Skupimy się dzisiaj na jednym z najskuteczniejszych układów harmonicznych. Co prawda nie pojawia się na rynku tak często jak inne struktury, natomiast jeżeli już wystąpi, pozwala wejść w pozycję z bardzo korzystnym stosunkiem zysku do ryzyka. Mowa o układzie harmonicznym kraba.
Układ harmoniczny kraba to formacja, która zazwyczaj pojawia się na końcu panującego trendu (fala 5 w teorii Elliotta). Nie jest to jednak jedyne miejsce, gdzie można spotkać ten schemat. Formacja kraba pojawia się także w rozbudowanych strukturach korekcyjnych, kiedy na rynku nie ma zdecydowanego trendu.
Na początku przedstawiam schemat omawianej formacji harmonicznej. Podobnie jak inne struktury, składa się z 4 fal. Rozważmy sytuację z układem prowzrostowym, czyli takim, który występuje na końcu trendu spadkowego. Zgodnie z kierunkiem fali XA zajmowana będzie pozycja. Fala XA jest wtedy falą wzrostową, a więc korektą w trendzie spadkowym. Po fali XA następuje 3 falowy ruch spadkowy. Siatkę należy rozłożyć od dołu do góry, a więc od wierzchołka x do wierzchołka a. Pierwsza fala – ab powinna zatrzymać się na jednym z trzech współczynników: 38.2%, 50%, 61.8%. Najsilniejszym wariantem kraba jest ten, w którym wierzchołek b znajduje się na współczynniku 61.8% odcinka XA. Kolejną falą jest BC i jest to najmniej ważny odcinek w całym układzie XABCD. Jedyne co trzeba zapamiętać, to aby punkt C nie wybijał wierzchołka a, musi się więc znaleźć poniżej tego punktu. Kolejną, ostatnią falą jest odcinek CD. Jest to najdłuższa fala w całym układzie harmonicznym. Punkt D powinien znajdować się na mierzeniu 161.8% odcinka XA. Wykorzystujemy tę samą siatkę Fibonacciego, która posłużyła nam do wyznaczenia punktu B.
Zobaczymy jak wygląda formacja odwrotna – prospadkowa. Układu na spadki należy szukać w tendencji wzrostowej. Fala XA będzie więc korektą w panującym trendzie. Zgodnie z jej kierunkiem szukamy wejścia w pozycję. Tak samo jak w przypadku układu na wzrosty, interesować nas będą współczynniki 38.2%, 50.0% oraz 61.8% dla punktu B oraz 161.8% dla punktu D.
Gdzie księgujemy zyski?
Rynek, zgodnie z założeniami, zawraca w punkcie D układu harmonicznego. Zajmujesz pozycję. ale co dalej? Tak jak wspomniałem na początku, bardzo często zdarza się, że układ kraba występuje na końcu tendencji, czy trendu. Jeżeli od dłuższego czasu na rynku dominuje popyt i widzisz wyraźną tendencję wzrostową oraz rysującą się formację harmoniczną kraba, warto przytrzymać pozycję dłużej. Najlepszym posunięciem jest tutaj dzielenie zlecenia na części. Jeżeli układ wystąpi w konsolidacji lub będzie częścią bardziej rozbudowanej struktury korekcyjnej, powinieneś księgować zyski szybciej. Pierwsze miejsce, gdzie rynek może reagować to wierzchołek X układu harmonicznego. Kolejne punkty B, C, A będą stanowić następne poziomy, gdzie możesz ustawić zlecenia take profit.
Przykład A
Na początku kwietnia tego roku układ kraba pojawił się na złocie. Fala XA była wzrostowa, dlatego w punkcie d należało szukać pozycji długiej – kupna. Po nałożeniu siatki na wspomniany odcinek XA można zauważyć, że spadki wyhamowały na współczynniku 61.8%. Po odbiciu od tego mierzenia wyrysowała się fala BC, a następnie silna spadkowa fala CD, która dotarła do zniesienia 161.8% odcinka XA.
Reakcja w punkcie d była bardzo dynamiczna. Rynek szybko osiągnął pierwszy docelowy take profit, czyli poziom wierzchołka x. Kolejny punkt układu harmonicznego (b) został wybity bez większego problemu. Cena wyhamowała dopiero na poziomie wierzchołka c. Nigdy nie wiemy, jak mocno zareaguje rynek, dlatego jeżeli na którymś z punktów X,B,C,A pojawią się świece prospadkowe, należy zamknąć chociaż część pozycji. Oczywiście zdarzają się układy, które bez problemu wybiją wszystkie punkty układu harmonicznego i trend odwróci się na dłużej, natomiast nie każdy krab odwraca trend, i to trzeba zapamiętać! Najważniejsza jest reakcja ceny w punkcie d – jeżeli tam pojawiają się sygnały prowzrostowe, należy zająć pozycję, a potem prowadzić ją tak długo, jak pozwoli rynek.
Przykład B
Drugi przykład dotyczy formacji prospadkowej, która ostatecznie odwróciła trend na ponad 600 pipsów. grafika 5 obrazuje sytuację na parze walutowej USDCHF z dnia 10.03.2016, interwał m15 (zachęcam, abyś odnalazł wskazany fragment notowań na swojej platformie inwestycyjnej i samodzielnie przeanalizował sytuację). Mierzenie zostało wykonane na fali XA, czyli tak samo jak w poprzednim przykładzie. Punkt B wypada na mierzeniu 50.0%, czyli jednym z poziomów akceptowalnych dla formacji kraba. Na wykresie widać bardzo dynamiczną falę CD, co jest charakterystyczne dla układów harmonicznych. Często pojawiają się one podczas odczytów danych makroekonomicznych. Po reakcji w punkcie d przy mierzeniu 161.8% rynek bardzo szybko zawrócił i wypełnił cały układ wybijając punkty X, B, C i a na zaledwie dwóch świecach. Właśnie na takie układy czeka trader używający technik Fibonacciego.
Parę słów na koniec
Spójrzmy na ten przykład nieco szerzej. Oddalając wykres widać wcześniejszą, nieco głębszą korektę. Tutaj również zostało wyznaczone mierzenie od szczytu do dołka. Spójrz gdzie wypada współczynnik 161.8%. Tak, dokładnie pokrywa się z wcześniej wyznaczonym mierzeniem z fali XA. Zgrupowanie dwóch współczynników 161.8% utworzyło silną strefę oporu, która została zaznaczona kolorem niebieskim. O połączeniu tych dwóch współczynników (2×161.8%) możesz przeczytać w drugim artykule mojego autorstwa, w dziale strategia.
Znając układ harmoniczny kraba, będziesz w stanie z niskim ryzykiem zająć pozycję, która ma bardzo duży potencjał. Nawet jeżeli kilka razy z rzędu zostaniesz wyrzucony z rynku na zleceniu zabezpieczającym SL, to strategia oparta na tym układzie harmonicznym powinna w długim terminie przynieść profit. Warto także dodać, ze punkt D układu harmonicznego kraba może być także wykorzystywany do księgowania pozycji. Jeżeli masz otwartą pozycję kupna i widzisz, że na rynku rysuje się układ harmoniczny na spadki, to w miejscu punktu D, czyli na współczynniku 161.8%, możesz ustawić zlecenie take profit.
