Rząd zapowiedział, że w 2023 roku pensja minimalna będzie dwukrotnie podwyższana. Już dziś widać, że nawet te dwie podwyżki nie zrekompensują wysokiej inflacji. Od stycznia minimalne pensje wzrosną netto o 14,2 proc., podczas gdy inflacja może wynieść nawet ponad 18 proc. Druga podwyżka w 2023 roku będzie za to oznaczać mniejszą podwyżkę pensji minimalnej w 2024 roku.
Rząd zapowiedział, że w 2023 roku minimalna pensja w Polsce wzrośnie wyjątkowo dwa razy: w styczniu i lipcu. A to by zrekompensować efekty rosnącej inflacji. Przyszły rok jest rokiem wyborczym, w którym odbędą się wybory parlamentarne (wybory samorządowe najprawdopodobniej zostaną przeniesione na 2024). Dlatego też rządowi zależy na znaczącym wzroście pensji minimalnej.
Zgodnie z propozycją rządu, pensja minimalna ma wzrosnąć z 3010 zł brutto (2363 zł netto) do 3490 zł brutto (2700 zł netto) od stycznia 2023 roku i ponownie w lipcu do 3600 zł brutto (2780 netto). Taki wzrost oznacza, że pensja minimalna brutto podniesie się o 15,95 proc.w styczniu i o 3,15 proc. w lipcu. Będzie to druga najwyższa podwyżka pensji minimalnej w ciągu ostatnich 20 lat – tylko w roku 2008 wzrosła ona bardziej, bo aż o 20,3 proc. rocznie. Jednak wszystkie podwyżki w ciągu ostatnich 20 lat dawały realny wzrost pensji minimalnej ponieważ inflacja mieściła się w przedziale od 0 do 4 proc. r/r i była niższa od tych podwyżek.
W 2023 roku wzrost pensji minimalnej będzie nominalnie bardzo wysoki, jednak wszystko wskazuje na to, że ta podwyżka nie będzie w stanie zrekompensować pracownikom o najniższych dochodach wzrostu inflacji. Inflacja w sierpniu wyniosła 16,1 proc. r/r i na koniec roku będzie na jeszcze wyższym poziomie. Zatem przebije planowaną o 15,95 proc. podwyżkę pensji brutto. Pensja netto (po opłaceniu podatków i składek) wzrośnie w takim wypadku tylko o 14,2 proc.
Natomiast lipcowa podwyżka ma wynagrodzić wzrost inflacji w pierwszym półroczu 2023 roku. Z dużym prawdopodobieństwem należy przyjąć, że inflacja na koniec czerwca 2023 nie spadnie poniżej 10 proc. r/r, co będzie efektem dużego wzrostu kosztów utrzymania na początku roku. Także wzrost najniższej pensji od lipca o 3 proc., tylko częściowo rekompensuje ubytek dochodu pracowników o najniższych zarobkach.
Wzrost pensji minimalnej porównujemy w tym wypadku do ogólnego poziomu inflacji. Trzeba jednak pamiętać, że osoby o niższych dochodach zdecydowanie więcej wydają na żywność i stałe opłaty. A obie te pozycje w ostatnim roku drożały bardziej niż wynosi oficjalna inflacja CPI. Warto też pamiętać, że jeśli w roku 2023 pensja minimalna, wyjątkowo zostanie podniesiona dwa razy, spowoduje to mniejsze podwyżki w roku 2024.
Wysokość pensji minimalnej w Polsce w poszczególnych latach
Rok | Pensja minimalna w zł | Zmiana w stosunku do poprzedniego roku |
2003 |
800 | - |
2004 |
824 |
3,00% |
2005 |
824 |
3,03% |
2006 |
899,1 |
5,90% |
2007 |
936 |
4,10% |
2008 |
1126 |
20,30% |
2009 |
1276 |
13,32% |
2010 |
1317 |
3,21% |
2011 |
1386 |
5,24% |
2012 |
1500 |
8,23% |
2013 |
1600 |
6,67% |
2014 |
1680 |
5,00% |
2015 |
1750 |
4,17% |
2016 |
1850 |
5,71% |
2017 |
2000 |
8,11% |
2018 |
2100 |
5,00% |
2019 |
2250 |
7,14% |
2020 |
2600 |
15,56% |
2021 |
2800 |
7,69% |
2022 |
3010 |
7,50% |
01/2023 |
3490 |
15,95% |
07/2023 |
3600 |
3,15% |
Źródło: ZUS, obliczenia eToro