Z powodu globalnego kryzysu wywołanego przez pandemie Covid-19 świat stanął w miejscu, począwszy od lokalnego transportu aż po globalny łańcuch dostaw. Aktywność w sektorze lotniczym spadła o ponad 90% w trakcie lockdownu a mobilność obywateli spadła praktycznie do zera.
Wykres 1. Wykres przedstawia wpływ poszczególnych kryzysów/globalnych wydarzeń na przestrzeni lat 1945-2020 na ruch pasażerski, źródło: Arab Trade Union Confederation 2020.
Wykres 2. Na powyższej grafice widnieją straty, jakie zanotował ruch pasażerski w fazie rozwoju pandemii Covid-19, źródło: Arab Trade Union Confederation 2020.
Powyższe wykresy wskazują na wpływ Covid-19 na międzynarodowy ruch pasażerski na całym świecie oraz na przychody w poszczególnych regionach. Jedną z ważniejszych kwestii jest utrata miejsc pracy w sektorze lotniczym, która może sięgnąć 1,5 miliona. Natomiast w całym roku 2020 ruch lotniczy skurczył się o około 56% w porównaniu z rokiem 2019. Ponadto z pierwszego wykresu można odczytać jak poszczególne kryzysy lub globalne zawirowania wpływały na sektor transportowy. Zarówno podczas kryzysu finansowego w 2008 roku, jak i ataku terrorystycznego na World Trade Center doświadczyliśmy zahamowania w sektorze transportowym. Jednak na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat nie było sytuacji podobnej do tej, która została spowodowana przez pandemię Covid-19.
Jaki długoterminowy wpływ na sektor transportowy może mieć pandemia?
W pierwszej kolejności firmy oraz organizacje związane z transportem zostały zmuszone do przeorganizowania swoich programów rozwojowych i inwestycyjnych. Stało się tak za sprawą zmniejszonych przychodów. Istotnym jest, by zauważyć, że istnieją powiązania między zachowaniami i przemieszczaniem się a rozprzestrzenianiem się choroby. Przez ostatnie miesiące badano potencjalne rozprzestrzenianie się wirusa na podstawie wzorców ruchu pieszego w budynkach. Dystans społeczny i stosowanie masek oraz zmiany w zachowaniu i wdrożenie wymogów kwarantanny, izolacji i dystansu społecznego wpływają na rozprzestrzenianie się choroby. Odnotowano również znaczące zmiany w sposobie podróżowania. Pomimo faktu, iż transport publiczny został mocno dotknięty przez pandemię, spadek liczby osób korzystających z niego był zróżnicowany w poszczególnych częściach świata. Na przykład w Szwecji, największy spadek (60%) miał miejsce w Sztokholmie, a najmniejszy (40%) w Vastra na Gotlandii.
Kluczowe kroki, które powinny zostać podjęte przez przedsiębiorstwa w celu odbudowania sektora transportowego po zakończeniu pandemii:
-ochrona głównych aktywów oraz maksymalna redukcja kosztów;
-ochrona pracowników, którzy w czasie rekonwalescencji po pandemicznej będą kluczowi dla firmy;
-przeprowadzanie szeregu szkoleń pozwalających na dostosowanie się do teraźniejszych standardów;
-analiza prognoz po zakończeniu pandemii uwzględniając zarówno potencjalnych wzrost popytu lub jego spadek;
-współpraca z rządem, w celu wybadania aktualnych potrzeb sektora transportowego.
Grafika 1. Sektor transportowy odnotował spore straty, poprzez zamrożenie wynikające z pandemii, źródło: www.statista.pl
Według statisty branża turystyczna, która jest istotną częścią sektora transportowego, w 2020 zanotował straty na poziomie 500 miliardów dolarów.
Wykres 3. Na wykresie przedstawiona została łączna liczba mil ładunkowych na świecie w okresie 0/1/2019-03/2020,źródło: https://www.ship-technology.com/.
Wykres wskazuje, jak kształtuje się łączna liczba mil ładunkowych na świecie na przestrzeni 01/2019 - 03/2020. SAFETY4SEA wymieniła szereg wyzwań, z którymi boryka się branża żeglugowa, która stanęła w obliczu pandemii wirusa Covid 19 oraz w obliczu
spowolnienia gospodarczego i trudnych warunków operacyjnych. Podczas zakończenia pierwszej fali koronawirusa, sektor transportowy nie doznał gwałtownego ożywienia gospodarczego. Światowa Organizacja Handlu (WTO) oczekuje, że światowy handel spadnie o 13%-32%. Największe spadki dotyczyły produktów motoryzacyjnych i żeglugi kontenerowej. W pierwszej połowie 2020 r. nastąpił około 25-procentowy spadek ruchu statków, przy 10-procentowym spadku w całym roku, według analityka morskiego. Kolejnym aspektem jest fakt spowodowania przez pandemie koronawirusa nagłych zmian w transporcie towarowym, wpływając na spedytorów, przewoźników lotniczych i firmy transportowe na całym świecie. Chociaż transport ładunków jest powszechnie uznawany za
działalność podstawową, wiele firm przeładunkowych zamknęło działalność w czasie epidemii, a porty działały w oparciu o ograniczenia. Ładunki przechowywane w obszarach wysokiego ryzyka bez odpowiednich kontroli bezpieczeństwa lub zabezpieczeń są narażone na podwyższone ryzyko dużych strat spowodowanych pożarem, lub ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, a opóźnienia mogą również spowodować uszkodzenie ładunku w przypadku towarów łatwo psujących się z powodu wrażliwości na temperaturę.
Jak wyhamowanie sektora transportowego wpłynęło na ropę naftową
Wykres 4. Ceny akcji korporacji Chevron w okresie 2017-2021,źródło: investing.com
Chevron Corporation to amerykańska międzynarodowa korporacja energetyczna. Została założona w 1984 roku i jest trzecią co do wielkości firmą naftową w Ameryce. W wyniku rozwoju koronawirusa globalna firma doznała mocnego uszczerbku, który objawił się między innymi w spadku przychodów oraz w osłabieniu pozycji na rynku akcyjnym. W marcu ubiegłego roku, kiedy pandemia nabrała tempa, a sektor transportu gwałtownie wyhamował, nastąpił pierwszy cios, który spowodował spadek ceny akcji firmy Chevron do około 71 USD. Następne miesiące sugerowały spowolnienie epidemii, jednak po wakacjach nastąpiła kolejna fala, która na nowo sparaliżowała wiele sektorów, a także ten związany z ropą naftową. Tym samym cena za akcję spadła do około 69 USD. Dopiero w kwietniu 2021 Chevron odnotował pierwszy zyskowny kwartał od rozpoczęcia globalnej pandemii w zeszłym roku, co jest kolejnym znakiem, że przemysł naftowy wychodzi z najgorszego kryzysu od wielu lat. Koncern naftowy w piątek poinformował, że w pierwszym kwartale zarobił 1,4 mld dolarów, w porównaniu z 3,6 mld dolarów w tym samym okresie rok wcześniej. Przychody w pierwszym kwartale wzrosły do 32 mld dolarów, z 31,5 mld dolarów rok wcześniej.
Prognozy dla sektora transportowego po Covid-19
Powrót do normalności może przyspieszyć realizacje pomysły przekształcenia dotychczasowego sektora transportowego w ekologiczny i zrównoważony sektor. Dzięki temu powstaną setki tysięcy nowych miejsc pracy na całym świecie. W badaniu World Health Organisation stwierdzono, że gdyby 50 procent wszystkich produkowanych pojazdów stanowiły pojazdy elektryczne, na całym świecie powstałoby 10 milionów dodatkowych miejsc pracy - 2,9 miliona w regionie EKG ONZ. Ponadto prawie 5 milionów nowych miejsc pracy na całym świecie - 2,5 miliona w regionie EKG ONZ-mogłoby powstać, gdyby kraje EKG ONZ podwoiły inwestycje w transport publiczny. Elektryfikacja prywatnego transportu pasażerskiego i towarowego również przyczyniłaby się do tworzenia miejsc pracy, zwłaszcza gdyby energia elektryczna pochodziła ze źródeł odnawialnych.
