Od początku dziejów ludzkość pragnęła opanować umiejętność przewidywania przyszłości. Motywy te pojawiały się w legendach i baśniach, a zdolność jasnowidzenia posiadali prorocy, wieszcze, widzący. Mieli oni korzystać z tak różnych technik, z naszego punktu widzenia wręcz absurdalnych, jak wróżenie z lotu ptaków, z ułożenia kart czy z wnętrzności zwierząt. Obecnie te metody są wspominane na kartach literatury. Wraz z rozwojem nauki większa część ludzkości odrzuciła podejście magiczne i zabobonne, skłoniwszy się w stronę świata nauki.
Techniki oparte na logice i analizie naukowej, choć gwarantują wiarygodne wyniki, nie znajdują swojego zastosowania w każdym środowisku. Wykorzystywane są głównie na płaszczyźnie nauk ścisłych, a niestety słabo funkcjonują w obszarze nauk społecznych. Dotyczy to w szczególności ekonomii, która zajmuje się analizą gospodarki, czyli systemu powiązań pomiędzy gospodarstwami domowymi, przedsiębiorstwami i państwem. Analiza przyszłości tak skomplikowanego zbioru wzajemnych interakcji, zależnego od decyzji milionów ludzi, znacznie przewyższa możliwości ekonomistów. Ich teorie pomagają zrozumieć stan gospodarki oraz czynniki na niego wpływające, ale mają ograniczoną wartość prognostyczną.
Podobnie jest z analizą kształtowania się w przyszłości cen instrumentów finansów. Chyba każdy analityk lub inwestor, gdyby mógł zostać bohaterem filmu i wybrać sobie supermoc, zdecydowałby się na zdolność przewidywania przyszłości. Mając taką przewagę nad resztą rynku, mógłby bez najmniejszego problemu stać się najbogatszym człowiekiem na świecie. Oczywiście w praktyce jest to poza naszym zasięgiem, dlatego wszyscy starają się wykorzystać klasyczne metody analizy – na przykład fundamentalną lub techniczną. Ta druga jest bardziej uniwersalna, ponieważ pozwala zajmować się nie tylko wykresami cen akcji, ale także jest używana na rynku forex lub pomaga w prognozowaniu cen surowców.
Analiza techniczna to badanie zachowań rynku, przede wszystkim przy użyciu wykresów. Jej celem jest przewidywanie przyszłych trendów cenowych. Bazuje na trzech założeniach:
- rynek dyskontuje wszystko,
- ceny podlegają trendom,
- historia się powtarza.
Pierwsze z nich oznacza, iż obecne kursy są wypadkową wszystkich informacji. Zamiast samemu analizować sprawozdania finansowe lub otoczenie makroekonomiczne, lepiej założyć, że ktoś inny (najprawdopodobniej inwestor instytucjonalny) już to zrobił oraz podjął decyzje na tej podstawie, co spowodowało zmiany popytu lub podaży i wpłynęło na cenę. Dzięki temu możemy abstrahować od szukania informacji na temat poszczególnego waloru (prawdę mówiąc, moglibyśmy nawet nie wiedzieć, co to za instrument) i skupić się na samej analizie kursu.
Stwierdzenie „ceny podlegają trendom” oznacza, że kursy zmierzają najczęściej w określonym kierunku i istnieje większe prawdopodobieństwo jego kontynuacji niż zmiany. Dlatego gdy jesteśmy w trakcie trendu rosnącego, powinniśmy kupować, a w odwrotnym przypadku sprzedawać.
Ostatnie z założeń zwraca uwagę, że na wykresach widać regularności, które wynikają z podobnych reakcji ludzi na dane sytuacje. Niezależnie od tego, na jakim walorze się skupimy, zachowanie inwestorów jest pochodną ich strachu oraz entuzjazmu. Dzięki czemu widzimy powtarzalność kształtowania się formacji cenowych.
Jest wiele metod analizy technicznej. Oprócz najczęściej używanych, takich jak: analiza formacji liniowych oraz świecowych, wykorzystania oscylatorów, wskaźników, liczb Fibonacciego lub wstęg Bollinera, w wachlarzu potencjalnych możliwości inwestora znajdują się metody trudniejsze – na przykład ermanometria lub sieci neuronowe. Każdej z nich mógłby zostać poświęcony osobny artykuł. Warto jednak opisać najbardziej podstawowe metody analizy technicznej, których wykorzystanie jest jednoznaczne z próbą przewidzenia zmian wykresów w przyszłości. Oczywiście im więcej metod połączymy, uzyskawszy jednocześnie podobne wyniki, tym większe prawdopodobieństwo sukcesu.
Najczęściej stosowaną metodą jest wyszukiwanie linii i kanałów trendu. Pierwsza grupa to linie wyznaczające kierunek bieżącej tendencji. Kanały trendu to układy dwóch równoległych względem siebie linii łączących lokalne maksima oraz minima cenowe. Linie dzielą się na wsparcia i oporu, które są miejscami na wykresie powodującymi zazwyczaj wyhamowanie kursu i zmianę jego kierunku. Pierwsze z nich ograniczają kanał trendowy od dołu, a drugie od góry. Bardzo często przebicie linii wsparcia powoduje jej przekształcenie w linię oporu (i odwrotnie).
Inną prostą metodą stosowaną w analizie technicznej jest poszukiwanie formacji odwrócenia lub kontynuacji trendów, wykorzystując wykresy liniowe oraz świecowe. Omówienie dokładne wszystkich ich przypadków, podobnie jak podstawowych wskaźników (bez których znajomości ciężko sobie wyobrazić inwestowanie), powinno być tematem na następny artykuł. Warto samemu zgłębiać ten temat, ponieważ jest to jedna z najlepszych dostępnych możliwości pozwalających inwestorom podejmować próby przewidywania przyszłości.
