Europejski Bank Centralny może kontynuować skupowanie obligacji, ale będzie musiał uzasadnić swoją politykę w ciągu trzech miesięcy od wyrażenia przez Niemiecki Sąd Najwyższy swoich wątpliwości.
Czego dotyczy sprawa ?
Kontrowersyjny program skupu aktywów EBC, o którym mowa, budzi obawy niemieckiego sądu już od 2015 roku. Sprawa została wniesiona do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w 2017 roku. Niemieccy sędziowie zwrócili się wtedy z wnioskiem o wydanie orzeczenia tymczasowego, mającego na celu ograniczenie swobody Europejskiego Banku Centralnego. Jednak Trybunał UE odrzucił restrykcyjną interpretację prawa sugerowaną przez niemieckie organy. Niemiecki Sąd Najwyższy nie daje jednak za wygraną. Jego zdaniem EBC powinien był omówić szereg czynników wpływających na szeroki zakres Quantitative Easing. Według niemieckich sędziów zastrzeżenia budzi skala działań programy o wartości 2,7 biliona euro. Aż 7 z 8 sędziów uważa, że program łagodzenia ilościowego nie był poparty traktatami Unii Europejskiej.
Jakie są konsekwencje działań Niemieckiego Sądu Najwyższego?
Jak powiedział prezes sądu Andreas Vosskulhle: „Orzeczenie dotyczy jedynie obowiązku EBC kontrolowania własnych działań zgodnie z wytycznymi proporcjonalności i ich udokumentowania. Dlatego EBC nie jest w żaden sposób blokowany”. Pozew został złożony przez grupę biznesmenów i naukowców, którzy często krytykują Unię Europejską. Swoją decyzję argumentowali tym, że Europejski Bank Centralny niewłaściwie prowadzi politykę gospodarczą, zamiast po prostu ustalać politykę pieniężną.
Joachim Wieland, profesor prawa na Uniwersytecie Nauk Administracyjnych widzi prawdziwe wyzwanie w przyszłych relacjach między Trybunałem UE, a sądami krajowymi. W powyższej sprawie wypowiada się następująco: „Zakładam, że EBC będzie postępować zgodne z wytycznymi, choć bez entuzjazmu”. Dalej dodaje: „Jest to zaproszenie dla innych krajów, aby po prostu ignorować decyzje, które im się nie podobają”.
Co dalej z PEPP
Wyrok, który zapadł w Niemczech nie dotyczy obecnego pakietu stymulacyjnego. Przypomnijmy bowiem, że EBC wprowadził 19 marca 2020 roku nowy program do walki ze skutkami pandemii korowawirusa. Jego wartość wynosi 750 miliardów euro. Decyzja ta zapadła po tym jak przestoje spowodowane COVID-19 doprowadziły do rekordowego spadku gospodarek regionu. Prezes EBC Christine Lagarde powiedziała 30 kwietnia, że konieczne są dalsze i ambitne wysiłki w celu zwalczenia kryzysu. Udział Niemiec ma kluczowe znaczenie dla powodzenia Quantitative Easing, ponieważ to właśnie Bundesbank jest największym nabywcą długu w ramach programu.
Reakcja rynku walutowego na powracający konflikt
Na rynku walutowym mieliśmy do czynienia z wyraźnym tąpnięciem. Kurs euro względem dolara (EUR/USD) zaliczył dynamiczny spadek nawet o 0,7% do 1,0826, czyli najniższego poziomu w tym miesiącu. Obecnie kurs EUR/USD wynosi 1,0847.
