Wartości wskaźnika:
Listopad 2023: 261,7 pkt.
Październik 2023: 270,8 pkt.
Listopad 2022: 333,5 pkt.
Barometr Ofert Pracy, przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych, wskazujący na zmiany liczby publikowanych w Internecie ogłoszeń o zatrudnieniu, w listopadzie po raz kolejny spadł. Od sierpnia br. liczba ogłaszanych ofert pracy systematycznie maleje. Tendencja spadkowa trwa zaś już od czerwca 2022 r. Choć polska gospodarka stopniowo wraca do normy, o czym świadczy m.in. poprawa kluczowych wskaźników makroekonomicznych, aktywność pracodawców na rynku wakatów nadal pozostaje niska i dalej słabnie. Utrzymujące się na podwyższonym poziomie stopy procentowe, słabe wyniki gospodarek krajów sąsiadujących oraz niepełność pozostają głównymi destymulantami wzrostu aktywności rekrutacyjnej pracodawców. W coraz większej liczbie kategorii ofert pracy notujemy wygaśnięcie efektów polityki stymulacyjnej okresu post kowidowego. Liczba wakatów w tych kategoriach albo zbliża się do wartości z końca 2019 r. albo już wróciła na ten poziom. Mimo wszystko pozostają też kategorie, w których sytuacja jest całkiem dobra, choć ich liczba na tle całego rynku jest znikoma. Stosunkowo dużo nowych ogłoszeń notujemy dla pracowników wykonujących prace fizyczne, podczas gdy największe spadki występują głównie w zawodach o wysokiej intensyfikacji wiedzy. Stopa bezrobocia rejestrowanego, po wyłączeniu bezrobotnych, biorących udział wyłącznie w pracach o charakterze sezonowym, w październiku pozostała na poziomie sprzed miesiąca równym 5,2%.
Liczba ofert pracy, po wyłączeniu prac sezonowych, spada niemal we wszystkich województwach. W listopadzie relatywnie największy spadek wystąpił w woj. opolskim, lubuskim oraz podlaskim. Nadal wyraźnie gorsze zmiany liczby wakatów obserwujemy w woj. o relatywnie wysokiej stopie bezrobocia. Ponadto, w woj. o wysokiej stopie bezrobocia notujemy więcej okresów, w których ogłoszeń o pracy ubywało, niż przybywało. Najgorsza pod tym względem sytuacja utrzymuje się w woj. podlaskim, w którym w ciągu całego br. liczba wakatów z miesiąca na miesiąc tylko spadała, nie notując nawet wzrostowych korekt.
Spośród szerokich grup zawodowych w listopadzie nowych ogłoszeń o pracy przybyło jedynie dla pracowników wykonujących prace fizyczne. Ożywienie aktywności rekrutacyjnej pracodawców w tej grupie ogłoszeń o pracy obserwujemy od samego początku roku, przy czym w ostatnich trzech miesiącach wzrost był stosunkowo wysoki. Praca fizyczna pozostaje jedyną szeroką kategorią, w której pracodawcy poszukują pracowników bardziej aktywnie niż przed rokiem. W pozostałych szerokich grupach zawodowych w listopadzie obserwowaliśmy dalsze pogłębienie spadków koniunkturalnych. Najszybszy spadek utrzymuje się w zawodach wymagających wykształcenia w naukach ścisłych lub inżynieryjnych. W tej grupie wakatów ubywa od lutego, a ostatnie miesiące przyniosły nasilenie tej tendencji. W zawodach wymagających wykształcenia w naukach społecznych po ożywieniu w pierwszym kwartale br. w dalszej części roku pracodawcy ponownie zaczęli ograniczać poszukiwanie nowych pracowników. Od kwietnia liczba ogłaszanych ofert pracy dla przedstawicieli tego typu zawodów ustawicznie maleje, choć nieco wolniej niż w przypadku nauk ścisłych. W usługach po stosunkowo dobrej pierwszej połowie roku, w której obserwowaliśmy ożywienie, liczba ogłaszanych wakatów również zaczęła maleć. Od czterech miesięcy obserwujemy spadki, choć w dwóch ostatnich miesiącach tempo redukcji ogłoszeń uległo spowolnieniu.
W zawodach wymagających wykształcenia w naukach społecznych i prawnych więcej ogłoszeń niż przed miesiącem ukazało się jedynie dla grafików oraz w finansach. W obydwu przypadkach wzrosty były jedynie niewielką korektą po uprzednich trwalszych spadkach. Dla grafików od lat obserwujemy spadek liczby wakatów o wyraźnie strukturalnym charakterze, podczas gdy w finansach kurczenie się liczby ogłoszeń ma zdecydowanie koniunkturalny charakter. Lepszymi tendencjami charakteryzują się oferty pracy w zawodach prawniczych, w przypadku których od początku roku notujemy wyhamowanie spadków, a liczba ogłaszanych wakatów dla tej kategorii ofert pracy utrzymuje się na stabilnym poziomie. Wyhamowanie spadków od kwietnia br. obserwujemy również dla ogłoszeń związanych z obsługą klienta. Z kolei największe spadki liczby ogłoszeń dotyczyły pracowników wsparcia telefonicznego (praca w call center), branży nieruchomości i działach przedsiębiorstw związanych z zaopatrzeniem. Nie sprawdziły się oczekiwania wobec efektów rządowego programu „Bezpieczny Kredyt 2%”. Liczba ogłoszeń dla pracowników związanych z nieruchomościami nadal się kurczy. Spadkową tendencję w tej kategorii ofert obserwujemy prawie od dwóch lat, na skutek czego liczba wakatów zmalała do poziomu sprzed pandemii koronawirusa. Znaczące spadki, skutkującego powrotem do poziomu z końca 2019 r. notujemy też dla zawodów związanych z zarządzaniem zasobami ludzkimi.
W grupie ofert pracy skierowanych do absolwentów nauk ścisłych lub inżynieryjnych nowych ogłoszeń o zatrudnieniu w stosunku do ubiegłego miesiąca przybyło jedynie dla pracowników budownictwa. W budowlance od maja ub. r. obserwowaliśmy stosunkowo duży spadek liczby ogłoszeń, który po rocznej redukcji uległ wyhamowaniu. Od maja br. liczba ofert pracy w tej kategorii nieśmiało wzrasta. W pozostałych kategoriach liczba wakatów spada. Ostro zanurkowała ona w handlu internetowym oraz w przypadku programistów. W obydwu przypadkach, jak również w badaniach i rozwoju dotychczasowe spadki doprowadziły do powrotu liczby ogłaszanych ofert pracy do poziomu sprzed pandemii koronawirusa. Tendencję spadkową w grupie administratorów IT obserwujemy dokładnie rok, jednak spadki są wyraźnie mniejsze niż w przypadku programistów. W tym przypadku mniej nie oznacza jednak mało, gdyż w relacji do wartości z końca 2019 r. ogłoszeń dla administratorów IT nadal jest znacząco więcej. Stosunkowo dobra sytuacja utrzymuje się w zapotrzebowaniu na pracowników bezpieczeństwa i higieny pracy. Choć liczba ogłoszeń o pracy w tym przypadku maleje od czterech miesięcy, to spadki są niewielkie.
We wszystkich kategoriach ofert pracy w zawodach usługowych w listopadzie wystąpiły spadki. Relatywnie największe były one w branży edukacyjnej oraz w turystyce. W tej pierwszej kategorii, po rocznym okresie stosunkowo wysokiej liczby wakatów, od pięciu miesięcy szybko ich ubywa. Kolejne spadki obserwujemy w hotelarstwie. Po dziesięciomiesięcznym wzroście, w trakcie którego liczba ogłoszonych ofert pracy osiągnęła historyczne maksimum, liczba wakatów zaczęła maleć. Ich kurczenie się obserwujemy od czterech miesięcy, przy czym ostatnie dwa miesiące przyniosły szybsze spadki. Jednak w przeciwieństwie do wielu innych kategorii, ofert pracy dla osób poszukujących zatrudnienia w tym sektorze jest nadal stosunkowo dużo, wyraźnie więcej niż przed rokiem. W logistyce z kolei obserwujemy stopniowe wyhamowywanie spadków, które zaczęły się wcześniej. W relacji do wartości sprzed roku wakatów jest jednak nadal mniej.
Zegar rynku ofert pracy
Wykres został podzielony na 4 części obrazujące stan rynku ofert pracy, zinterpretowany na wykresie.
Na osi poziomej odznaczono zmiany stopy bezrobocia w skali roku a na osi pionowej – Barometru Ofert Pracy.
Strzałka na krzywej oznacza aktualną sytuację, a jej zwrot – przewidywany kierunek przyszłych zmian.
Kolejne wyniki Barometru Ofert Pracy, zawierające dane z grudnia 2023 r.
ukażą się 16 stycznia 2024 roku (wtorek) o godz. 9.00.
Barometr Ofert Pracy powstaje na podstawie ogłaszanych w Internecie ofert pracy przy współpracy Katedry Ekonomii i Finansów Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie oraz Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych. Dane na temat ofert zbierane są każdego miesiąca. Następnie pozbawiane są czynnika sezonowego, co zapewnia ich porównywalność pomiędzy poszczególnymi porami roku, jak i wyłącza wpływ zmian ogłoszeń sezonowych, a więc części ofert dotyczących pracy tymczasowej. Barometr podawany jest w formie indeksu w pkt. proc. Wskazuje na zmiany zapotrzebowania na nowych pracowników. W zestawieniu ze zmianami bezrobocia mówi o tym, w jakiej fazie znajduje się rynek ofert pracy. Zazwyczaj posiada właściwości wyprzedzające w stosunku do zmian zatrudnienia i bezrobocia. Jednak równie ciekawą interpretację ma nietypowe zachowanie w stosunku do innych wskaźników rynku pracy. Może wtedy wskazywać na zmiany strukturalne, zachodzące na rynku pracy. Przykładem takich zmian były lata 2002 i 2009, kiedy Barometr wzrastał wraz ze wzrostem bezrobocia, wskazując na rosnące niedopasowanie kwalifikacji poszukujących zatrudnienia do potrzeb pracodawców, które przyczyniło się do utrzymywania się stopy bezrobocia na wysokim poziomie. Przeciwne tendencje – spadek Barometru wraz ze spadkiem stopy bezrobocia obserwujemy w 2022 r., co może być zwiastunem nadchodzącej recesji.
