Wydatki samorządów na zakup energii 1 w 2022 wyniosły 7,2 mld zł. To wzrost o 19,3% względem poprzedniego roku (przy ogólnym wzroście wydatków bieżących o 9,4%), wynikający ze wzrostu cen nośników energii (ale również wody). Wyższy niż średnio w całym sektorze JST wzrost wydatków na energię odnotowały gminy (24%, a gminy wiejskie aż o 26,1%), województwa (22,6%) i powiaty ziemskie (19,8%). Niższy – miasta na prawach powiatu (13,6%), co naszym zdaniem wynika ze struktury wydatków na energię w tej grupie JST (większy udział wydatków w obszarze gospodarki mieszkaniowej, por. wykres na str. 3) oraz, być może, lepszej pozycji negocjacyjnej dużych samorządów względem dostawców.
Przy interpretacji tych wyników należy mieć na uwadze kilka kwestii: 1) w związku z kryzysem energetycznym wiele samorządów wdrożyło już w 2022 działania redukujące zużycie energii, np. poprzez ograniczanie oświetlenia w obiektach publicznych oraz na ulicach, obniżanie temperatury pomieszczeń (ale też np. wody w basenach), a także inwestycje poprawiające efektywność energetyczną (np. wymiana żarówek na LED-y, instalacje OZE, zmiana źródeł ciepła); 2) na poziom wzrostu wydatków na energię w 2022 w niektórych obszarach działalności samorządów (szczególnie w oświacie, działalności urzędów czy obiektów sportowych) wpływa obniżona baza z pandemicznego 2021 – wiele obiektów było zamkniętych podczas lockdownów, co bezpośrednio przekładało się na mniejsze zużycie energii; 3) część samorządów kupowała energię w 2022 po niższych cenach, zakontraktowanych w poprzednich latach.
Zobacz także: Niemiecka gospodarka ujawnia spowolnienie w strefie euro. Polska odczuje tego skutki
Średni udział wydatków na energię w wydatkach bieżących JST wyniósł 2,5%. Wyższy był w miastach na prawach powiatu (2,9%), a znacznie niższy w województwach (0,8%). Warto odnotować, że dla ponad tysiąca samorządów udział wydatków na energię w wydatkach bieżących był wyższy od średniego poziomu, a w 91 samorządach wskaźnik ten sięgał 5% lub więcej (89 z nich to gminy). Wśród 10 JST o najwyższych wydatkach na energię, wydatki te stanowiły największą część wydatków bieżących w Katowicach (4%), z kolei największy wzrost względem 2021 odnotował Białystok (+21%).
