Bank Rozrachunków Międzynarodowych (Bank of International Settlements) w swoim corocznym raporcie ekonomicznym, zatytułowanym „Kryptowaluty - wychodząc poza szum medialny” uznał, że kryptowaluty nie są w stanie osiągnąć skali, która pozwoli im funkcjonować jako pieniądze.
Kryptowaluty bez szans na zastąpienie fiatów
Wg Banku kryptowaluty nie będą nigdy posiadać skalowalności potrzebnej do stania się środkiem wymiany wartości w globalnej ekonomii. Autorzy raportu BIS Annual Economic Report 2018 wyodrębnili trzy podstawowe mankamenty walut cyfrowych, które nie pozwolą im stać się ekwiwalentem, a także następcą pieniądza fiducjarnego:
- niska skalowalność
- niska stabilność notowań
- brak pewności w nieodwracalność transakcji
Bank Rozrachunków Międzynarodowych traktuje decentralizację i rozproszenie rejestrów transakcyjnych kryptowalut jako wadę, argumentując że „zaufanie takich sieci może w każdej chwili wyparować ze względu na kruchość zdecentralizowanego konsensusu, który odpowiada za zatwierdzanie i finalizowanie transakcji”. Nie wiadomo do końca czy chodzi brak centralnej jednostki zatwierdzającej, czy może o ryzyko wystąpienia podwójnego wydawania (double spending) i ataku 51%, które są jedną z najistotniejszych bolączek sieci zdecentralizowanych.
Raport podkreśla również, że większość sieci blockchain zapewnia nieodwracalność transakcji jedynie na podstawie rachunku prawdopodobieństwa, tym samym dając najdłuższemu łańcuchowi przywilej rozstrzygania kwestii przyznawania potwierdzeń konfliktujących transakcji. Być może autorzy mieli na myśli sytuację sieci Proof of Work kryptowalut o niskiej kapitalizacji, które mają na tyle niski hashrate (globalną moc obliczeniową), że uzyskanie dominującej mocy, pozwalającej cofnąć transakcje jest stosunkowo proste. Trudno jednak uznać ten argument za przekonujący, gdyż trudno przypuszczać, aby ktokolwiek myślał o zastępowaniu systemu finansowego nisko kapitalizowanymi kryptowalutami. Co więcej, jeżeli więcej osób i podmiotów zacznie korzystać z kryptowalut, również moc obliczeniowa w sieciach Proof of Work wzrośnie na tyle, że praktycznie uniemożliwi to dokonanie ataku większościowego.
Raport ostrzega również przed podziałami sieci blockchain, czyli przed hard forkami, które wg Banku mogą doprowadzić do podziału danej otwarto źródłowej kryptowaluty, co pociąga za sobą ryzyko całkowitej utraty wartości. Tekst przybliża sytuację, która miała miejsce 11 marca 2013 r. , kiedy to bitcoin (BTC) doświadczył błędnego hard forku, który od bloku nr 225430 podzielił sieć na dwie wersje, które zaczęły równolegle produkować bloki, co doprowadziło do natychmiastowego, niemal trzykrotnego spadku wartości. W raporcie nie pojawiła się jednak informacja o tym, że krytyczny błąd trwał jedynie 6 godzin lub 24 bloki, a cena bitcoina w zasadzie wróciła do swojej poprzedniej wartości (po incydencie spadła z dotychczasowych 48.40 dolarów do wartości 44.30 następnego dnia), co nieświadomego czytelnika może pozostawić z wrażeniem, że krytyczny błąd długoterminowo wpłynął na całą siec bitcoina. Zabrakło również informacji o tym, że niecały miesiąc później (9 kwietnia 2013) cena osiągnęła swoje ówczesne szczyty, notując wartość 230 dolarów.
Bolączki sieci zdecentralizowanych
Bank nie szczędzi również krytyki pod adresem zdecentralizowanych sieci Proof of Work, które do swojej pracy potrzebują ogromnej ilości energii elektrycznej. Nie jest to zarzut nieuzasadniony, gdyż obecnie bitcoin konsumuje więcej energii niż cała Republika Czeska. Gdyby bitcoin w obecnej formie miał stać się powszechnie akceptowanym, międzynarodowym systemem płatniczym, jego energochłonność wzrosłaby jeszcze bardziej.
W raporcie czytamy, że masowa adopcja kryptowalut mogłaby doprowadzić wręcz do „zatrzymania Internetu”. W mniej drastycznym scenariuszu, Bank przewiduje, że powszechne transakcje kryptowalutowe szybko stałyby się niezwykle uciążliwe i czasochłonne, ze względu na ograniczenia skalowalności walut cyfrowych w obecnej formie.
Raport zwraca również uwagę na centralizację skupisk mocy obliczeniowych (pooli miningowych), która prowadzi do kontrolowania całych sieci przez niewielkie grupy górników, systematycznie zwiększające trudność wydobycia.
Kryptowaluty bez zalet?
Raport Banku Rozrachunków Międzynarodowych w oczywisty sposób skupia się niemal wyłącznie na problemach sieci Proof of Work, całkowicie pomijając fakt istnienia innych algorytmów konsensusu sieci zdecentralizowanych, takich jak np. Proof of Stake. Nie ma w nim również słowa o alternatywnych rozwiązaniach dostarczających skalowalność i zmniejszających energochłonność sieci Proof of Work, takich jak chociażby protokół Lightning Network, korzystający z transakcji off-chain. W raporcie można także spotkać się z krytyką tzw. Kryptowalut Banków Centralnych, które mogą mieć negatywny wpływ na stabilność globalnej gospodarki.
Bank Rozrachunków Międzynarodowych - cele i funkcje
Bank for International Settlements (BIS) jest najstarszą międzynarodową instytucja bankową, założoną w 1930 r., mającą siedzibę w Bazylei (Szwajcaria).
W obecnej formie Bank Rozrachunków Międzynarodowych ma formę spółki akcyjnej, w której udziałowcami jest aktualnie 60 banków centralnych, w tym m.in. amerykański FED, Bank of England, czy Narodowy Bank Polski.
Funkcje BIS to wsparcie międzynarodowej współpracy pomiędzy bankami centralnymi różnych krajów, pomoc w dążeniu do finansowej stabilności i spójnej polityki monetarnej realizowanej przez zrzeszone jednostki. Jednym z zadań Baku Rozrachunków Międzynarodowych jest również śledzenie oraz badanie polityki monetarnej na świecie i aktualnego stanu bankowości.
BIS nieprzerwanie od 1931 r. publikuje Coroczne Raporty Gospodarcze (BIS Annual Economic Report).
Opisywany w artykule, 22 stronicowy tekst „Cryptocurrencies: looking beyond the hype” jest jednym z rozdziałów Corocznego Raportu Gospodarczego opublikowanego przez BIS 17 czerwca 2018 r. Po raz pierwszy w historii swoich raportów, Bank Rozrachunków Międzynarodowych poruszył temat kryptowalut.
Czytaj także: Bank Rozrachunków Międzynarodowych, czyli tajna arena spotkań bankierów centralnych z całego świata
