Każdy wie, że Norwegia, Dania i Szwecja leżą na Półwyspie Skandynawskim. Jednak nie tylko położenie geograficzne jest ich wspólną cechą. To trzy kraje, w których obowiązującą walutą jest „korona”. Mamy koronę norweską, duńską i szwedzką. Kraje te łączy zatem historia wspólnej monety oraz dawne czasy unii monetarnej. Zobaczmy jak to wszystko wyglądało.
Skandynawska Unia Monetarna
Powstała w 1873 roku Skandynawska Unia Monetarna była swoista umową ekonomiczną pomiędzy Danią, a Szwecją. Mówiła o zastąpieniu ówczesnych walut tych krajów (były to odmiany talarów) wspólną jednostką związaną kursem złota. Była to korona podzielna na 100 øre. Dwa lata później do unii dołączyła Norwegia także przyjmując koronę jako oficjalny środek płatniczy w swoim kraju.
Korony stały się więc akceptowaną walutą w całej Skandynawii. Unia zakładała kontrolę swojej waluty indywidualnie przez każde z trzech krajów, ustalona była stała wartość i wymienialności w stosunku 1:1 każdej korony. Sojusz rozpadł się po I wojnie światowej, jednak mimo tego, państwa skandynawskie postanowiły zachować nazwę waluty.
Korona nawiązaniem do dawnych ustrojów
Skąd w ogóle pomysł na taką nazwę waluty? Otóż miała ona nawiązywać do dawnych ustrojów politycznych Szwecji, Danii i Norwegii, czyli do monarchii. Kiedy Skandynawska Unia Walutowa zakończyła funkcjonowanie, każdy z krajów zadecydował o pozostawieniu głównej nazwy waluty, ale zostały dodane narodowe człony. Dziś korona norweska (NOK), szwedzka (SEK) i duńska (DKK) są powszechnym środkiem płatniczym. Ich kursy nie są ze sobą powiązane.
Fakty
Historia duńskiej waluty sięga czasów wczesnego średniowiecza. Korona w tym kraju pojawiła się dopiero na początku XVII wieku. Wszystkie dzisiejsze banknoty przedstawiają mosty z różnych okresów historycznych oraz najważniejsze zabytki archeologiczne Danii, nie ma na nich postaci. Monety są dosyć charakterystyczne, znacząco różnią się od siebie wagą, rozmiarem i surowcem, z którego zostały wykonane. Korona duńska nie wiodąca walutą na międzynarodowym rynku FOREX. Jej znaczenie jest determinowane między innymi przez wielkość duńskiej gospodarki, potencjał eksportowy oraz zainteresowanie inwestorów. Może być postrzegana jako bezpieczna waluta. Sprzyja temu przewidywalna polityka gospodarcza i monetarna oraz długa tradycja niezależności Banku Centralnego. Co ciekawe, wykres kursu DKK i EUR do złudzenia przypomina linię prostą. Jest to spowodowane tym, że wahania pomiędzy notowaniami nie przekraczają 0,50%.
Korona szwedzka została wprowadzona w 1873 roku, zastępując dotychczasowego riksdalera (czyli szwedzkiego talara). Sama historia szwedzkich pieniędzy sięga zaś początków XVII wieku. SEK jest najważniejszą walutą Skandynawii i dwunastą najczęściej wymienianą jednostką na świecie. Siła korony szwedzkiej zależy od kondycji światowego handlu oraz cen surowców. Jest to spowodowane tym, że najistotniejszą częścią szwedzkiej gospodarki są bogactwa naturalne, których bazę stanowią rudy żelaza oraz lasy iglaste. Na banknotach widnieją wizerunki najsłynniejszych Szwedów (Astrid Lingren, Greta Garbo, Ingmar Bergman). Jadąc do Szwecji dobrze jest pamiętać, że kraj odchodzi od płatności gotówkowych. Co więcej, wiele sklepów, pubów i restauracji nie akceptuje już tych płatności w ogóle.
Korona norweska została wprowadzona do obiegu w 1875 roku wraz z momentem przystąpienia Norwegii do Skandynawskiej Unii Monetarnej. Poprzednią waluta był "speciedaler". Na notowania NOK wpływa uzależnienie gospodarki od eksportu ropy naftowej i gazu ziemnego. Co ciekawe, Norwegowie nadal mogą wymieniać w Banku Centralnym wszystkie nieużywane banknoty, które wyemitowano po 1948 roku.
