W oczekiwaniu na przemówienie Prezesa Fed, J.Powell’a zmienność na amerykańskim rynku finansowym była wczoraj podwyższona. Rosły rentowności obligacji (w tym 10-letnie obligacje zwyżkowały o ok. 10 pb, a 30-letnie o 9 pb), a motorem tych wzrostów były rosnące oczekiwania, że w obliczu porozumienia dotyczącego amerykańskiego długu publicznego Fed zyskał przestrzeń do kolejnej podwyżki stóp procentowych na posiedzeniu w listopadzie. Dolar umocnił się wobec euro i kurs EURUSD skierował się poniżej 1,05. Mocniejszy dolar nie poturbował mocno złotego. Co prawda USDPLN wzrósł w kierunku 4,39, ale EURPLN obniżał się do ok. 4,61.
W dzisiejszym kalendarium ekonomicznym na uwagę zasługuje głównie raport JOLTS z USA za sierpień. Powinien on pokazać, że liczba wakatów pozostaje w trendzie spadkowym, choć w samym wrześniu może ona wzrosnąć, korygując nieco znaczny spadek z sierpnia. Oczekujemy, że raport wpisze się w całą serię danych wskazujących na spadek intensywności przepływów na rynku pracy, który następuje pomimo braku większych zmian bezrobocia.
Zobacz także: Kiedy osiągniemy cel inflacyjny? Nie w 2023 ani 2024 roku - prognoza PKO BP
Wśród innych danych ciekawostką jest oczekiwany kolejny wzrost inflacji CPI w Turcji, wg rynkowych oczekiwań do 62% r/r we wrześniu z 59,0% r/r w sierpniu.
Przegląd sytuacji na rynkach finansowych
Przegląd wydarzeń ekonomicznych:
POL: PMI dla krajowego przemysłu we wrześniu powędrował w górę, do 43,9 pkt. z 43,5 pkt. w sierpniu, a wynik był nieco lepszy od oczekiwań. PMI nadal kształtuje się wyraźnie poniżej neutralnego poziomu 50 pkt. i sygnalizuje pogorszenie warunków działalności produkcyjnej. Etap najgłębszego spowolnienia w przemyśle może być już jednak za nami. Perspektywę poprawy kreśli m.in. wskaźnik przyszłej produkcji, który był we wrześniu najwyższy od marca br. Procesy dezinflacyjne nadal postępują, choć spadek cen wyrobów gotowych spowolnił, a firmy próbują odbudowywać marże. Więcej w Makro Flashu „Czy najgorsze w przemyśle za nami?”.
EU: Wyrównana sezonowo stopa bezrobocia w strefie euro spadła w sierpniu do 6,4% z 6,5% w lipcu (po korekcie z 6,4%), a w całej UE do 5,9% z 6,0% w lipcu. Najniższe bezrobocie odnotowano w Czechach (2,5% po spadku z 2,7% w lipcu), tylko nieco wyższe było w Polsce (2,8%, bez zmian względem lipca). W Niemczech stopa bezrobocia również utrzymała się na niskim poziomie i wyniosła 3,0%. Spośród wszystkich państw UE dwucyfrowe stopy bezrobocia obserwujemy tylko w Hiszpanii (11,5%) i Grecji (10,9%).
EUR: PMI dla przemysłu strefy euro obniżył się we wrześniu do 43,4 pkt. (zgodnie ze wstępnym szacunkiem) z 43,5 pkt. w sierpniu, wciąż sygnalizując recesję w przemyśle. Nowe zamówienia kurczyły się w tempie rzadko przekraczanym od czasu rozpoczęcia badań w 1997. Koszty nakładów ponownie gwałtownie spadły, a przedsiębiorcy ograniczali zatrudnienie, aktywność zakupową i posiadane zapasy. Proces ograniczania zakupów trwa już od 15 miesięcy, ale we wrześniu jego natężenie było najsłabsze od czerwca. Badanie jest jednak dalekie od sugerowania trwałej poprawy – oceny perspektyw (horyzont 12 miesięcy) są wśród europejskich przetwórców najgorsze od 10 miesięcy. Spośród państw strefy euro, poprawę koniunktury w przemyśle obserwujemy jedynie w Grecji (PMI=50,3 pkt.). Na największe pogorszenie sytuacji wskazały badania PMI w Niemczech, Austrii, Francji i Holandii.
GER: PMI w niemieckim przemyśle we wrześniu lekko wzrósł, do najwyższego poziomu od 3 miesięcy, pozostając jednak wciąż wyraźnie poniżej 50 pkt. PMI wyniósł 39,6 pkt., nieco mniej od wstępnego szacunku (39,8 pkt.). Po raz 5. z rzędu spadł poziom produkcji w przemyśle, a tempo spadku przyspieszyło do najszybszego od maja 2020. Zmniejszenie produkcji było konsekwencją ograniczenia zamówień, w tym eksportowych (w ślad za ograniczonym popytem z Europy i Azji). Spadki zamówień były jednak najmniejsze od czerwca. Słaby popyt nadal ograniczał presję kosztową – ceny zakupów przemysłowych spadały, choć we wrześniu tempo spadku ograniczone było wzrostem cen ropy. W komentarzach do wyników badania dostrzegany jest jednak pewien optymizm i oczekiwanie na wychodzenie z obecnego dołka. Ożywienie może rozpocząć się na przełomie 2023/2024, sygnalizuje je spowolnienie spadku nowych zamówień oraz fakt, że historycznie spadki zamówień w przemyśle nie trwały dłużej niż 2 lata (w obecnym cyklu spadek zamówień trwa już 18 mies.).
USA: Badania koniunktury w amerykańskim przemyśle wciąż wskazują na niewielkie pogorszenie nastrojów, ale wyraźnie mniejsze niż oczekiwano. Wskaźnik PMI wzrósł we wrześniu do 49,8 pkt. (z 47,9 pkt. w sierpniu), do czego przyczynił się wzrost produkcji w przemyśle (najszybszy od maja). Zamówienia jeszcze spadały, ale w najsłabszym tempie od 5 miesięcy. Respondenci wskazywali wprawdzie na ograniczenia wywołane podwyższonymi stopami procentowymi i inflacją, ale pojawiły się też sygnały wzrostu popytu konsumpcyjnego. Pozytywnie zaskoczył również przemysłowy ISM, który wzrósł do poziomu 49,0 pkt. z 47,6 w sierpniu. Rosła produkcja, poprawił się również wskaźnik nowych zamówień (pozostając jednak jeszcze poniżej 50 pkt.).
POL: Strategia Zarzadzania Długiem Sektora Finansów Publicznych na lata 2024-2027 zakłada stopniowy wzrost relacji długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB, z 53,9% w 2024 (wobec 49,3% w 2023) do 58,7% w 2027. W najnowszej Strategii zwiększono wielkość zadłużenia z tytułu Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, jednocześnie ograniczając wielkość Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. Założony w projekcie ustawy budżetowej na rok 2024 limit kosztów obsługi długu skarbu państwa wynosi 1,76% PKB, a Strategia zakłada ich powolny wzrost do nieznacznie powyżej 2% PKB w 2027.
USA: M.Bowmann (Fed) oceniła, że kilka kolejnych podwyżek stóp procentowych może być koniecznych do sprowadzenia inflacji do celu. M.Bowmann widzi ryzyko, że wysokie ceny energii mogą odwrócić część postępu w zakresie dezinflacji. Według agencji Bloomberg, jej wypowiedź sugeruje, że prognozowana przez nią ścieżka stóp procentowych może być najwyższą spośród członków Komitetu ds. Otwartego Rynku. Konieczność podwyżki widzi również L.Mester (Cleveland Fed, bez prawa głosu w FOMC), choć taką decyzję uzależnia od napływających danych, w szczególności w kontekście spowolnienia w Chinach, ryzyka przedłużenia się strajku pracowników sektora motoryzacyjnego oraz „zamknięcia rządu”. Z kolei M.Barr (Fed) ocenił, że stopy procentowe są prawdopodobnie na poziomie lub blisko poziomu, który jest wystarczająco restrykcyjny. Kwestią otwartą pozostaje to, jak długo będą musiały pozostać na tym poziomie. M.Barr dodał, że pozostaje wyczulony na ryzyka związane z obydwoma elementami mandatu Fed, tj. również z osiągnięciem pełnego zatrudnienia. Prezes Fed J.Powell stwierdził, że Fed będzie dążył do „dobrego” rynku pracy przez dłuższy okres, a w tym kontekście pożądanym zjawiskiem będzie zwiększanie podaży pracy. Jednocześnie J.Powell nie odniósł się bezpośrednio do perspektyw dla polityki pieniężnej w USA.
