STANDARDY SPOŁECZNE
ESRS S1 ZATRUDNIENIE
W ramach standardu ESRS S1 ujawniane powinny być informacje, które umożliwią zrozumienie relacji przedsiębiorstwa z jego pracownikami. Tematy te zgrupowane są w 3 głównych obszarach: (a) warunki pracy, (b) równe traktowanie i szanse dla wszystkich, (c) pozostałe kwestie związane z zatrudnieniem. Pierwszy obszar dotyczy kwestii takich jak: bezpieczne zatrudnienie, czas pracy, odpowiednie wynagrodzenie, dialog społeczny, wolność zrzeszania się, istnienie rad zakładowych oraz prawa pracowników do informacji, konsultacji i uczestnictwa, układy zbiorowe pracy – w tym odsetek pracowników objętych nimi, równowaga między życiem zawodowym a prywatnym. W obszarze drugim znajdują się: równość płci i równa płaca za pracę o tej samej wartości, szkolenia i rozwój umiejętności, zatrudnienie i integracja osób niepełnosprawnych, zapobieganie przemocy i molestowaniu w miejscu pracy, różnorodność. Pozostałe kwestie dotyczą pracy dzieci, pracy przymusowej, odpowiednich warunków mieszkaniowych i prawa do prywatności.
Jeśli działalność przedsiębiorstwa wywołuje istotne negatywne skutki dla pracowników, to firma ujawnia czy są one powszechne/systemowe, czy też są związane z pojedynczymi incydentami (np. wypadek przemysłowy, wyciek ropy). Upublicznieniu podlegają również wszelkie istotne skutki dla zatrudnionych, które mogą wynikać z planów transformacji mających na celu ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko oraz osiągnięcie bardziej ekologicznej i neutralnej dla klimatu działalności (w tym mających na celu ograniczenie emisji dwutlenku węgla).
ESRS S1 stosuje bardzo szeroką definicję pracowników zatrudnionych przez dane przedsiębiorstwo. Są nimi zarówno pracownicy pozostający w stosunku pracy z firmą, jak i osoby nie będące pracownikami, ale posiadające umowy z przedsiębiorstwem na świadczenie pracy (osoby pracujące na własny rachunek) oraz pracownicy zapewniani przez agencje pracy (PKD78 Działalność związana z zatrudnieniem). ESRS S1 nie obejmuje jednak osób zatrudnionych w łańcuchu wartości przedsiębiorstwa, gdyż informacje na ich temat objęte są standardem ESRS S2 (Pracownicy w łańcuchu wartości).
ESRS S2 PRACOWNICY W ŁAŃCUCHU WARTOŚCI
Informacje na temat wzajemnej relacji podmiotu i pracowników w łańcuchu wartość objęte są standardem ESRS S2. Kwestie zrównoważonego rozwoju w standardzie ESRS S2 ujęte są, podobnie jak w ESRS S1, w 3 głównych tematach: (a) warunki pracy, (b) równe traktowanie i szanse dla wszystkich, (c) pozostałe kwestie związane z zatrudnieniem. Pracownicy w łańcuchu wartości mogą należeć do jednej z czterech wyróżnionych grup. Po pierwsze, mogą to być pracownicy firm świadczących usługi zlecone przez podmiot, ale świadczące pracę w siedzibie podmiotu (np. pracownicy cateringu lub ochrony). Po drugie, mogą to być pracownicy firmy na niższym szczeblu łańcucha wartości, czyli nabywającej towary lub usługi od przedsiębiorstwa lub świadczącej usługi logistyczne lub dystrybucyjne, franczyzobiorcy i sprzedawcy detaliczni. Kolejną grupę stanowią pracownicy firm w górę łańcucha wartości, np. zajmujących się wydobyciem metali lub minerałów, które są następnie przetwarzane na komponenty wykorzystywane przez podmiot raportujący lub zajmujące się pozyskiwaniem towarów, rafinacją, produkcją lub innymi formami przetwarzania. Ostatnią grupę stanowić mogą pracownicy dostawców sprzętu dla przedsiębiorstwa, dokonujący regularnej konserwacji (np. kserokopiarki) w miejscu pracy kontrolowanym przez podmiot.
ESRS S3 LOKALNE SPOŁECZNOŚCI I ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE
Standard ESRS S3 obejmują relacje przedsiębiorstwa z narażonymi społecznościami (affected communities), tj. osób lub grup żyjących lub pracujących na obszarze, który został lub może zostać dotknięty przez działalność danego przedsiębiorstwa lub poprzez jego łańcuch wartości (społeczności narażone obejmują faktycznie i potencjalnie dotkniętą ludność rdzenną). W ramach standardu podmiot powinien wyjaśnić jak podchodzi do spraw związanych z: (a) prawami ekonomicznymi, społecznymi i kulturowymi pracowników; (b) prawami obywatelskimi i politycznymi; (c) prawami ludności rdzennej. W kontekście praw ekonomicznych, społecznych i kulturowych wymienione są takie kwestie jak: odpowiednie warunki mieszkaniowe, odpowiednie wyżywienie, woda i warunki sanitarne, działania związanie z własnością gruntów, bezpieczeństwo. Prawa obywatelskie i polityczne obejmują: wolność wyrażania opinii, wolność zgromadzeń, obrońcy praw człowieka. W stosunku do ludności rdzennej (indigenous people) należy przestrzegać zasady wolnej, uprzedniej i świadomej zgody oraz praw do samostanowienia i kulturowych.
Pojęcie narażonych społeczności użyte w standardzie jest szerokie. Obejmuje ono społeczności lokalne, czyli osoby mieszkające lub pracujące w bezpośrednim sąsiedztwie miejsc, w których przedsiębiorstwo prowadzi działalność. Jednak obejmuje również bardziej oddalone społeczności, na które działalność przedsiębiorstwach ma bezpośredni wpływ (np. z powodu zanieczyszczenia wody w dolnym biegu rzeki). Tak jak w innych standardach obejmuje również społeczności wzdłuż łańcucha wartości przedsiębiorstwa, np. żyjące lub pracujące w pobliżu miejsc wydobycia metali lub minerałów czy miejsc składowania lub recyklingu odpadów. Oddzielną kategorią społeczności opisaną w standardzie jest ludność rdzenna.
ESRS S4 KONSUMENCI I UŻYTKOWNICY KOŃCOWI
Standard ESRS S4 dotyczy wpływu przedsiębiorstwa na konsumentów (tj. osób fizycznych, które nabywają, konsumują lub wykorzystują towary i usługi do użytku osobistego, dla siebie lub dla innych, a nie w celu odsprzedaży lub w celach handlowych) lub użytkowników końcowych (tj. osób, które ostatecznie korzystają lub są przeznaczone do ostatecznego korzystania z danego produktu lub usługi). Podmiot powinien wyjaśnić jak podchodzi do spraw związanych z: (a) informacjami dla konsumenta (np. prywatność, wolność wyrażania opinii, dostęp do informacji), (b) bezpieczeństwem osobistym konsumentów, (c) inkluzywnością (przeciwstawianie się dyskryminacji i równy dostęp do produktów i usług). Wśród zagrożeń związanych z zależnością podmiotu od konsumentów lub użytkowników końcowych można wymienić istotną utratę reputacji, a wśród szans wzrost sprzedaży lub poszerzenia przyszłej bazy konsumentów.
Standard wymienia główne grupy konsumentów i możliwe rodzaje wpływów, szans i zagrożeń. Są to: (a) konsumenci produktów, które są z natury szkodliwe dla ludzi lub zwiększają ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych, (b) konsumenci usług, które potencjalnie negatywnie wpływają na ich prawo do prywatności, ochrony danych osobowych, wolności słowa i niedyskryminacji, (c) konsumenci, którzy są zależni od dokładnych i dostępnych informacji związanych z produktem lub usługą, takich jak instrukcje obsługi i etykiety produktów, aby uniknąć potencjalnie szkodliwego korzystania z produktu lub usługi, (d) konsumenci, którzy są szczególnie narażeni na wpływ na zdrowie lub prywatność lub wpływ strategii marketingowych i sprzedażowych, takich jak dzieci lub osoby znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej.
STANDARDY ZWIĄZANE Z ŁADEM KORPORACYJNYM
ESRS G1 PRAKTYKI BIZNESOWE
Przedsiębiorstwa będą zobowiązane do ujawniania określonych praktyk biznesowych zgodnie ze standardem ESRS G1. Te praktyki to: (G1-1) zasady dotyczące kultury korporacyjnej i postępowania w biznesie, (G1-2) zarządzanie relacjami z dostawcami, (G1-3) sposoby zapobiegania i wykrywania korupcji lub przekupstwa, (G1-4) potwierdzone przypadki korupcji lub przekupstwa, (G1-5) powiązania polityczne i działalność lobbingowa, (G1-6) praktyki płatnicze, ze szczególnym uwzględnieniem opóźnień w płatnościach na rzecz MŚP.
Informacje o praktykach biznesowych mają pomagać w ocenie, czy organizacja działa w sposób odpowiedzialny i przejrzysty, a także czy stosuje właściwe praktyki biznesowe i zarządza swoimi zasobami w sposób efektywny. Umożliwiają też inwestorom ocenę, czy organizacja jest w stanie zapewnić stabilne i długoterminowe zyski, a także czy jest zdolna do zarządzania różnymi rodzajami ryzyka i stawianiem sobie wyzwań. Z kolei po stronie organizacji informacje o praktykach biznesowych mogą pomagać w budowaniu i utrzymywaniu dobrej reputacji i zaufania oraz w utrzymywaniu wysokich standardów etycznych; umożliwiają też identyfikację i zarządzanie potencjalnymi zagrożeniami związanymi z prowadzoną działalnością.
