania cyklu gospodarczego i zbyt szybko luzują/zacieśniają politykę monetarną i fiskalną, nie czekając, by ocenić skutki ich początkowych działań, zachowują się jak głupiec, który zdaje sobie sprawę, że woda jest zbyt zimna i włącza gorącą wodę. Jednak gorąca woda potrzebuje chwili, aby dotrzeć, więc głupiec po prostu podkręca gorącą wodę do maksimum, co w końcu prowadzi do oparzenia. Przyglądając się historycznym poziomom stóp procentowych, łatwo to zauważyć. Z tego też względu do zbadania okresów pierwszych obniżek weźmy pod uwagę tylko te szczytowe wartości.
Od lat 70. obserwowano siedem istotnych szczytów tego typu: w 1974, 1980, 1984, 1989, 2000, 2007 i 2019 roku. Jednakże zauważa się, że te szczyty nie są jednoznaczne, co może utrudniać interpretację, kiedy dokładnie następowała zmiana trendu.
Źródło: FRED
To akcje zyskują czy tracą w momencie pivotu?
Jednym z głównych aktywów, na które wpływa zmiana trajektorii polityki stóp procentowych, są akcje spółek. Zmiana kosztu zadłużenia ma bezpośredni wpływ na działalność przedsiębiorstw. Przewiduje się, że obniżenie kosztu powinno mieć pozytywny wpływ na spółki. Jednak analizując zachowanie akcji na 2 miesiące przed i 2 miesiące po pierwszym obniżeniu, ciężko jest jednoznacznie stwierdzić, jaki był wpływ obniżki na rynek. W niektórych przypadkach obniżka ta skutkowała wzrostem, podczas gdy w innych przypadkach obserwowano spadki na indeksach S&P 500, Nasdaq Composite oraz Dax.
Źródło: Analiza Conotoxia Ltd na podstawie danych Yahoo Finance
Źródło: Analiza Conotoxia Ltd na podstawie danych Yahoo Finance
Źródło: Analiza Conotoxia Ltd na podstawie danych Yahoo Finance
Czy obniżka stóp rzeczywiście osłabia dolara?
Rynek walutowy to kolejny rynek, na który bezpośrednio oddziałują zmiany stóp procentowych. Powszechnie przyjmuje się, że waluta, której stopy procentowe rosną szybciej, powinna umacniać się w porównaniu do innych walut. Mimo tego, analizując zachowanie dolara amerykańskiego w stosunku do europejskiej waluty, można zauważyć, że od lat 70 prawie zawsze po obniżce stóp procentowych dochodziło do umocnienia dolara, co skutkowało spadkiem notowań pary walutowej EUR/USD.
Źródło: Analiza Conotoxia Ltd na podstawie danych Yahoo Finance
Jeszcze mocniej zauważalna jest ta zmiana na parze GBP/USD.
Źródło: Analiza Conotoxia Ltd na podstawie danych Yahoo Finance
Jak się zachowują bezpieczne przystanie?
Bezpieczne przystanie (ang. safe havens) to określenie używane w kontekście inwestycji, oznaczające aktywa lub instrumenty finansowe, które uważane są za stosunkowo bezpieczne i stabilne w czasach niepewności ekonomicznej, jakimi są m.in. zmiany polityki monetarnych. Inwestorzy szukają bezpiecznych przystani jako sposobu ochrony swojego kapitału przed potencjalnymi stratami. Przykładami tego typu aktywów są np. złoto czy obligacje. Te pierwsze, jak można zauważyć na wykresie poniżej, czasem rosło, a czasem spadało w momencie pivotu Fedu. Ciężko jest więc określić jakikolwiek wpływ tej decyzji na ceny tego surowca.
Źródło: Analiza Conotoxia Ltd na podstawie danych Yahoo Finance
Stopy procentowe mają bezpośredni wpływ na wyceny obligacji rządowych, których rentowności oczekuje się, że powinny spadać (a ceny rosnąć) w momencie obniżania stóp procentowych. I rzeczywiście taki trend przez większość z obniżek był obserwowany. Jednak sytuację kryzysów z 1974 i 1980 roku wydają się wyłamywać z tej zależności. Tutaj warto wspomnieć, że wycena rentowności m.in. 10-letnich obligacji składa się z 2 głównych czynników, jakimi są, rzeczywiste zyski z nowych emitowanych obligacji oraz premia za ryzyko możliwej niewypłacalności, które zdawały się rosnąć z dnia na dzień w 74 i 80 roku.
Źródło: Analiza Conotoxia Ltd na podstawie danych Yahoo Finance
Grzegorz Dróżdż, CAI, Analityk Rynków Finansowych Conotoxia Ltd. (usługa inwestycyjna Cinkciarz.pl)
