Spoglądając na dane statystyczne uwzględniające lata 2012-18 możemy zauważyć, że znajdujemy się obecnie w drugim, co do wielkości, najdłuższym okresie bessy na rynku kryptowalut (rys.1). Nadszedł trudny czas dla Bitcoina. Nie trudno zauważyć, że coraz więcej osób wyznających zasadę HODL - Hold On for Dear Life (trzymaj z całych sił) wraz z każdym osunięciem kursu zaczyna odczuwać coraz to większe obawy dotyczące słuszności swoich decyzji inwestycyjnych. Jak zostało przedstawione na rys. 2 wskaźnik sentymentu coraz wyraźniej pozostaje we władaniu niedźwiedzi i możliwe, że jeszcze przez jakiś czas taki stan rzeczy się utrzyma. Mimo to nie ma sensu rozkładać rąk i bezradnie czekać na poprawę sytuacji, kiedy wciąż możemy znaleźć wiele okazji inwestycyjnych na tym wciąż rozwijającym się rynku.
1. Zostań łowcą nowych projektów
Trzęsienie ziemi na rynku jest dobrym momentem by zacząć oddzielać ziarna od plew, zwłaszcza jeśli chodzi o rynek ICO (Initial Coin Offering). ICO to działanie, które ma na celu zebranie odpowiedniej ilości funduszy na rozwój start-upowego projektu związanego z technologią blockchain. Wspomniany model inwestycyjny swoją charakterystyką wykazuje podobieństwo do IPO (pierwsza oferta publiczna),mechanizmu finansowania spółek znanego z tradycyjnych rynków. Mimo, że inwestowanie w tym modelu wydaje się być bardzo ryzykowne (dane z roku 2017 pokazują, że ponad 80% projektów upada w ciągu pierwszego roku od swojego powstania) to stosując się do odpowiednich zasad wciąż będziemy mieli szansę zarobić. Aby nie być gołosłownym w ciągu ostatnich 4 miesięcy byliśmy świadkami debiutu takich projektów jak: Quarkchain, Zebi, PundiX, IoTex, Loom Network, Mainframe czy Dx chain, które dały zwroty rzędu 2-8 krotności (liczonej w dolarach) względem ceny w przedsprzedaży.
Dla osób zainteresowanych tematem wypada dodać, że są osobistości znane na rynku krypto, które zajmują się tylko i wyłącznie wyszukiwaniem perspektywicznych projektów. Wśród nich możemy wymienić: Ian Balina, CoinBloq czy OhHeyMatty.Nie brakuje tu również portali, które zbierają i kategoryzują oceny projektów cieszących się najlepszymi opiniami, należy tu wymienić np. icodrops.com czy cryptodiffer.com.
Okres bessy charakteryzuje się niewielkimi wolumenami co wynika z niskiego zainteresowania rynkiem ze strony inwestorów. Ma to swoje zalety. Dzięki temu nie musisz się spieszyć z zawieraniem transakcji. Decyzje możesz podejmować bardziej racjonalnie, bez presji wynikającej z medialnego zgiełku. Wykorzystaj to i poświęć swój czas na weryfikację niedowartościowanych projektów. Analiza walut, których kursy spadły o 90% lub więcej procent na pewno pozwoli wyłonić takie, które „niesprawiedliwie” straciły na kapitalizacji. Wyszukując potencjalnych faworytów monitoruj kanały społecznościowe jak Reddit, analizując zaangażowanie społeczności lub repozytoria Github, śledząc aktywność deweloperów. Zanim podejmiesz się inwestycji zweryfikuj dokumentację techniczną start-upu, zespół, zbadaj możliwości zastosowania kryptowaluty, przetestuj lub zweryfikuj działanie prototypu udostępnionej przez deweloperów aplikacji.
2. Graj na spadki
Nie od dziś wiadomo, że zmienność na rynku kryptowalut oraz możliwość zajęcia pozycji krótkiej (takiej gdzie możemy zarabiać w czasie gdy walor traci na wartości) przyciąga sporo graczy z rynków tradycyjnych. Warto tutaj jednak podkreślić, że gra na spadki nie jest dla osób początkujących, a raczej dla wyrafinowanych traderów. Korzystanie z tej opcji oferują nam takie giełdy jak Bitfinex, Poloniex, Kraken oraz BitMEX (która umożliwia też rozwijanie umiejętności na koncie demo - BitMEX testnet).
3. Kryptowaluty i dywidenda? To możliwe!
Jeśli masz niższą tolerancję na ryzyko i nie chcesz korzystać z bardziej zaawansowanych metod handlu, najlepszą rzeczą jest trzymanie walut, które generują pasywny dochód niezależnie od Twojej aktywności na rynku.
Zasady, na jakich gwarantowana jest dywidenda są transparentne i zapisane przez niezmienne umowy kryptograficzne. Rocznie możesz cieszyć się stałym zwrotem z takiej inwestycji w okolicach 5-20% w zależności od koniunktury. Lista tokenów z potencjalnym mechanizmem wypłacania dywidend to: Digix Dao, NEO, Darcrus, TASS czy Binance Coin.
Kolejnym ciekawym aspektem jest mining, czyli wykorzystywanie mocy obliczeniowej kart graficznych lub wyspecjalizowanych układów scalonych ASIC do wykonywania skomplikowanych zadań matematycznych w celu zabezpieczenia sieci.
Warto podkreślić, że kopanie generuje duży pobór prądu i jeżeli kurs danej kryptowaluty spadnie, to staje się ono nieopłacalne. Analizując dotychczasowe okresy, w których to wydobycie kryptowalut cechowało się różną zyskownością, można dojść do wniosku, że najbardziej opłacalnym czasem dla górnictwa cyfrowego były właśnie okresy mniejszego zainteresowania tym sektorem. Wtedy to ceny sprzętu, konserwacji oraz wskaźniki trudności wydobycia były odpowiednio niższe. Na przykład przy inwestycji 15 000 zł za koparkę na przełomie kwietnia/maja 2017 roku zwrot następował w przeciągu zaledwie 2 miesięcy.
4. Promowanie projektów
Coraz częściej znajdujemy przypadki, w których dewloperzy przeznaczają kilka procent swoich tokenów na czynności powiązane z promowaniem projektu. Do bounty nabywa się prawo za podejmowanie takich działań jak:
- tłumaczenie strony internetowej oraz whitepaper (dokumentację projektu),
- wyszukiwanie błędów w kodzie,
- testowanie zabezpieczeń projektu,
- wyszukiwanie potencjalnych, nowych klientów produktu.
Bounty oraz ich warunki są zazwyczaj ogłaszane na stronie www.bitcointalk.com w zakładce danego projektu.
Airdropy, chociaż trudno jednoznacznie skategoryzować je jako formę bounty to jednak możemy doszukać się tu podobieństwa. Airdropy zazwyczaj pojawiają się jako forma promocyjna projektów mających w planach rynkowy debiut. W celu rozpropagowania samego przedsięwzięcia, twórcy decydują się na rozdanie tokenów w zamian za nieskomplikowane czynności takie jak:
- przechowywanie określonej puli tokenów na portfelu,
- udostępnienie danych kontaktowych w celach reklamowych,
- inne zabiegi promocyjne.
W wielu przypadkach warto podjąć taką inicjatywę. Większość z tych czynności nie zajmuje więcej niż 5 minut czasu. Do airdropów zakończonych powodzeniem możemy zaliczyć takie projekty jak: Tron (50$ wynagrodzenia), Polymath (217$) lub Hashrush (400$). Szczegóły takich akcji najczęściej są ogłaszane na oficjalnych kanałach informacyjnych projektów (telegram, slack). Natomiast o tym, które projekty oferują airdropy możemy znaleźć informacje na kontach twitterowych jak @AirdropAlert.
5. Kupowanie na dołkach
Kiedy rynki są kapryśne, można zarabiać pieniądze wykorzystując niewielkie ruchy cenowe. Scalping to strategia mająca swe korzenie w rynku Forex, polegająca na szybkim dokonywaniu transakcji. Na Forexie ze względu na niewielki spread i wysoką płynność takie transakcje można dokonywać z częstotliwością kilku minut. Na rynku kryptowalut ze względu na niską płynność zaleca się dokonywanie transakcji w odstępach kilku dni, tzw. swing trading (chociaż i tu zdarzają się szybkie skoki kursów w okolicach kilku procent kapitalizacji).
W swing tradingu najważniejszą cechą jest umiejętne zarządzanie kapitałem, obeznanie się z rynkiem oraz cierpliwość. Aby dokonywać skutecznych transakcji dobrze jest poznać podstawowe elementy analizy technicznej, nie zapominając o dobraniu odpowiedniej strategii.
Długoterminowe perspektywy
Obecny marazm na rynku i kiepskie nastroje to efekt rozminięcia się oczekiwań inwestorów z rzeczywistością. Większość inwestorów, którzy usłyszeli o bitcoinie dopiero pod koniec 2017 roku głęboko się rozczarowało. Aktywa cyfrowe są dla nas czymś zupełnie nowym i wciąż występuje zjawisko znane pod nazwą „price discovery” czyli odkrywania ceny rynkowej. To pociąga za sobą niestabilność cen i częste zwroty akcji na rynku.
Przed nami jeszcze długi okres rozwoju rynku, którego szczyt kapitalizacji jest szacowany na 5 bilionów dolarów, zbliżony do wartości kapitalizacji z okresu bańki na spółkach informatycznych z 2000 roku.
Warto zdać sobie sprawę, że jeden z pionierów obecnego rynku kryptowalut – Ethereum, rozpoczął działalność w trakcie poprzedniego okresu bessy w II połowie 2014 roku.Podobnie jak w przypadku bańki dotcom na naszych oczach pojawią się firmy, które powtórzą sukces takich gigantów jak Amazon, Apple czy Google, o ile tylko wykażemy się pewną niezależnością i wizjonerstwem w ocenie nowych idei deweloperów.
Rafał Leszek, Piotr Gorzela
