28 maja 2020 roku przed godziną 15:00 poznaliśmy decyzję w sprawie stóp procentowych w Polsce. Rada Polityki Pieniężnej nieoczekiwanie zdecydowała się obniżyć poziom stóp procentowych. Obecnie główna stopa procentowa wynosi 0,10% (poprzednio: 0,5%), stopa depozytowa 0% (poprzednio: 0%), stopa lombardowa 0,5%(poprzednio: 1%), stopa redyskontowa 0,11% (poprzednio: 0,55%).
Decyzje Rady Polityki Pieniężnej w sprawie stóp procentowych w przeszłości
Od 4 marca 2015 roku, aż do 17 marca 2020 roku, stopy procentowe wynosiły w Polsce niezmiennie 1,50%. Następnie mieliśmy do czynienia z dwiema obniżkami. Najpierw właśnie 17 marca do 1,00%, a następnie 8 kwietnia do 0,50%. Działania te były oczywiście podyktowane wybuchem pandemii koronawirusa oraz związanym z tym zagrożeniem dla rozwoju gospodarki.
Wykres 1: Poziom stóp procentowych w Polsce (od 1998 roku)
Narodowy Bank Polski w sprawie inflacji
NBP tak samo jak inne banki centralne może kreować wzrost lub spadek inflacji. Do tego celu może posłużyć się na przykład krótkoterminową stopą procentową. Jest ona odpowiedzialna za koszt, jaki banki komercyjne ponoszą, pożyczając pieniądze od banku centralnego. W sytuacji kiedy krótkoterminowa stopa procentowa zostanie podniesiona, wtedy banki komercyjne swój zwiększony koszt przekładają na klienta, czyli kredyty na rynku są droższe. Automatycznie zmniejsza się wtedy ich dostępność, a w efekcie hamuje konsumpcja. W ten sposób uzyskujemy spadek popytu, za którym idzie spowolnienie lub zatrzymanie wzrostu cen i w efekcie końcowym spadek inflacji. W sytuacji przeciwnej, gdy krótkoterminowa stopa procentowa maleje, wtedy kredyty są tańsze i bardziej dostępne. Konsumpcja rośnie, a wraz z nią również inflacja.
Krytyka w sprawie decyzji o niskich stopach procentowych
Pomimo faktu, iż w ostatnim czasie obniżanie stóp procentowych jest trendem, który można zaobserwować na całym świecie, to pojawiają się również krytyczne opinie na temat wykonania takiego ruchu w Polsce. Kamil Zubelewicz, członek Rady Polityki Pieniężnej mówi, że wszystkie modele prezentowane RPP wskazują na niedowartościowanie złotego. W związku z tym nie rozumie polityki, która doprowadza do jego dodatkowego osłabienia. Ponadto uważa obniżenie stóp procentowych za błąd, ponieważ promuje to konsumpcję oraz wydatki socjalne. Tymczasem zdaniem Kamila Zubelewicza, aby wyprowadzić Polskę z kryzysu i powrotu do wzrostu gospodarczego niezbędne są oszczędności i inwestycje.
Sceptyczni są również ekonomiści z banku ING: "Naszym zdaniem tą obniżką Rada weszła w obszar, w którym rosną negatywne efekty uboczne niskich stóp w postaci zagrożenia dla stabilności finansowej sektora bankowego. Również doświadczenia innych krajów pokazują, że gdy stopy zbliżają się do zera, dostępność kredytu zaczyna się pogarszać, a nie poprawiać".
Kurs polskiego złotego (USD/PLN) na rynku walutowym
Kurs polskiego złotego umacnia się dzisiaj względem dolara amerykańskiego. Kurs USD/PLN wynosi obecnie 4,0210 co stanowi spadek o -0,15%.
Wykres 2: Kurs polskiego złotego USD/PLN (1 dzień)
Warto również zapoznać się z innymi wskaźnikami makroekonomicznymi opublikowanymi w ostatnim czasie z różnych gospodarek świata:
Szwajcaria: rynek pracy i bilans handlowy, Niemcy: klimat biznesowy GfK
USA: Conference Board i rynek nieruchomości
Wskaźnik CPI z Niemiec i Hiszpanii oraz liczba bezrobotnych we Francji
USA: PKB, zadeklarowani bezrobotni, zamówienia środków trwałych
