Po świątecznej przerwie kluczowe będą wieczorne wyniki posiedzenia FOMC (o 19:00). Sama decyzja o poziomie stopy Fed nie budzi większych emocji. Powszechnie oczekiwany jest wzrost przedziału dla funduszy federalnych o kolejne 75 pb. do 3,75 - 4,00%. W centrum uwagi będą sygnały prawdopodobnych dalszych podwyżek. W ostatnim czasie rynek zaczął redukować oczekiwaną skalę zacieśnienia monetarnego po mniej jastrzębich wypowiedziach kilku członków FOMC.
Tłem dla wyników FOMC będą poranne dane PMI dla krajowego sektora przemysłowego. Prognozujemy utrzymywanie się recesyjnego poziomu indeksu blisko notowanego w poprzednim miesiącu.
Podwyższony CPI zwiastuje problemy ze wzrostem gospodarczym
Zgodnie ze wstępnym szacunkiem GUS w październiku roczny CPI wzrósł do 17,9% z 17,2% we wrześniu. Jest to poziom najwyższy od ponad dwóch dekad. Struktura danych wskazuje, że utrzymują się trendy widoczne w poprzednich miesiącach, będące pochodną kryzysu energetycznego. Na pierwszym planie pozostaje dynamika cen energii (+41,7% r/r, +2,0% m/m) oraz cen paliw (+19,5% r/r), co jest pochodną trudnej sytuacji na globalnym, a zwłaszcza na europejskim, rynku surowców energetycznych. Te dwie kategorie skutkują również nasileniem inflacji kosztowej producentów żywności i wywołują przyspieszenie wzrostu ich cen (21,9% r/r). Średnie tempo wzrostu powyższych kategorii przekroczyło poziom 26% r/r. Ich łączna kontrybucja do CPI przekracza 11,5 p.p. Impuls jest na tyle silny, że rozlewa się również na kategorie zaliczane do inflacji bazowej. Szacujemy, że w październiku podniosła się ona do poziomu 11,1% r/r z 10,7% r/r we wrześniu. W najbliższych miesiącach spodziewamy się utrzymania obserwowanego trendu, w którym impuls energetyczny będzie podbijać presję cenową w pozostałych kategoriach, zwłaszcza w żywności. Oczekujemy, że inflacja osiągnie szczyt w I kwartale przyszłego roku z poziomem bliskim 20%. Trzeba jednak podkreślić, że formułowane w bieżących uwarunkowaniach prognozy są obarczone podwyższonym ryzykiem związanym z m.in. z długością obowiązywania tarcz antyinflacyjnych.
W kontekście RPP podwyższenie ścieżki inflacji jedynie pozornie może wskazywać na potrzebę dalszego zacieśnienia monetarnego. Przy silnie podażowej strukturze CPI Rada powinna zachować najwyższą ostrożność. Znaczące wzrosty cen są bowiem zapowiedzią przyszłych problemów z popytem. Wyższe rachunki za energię oraz droga żywność będą oddziaływać zwłaszcza na uboższe gospodarstwa domowe analogicznie do podwyżek rat kredytowych. Trzeba podkreślić, że powyższy efekt nie ma charakteru lokalnego, lecz przynajmniej europejski. W strefie euro, będącej głównym rynkiem zbytu dla polskiego eksportu, CPI także jest rekordowo wysoki. W konsekwencji problematyczny może być także popyt zagraniczny. Ilustracją tego problemu są powszechnie pesymistyczne wyniki badań nastrojów gospodarstw domowych. Zatarcie konsumpcyjnego motoru i problemy z eksportem przy pozimowym uspokojeniu na rynkach surowców energetycznych będą warunkiem wystarczającym do pojawienia się wyczekiwanego trendu dezinflacyjnego w dalszej części przyszłego roku. Dodatkowo tendencja ta może być wsparta ewentualnym deflacyjnym impulsem z przeżywającej problemy gospodarki chińskiej.
Możliwa bierność Rady na silniejsze procesy cenowe zawsze rodzi pytanie dotyczące ryzyka związanego z efektami drugiej rundy. W tym kontekście na uwagę zasługuje po pierwsze kwestia akcji kredytowej. Wyraźnie ujemna realna stopa procentowa tworzy ryzyko nadmiernego przyrostu kredytu. Tu jednak doświadczamy wyraźnego osłabienia. Następuje załamanie akcji kredytowej dla gospodarstw domowych, przy słabnącym kredycie inwestycyjnym dla przedsiębiorstw. Akcja kredytowa była w ostatnich kwartałach ratowana przez wzrost kredytu obrotowego, co w warunkach doświadczanej przez firmy inflacji nie powinno nikogo zaskakiwać. Drugim istotnym czynnikiem dla oceny ryzyka efektów drugiej rundy jest dynamika wynagrodzeń. Wysoka inflacja przekłada się na nasilenie presji płacowej. Choć łączna dynamika płac pozostaje relatywnie solidna (14,5% r/r we wrześniu), to struktura danych wskazuje, że ryzyko efektów drugiej rundy jest niskie. Wzrosty płac są bowiem skoncentrowane w trzech branżach: wydobywczej, energetycznej i transportowej. Co więcej, w kolejnych kwartałach o podwyżki płac może być trudniej zważywszy pogorszenie koniunktury i prawdopodobne poszukiwanie przez firmy oszczędności.
Podsumowując, wysoka inflacja o charakterze podażowym będzie negatywnie oddziaływać na tempo wzrostu gospodarczego. Impuls cenowy będzie dalej się rozlewać po gospodarce i w kolejnych miesiącach zobaczymy zapewne dalsze wzrosty CPI. Presja dezinflacyjna pojawi się wraz z wyraźniejszym osłabieniem koniunktury i uspokojeniem na rynkach surowcowych. W kontekście RPP to właśnie ponure perspektywy wzrostu gospodarczego staną się najbardziej palącym problemem przy niskim ryzyku efektów drugiej rundy.
