Narodowy Bank Polski pokazał czerwcowe dane na temat inflacji bazowej, która spada w Polsce już trzeci miesiąc z rzędu. Wciąż jednak jest dwucyfrowa, a odczyt za zeszły miesiąc jest bliski historycznych szczytów tego wskaźnika, odnotowanych w marcu. Powolny spadek inflacji bazowej jest potwierdzeniem słabnącej dynamiki cen, jednak w kolejnych miesiącach dalsze hamowanie bazowego CPI wcale nie jest tak oczywiste.
Na skróty:
- Narodowy Bank Polski opublikował czerwcowe dane na temat inflacji bazowej
- Zgodnie z oczekiwaniami bazowy wskaźnik inflacji zanotował trzeci z rzędu spadek rocznej dynamiki
- Inflacja bazowa wyniosła 11,1% w skali roku i była zgodna z rynkowym konsensusem
- W maju inflacja bazowa wyniosła 11,5% w skali roku, spadając z 12,2% r/r w kwietniu
- Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej FXMAG
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Kolejny spadek inflacji bazowej
W poniedziałek Narodowy Bank Polski opublikował czerwcowy odczyt inflacji bazowej oraz pozostałych wskaźników dynamiki cen.
Czerwcowa inflacja z wyłączniem cen żywności i energii wyniosła 11,1% w skali roku oraz 0,3% w skali miesiąca. Na uwagę zasługuje fakt, że inflacja bazowa w skali miesiąca zanotowała w czerwcu najniższą dynamikę od niemal dwóch lat (sierpień 2021 roku).
Odczyt w skali roku jest w pełni zgodny z oczekiwaniami analityków, będąc jednocześnie trzecim z rzędu spadkiem tego wskaźnika, po tym jak w marcu tego roku osiągnął on historyczny szczyt na poziomie 12,3% w ujęciu rocznym.
Dla porównania: w kwietniu inflacja z wyłączeniem cen żywności i energii wyniosła 11,5% w skali roku oraz 0,4% w skali miesiąca.
Jeśli chodzi zaś o pozostałe wskaźniki dynamiki cen, to - zgodnie z danymi Narodowego Banku Polskiego - inflacja po wyłączeniu cen najbardziej zmiennych wyniosła w czerwcu 14,4% w skali roku (wobec 14,9% w skali roku w maju), inflacja po wyłączeniu cen administrowanych (czyli podlegających kontroli państwa) zanotowała spadek do 10,3% w skali roku (z 12,1% r/r w maju), natomiast 15% średnia obcięta (czyli wskaźnik, który eliminuje wpływ 15 proc. koszyka cen o najmniejszej i największej dynamice) wyhamowała do 12,8% w ujęciu rocznym, wobec 13,5% r/r w maju.
Zobacz także: Ten rynek nieruchomości tonie w kryzysie, a ceny najmu osiągają historyczne wartości - prawie 1 tys. USD za pokój
Inflacja bazowa w czerwcu wyhamowała z 11,5 do 11,1% r/r. Wskaźnik pod największym wpływem efektów bazy będzie dopiero we wrześniu i to właśnie wtedy powinien osiągnąć wartości jednocyfrowe. Miesięczny skok cen wyniósł 0,3% m/m i był najniższy od sierpnia 2021 r. pic.twitter.com/HVae9e8WDo
— Bartosz Sawicki (@BPSawicki) July 17, 2023
Taniej nie będzie, ale wzrosty cen będą słabsze
Warto przypomnieć, że inflacja konsumencka w czerwcu wyniosła 11,5% w ujęciu rocznym i (drugi raz z rzędu) 0% w skali miesiąca, co było czwartym z rzędu hamowaniem dynamiki cen w skali roku. Dotychczasowy szczyt dynamiki wzrostu cen został wyznaczony w lutym tego roku - wówczas inflacja CPI wynosiła 18,4% w skali roku oraz 1,2% w ujęciu miesięcznym.
Przy zachowaniu obecnego tempa dezinflacji można spodziewać się jednocyfrowych odczytów CPI r/r już za sierpień.
Wracając do czerwca, spadek dynamiki cen był w dużej mierze spowodowany taniejącymi paliwami - kategoria transport odnotowała spadek cen o 9,7% w skali roku oraz o 0,3% w porównaniu do maja. Największy spadek cen w czerwcu odnotował olej napędowy - diesel potaniał aż o 19,2% w skali roku (w maju było to niecałe -18% r/r). Na drugim miejscu od końca znalazł się LGP - ceny skroplonego gazu spadły o 18,4% w skali roku (w maju: -15,3% r/r). Benzyna w czerwcu zanotowała spadek cen o 17,4% w skali roku, co jest sporą zmianą w stosunku do maja, w którym benzyna taniała o 5,1% w ujęciu rocznym.
Najważniejszy komponent koszyka inflacyjnego, czyli żywność, zanotował w czerwcu wzrost cen o 17,8% w skali roku oraz pierwszy od długiego czasu spadek w porównaniu do poprzedniego miesiąca (-0,3% m/m). W maju żywność drożała o 18,9% w skali roku, a w kwietniu o 19,7% r/r.
Mocny wzrost cen wciąż notowały ceny energii (i użytkowanie domu) - w czerwcu dynamika cen wyniosła 14,6% w skali roku, wobec ponad 16% r/r w maju.
Czytaj również: Najnowsze dane o inflacji w Polsce - dynamika cen spada, ale mało co naprawdę tanieje
Mocny spadek inflacji w czerwcu został właśnie potwierdzony – inflacja CPI obniżyła się do 11,5% r/r z 13,0% r/r w maju. Szybko spada inflacja towarowa (11,4% r/r z 13,3% r/r w maju), ale dezinflacja jest widoczna również w usługach (11,7% r/r w czerwcu wobec 12,3% r/r w maju). pic.twitter.com/58RsHwnf7Z
— PKO Research (@PKO_Research) July 14, 2023
Inflacja banku centralnego
Wskaźnik inflacji bazowej jest szczególnie istotny z perspektywy banku centralnego, ponieważ „wycina” on z koszyka inflacyjnego najbardziej zmienne kategorie, takie jak żywność, paliwa i energia, które odpowiadają za niemal połowę wagi standardowego wskaźnika CPI. Inflacja bazowa pokazuje w jakim stopniu wysoka dynamika cen rozlała się po pozostałych, mniej zmiennych kategoriach produktów i usług.
Wskaźnik ten nie bierze pod uwagę cen żywności i energii, czyli tych komponentów koszyka inflacyjnego, na który bank centralny nie ma bezpośredniego wpływu poprzez prowadzoną przez siebie politykę monetarną. Można więc w pewnym sensie powiedzieć, że jest to wskaźnik, który daje lepszy wgląd w skuteczność walki z inflacją, jaką podejmuje bank centralny.
Polska wciąż ma spory problem z inflacją bazową, choć oczywiście jest on obecny nie tylko nad Wisłą. Bazowy wskaźnik HICP bije również rekordy w strefie euro - historyczny szczyt został wyznaczony w marcu tego roku, na poziomie 5,7% w skali roku. Mimo spadku tego wskaźnika w kwietniu (do 5,6% r/r) i maju (5,2% r/r) w czerwcu Core HICP w strefie euro wyniósł 5,4% w skali roku, wg szacunkowych danych.
Jeszcze mniej optymistycznie wygląda to w Wielkiej Brytanii, gdzie inflacja bazowa wyznacza kolejne historyczne maksima. W maju bazowy wskaźnik inflacji CPI na Wyspach wzrósł do 7,1% w skali roku, co było najwyższym wynikiem w całej historii danych. Analitycy spodziewają się, że w czerwcu dynamika inflacji bazowej pozostanie na identycznym poziomie (7,1% r/r), natomiast ostateczne dane poznamy już w środę o godz. 8:00.
W Stanach Zjednoczonych inflacja bazowa wyniosła w czerwcu 4,8% w skali roku i tym samym okazała się niższa od oczekiwań. Był to trzeci z rzędu spadkowy odczyt Core CPI w USA, zaś szczyt inflacji bazowej został wyznaczony we wrześniu zeszłego roku na poziomie 6,6% w skali roku.
W Polsce inflacja bazowa rosła nieprzerwanie od drugiej połowy 2021 roku, już w lutym zeszłego roku przebijając ówczesny szczyt odczytów, który wynosił 6,6% w skali roku.
Wszystkie późniejsze odczyty, aż do marca tego roku, wyznaczały nowe maksima inflacji bazowej w Polsce. Mowa więc o czternastu kolejnych miesiącach, w których wskaźnik Core CPI osiągał szczytowe wartości, aż do marcowych 12,3% w ujęciu rocznym. W kwietniu inflacja bazowa wyniosła 12,2% r/r, a w maju było to 11,5% w skali roku.
W kolejnych miesiącach wysoka baza statystyczna z poprzedniego roku również będzie wspierać dalsze hamowanie inflacji bazowej. W czerwcu zeszłego roku wskaźnik ten wyniósł 9,1% w ujęciu rocznym, w lipcu było to 9,3% r/r, natomiast w kolejnych miesiącach inflacja bazowa dynamicznie rosła - do 9,9% r/r w sierpniu i 10,7% we wrześniu. Odczyty od października będą w mniejszym stopniu obarczone efektem wysokiej bazy statystycznej.
Zobacz także: Jedna z największych gospodarek w poważnych tarapatach! Według analityków stoi przed widmem "straconej dekady"
Inflacja bazowa (z wyłączeniem cen żywności i energii) obniżyła się w czerwcu do 11,1%, zgodnie z naszym szacunkiem. W porównaniu do maja ceny w kategoriach bazowych wzrosły o 0,3%. Po raz pierwszy od wybuchu wojny odnotowano spadek cen mdm w jednej z miar inflacji bazowej –… pic.twitter.com/o6mkdiArhb
— PKO Research (@PKO_Research) July 17, 2023
