Jedna RZECZ o tradingu, którą MUSISZ wiedzieć

Nial Fuller - The One FACT About Trading You NEED to Know

 

Jednym z najważniejszych aspektów tradingu, którego większość traderów sobie nie uświadamia jest to, że nie powinno się oczekiwać sukcesu lub porażki po zawarciu konkretnej transakcji. Być może brzmi to trochę dziwnie, ale taka jest prawda. Nawet, jeżeli używasz strategii handlowej, która ma określony procent wygranych transakcji, to nadal nie wiesz kiedy pojedynczy setup poskutkuje zyskiem lub stratą. Pomyśl o tym - jeżeli masz 60% wygranych transakcji na przestrzeni ostatniego roku, to będziesz kiedykolwiek wiedział czy dana transakcja zaliczy się do grupy 60% wygranych czy do pozostałych 40% przegranych? Nie wiesz tego i nigdy nie będzie takiej możliwości, dlatego, że w tradingu występuje losowy rozkład wygranych i przegranych transakcji, niezależnie od tego jakiej strategii używasz.

 Możliwe, że jest to coś, o czym już słyszałeś, ale większość traderów handluje tak, jakby tego nie rozumieli lub nawet nie byli świadomi o tym, że ich wygrane i przegrane transakcje są rozłożone losowo. Jeżeli nadal nie jest do końca jasne, co mam na myśli, mówiąc “losowo rozmieszczone”: oznacza to, że nigdy nie wiesz kiedy trafi Ci się zyskowna lub stratna transakcja, nawet jeżeli realizujesz strategię dającą wysokie prawdopodobieństwo wygranej i przestrzegasz jej co do joty. Jednak, pomimo tego, że nie znasz wyniku danych transakcji, to jeżeli faktycznie przestrzegasz założeń swojej strategii, z biegiem czasu będziesz zarabiał. Kluczowe tutaj jest to, że stanie się to na przestrzeni dłuższego czasu i właśnie z tym większość traderów ma problem. Nie są wystarczająco zdyscyplinowani i/lub nie mają cierpliwości do tego, aby trzymać się swojej strategii i planu zarządzania pieniędzmi przez wystarczająco dużą ilość transakcji, aby ich strategia zaczęła przynosić zyski.

 

Czytaj również: Dlaczego otwierasz głupie zlecenia?

 

To jest przykład tego, jak może wyglądać losowy rozkład wygranych i przegranych transakcji. Zauważ, że ilość pieniędzy na koncie zwiększa się z biegiem czasu, a to oznacza, że używana strategia jest zyskowna na przestrzeni czasu. Implikuje to coś bardzo istotnego:

 

  ✕

Losowy rozkład wygranych i przegranych

 

Jeżeli handlujesz w oparciu o swoją strategię, zachowując cierpliwość i dyscyplinę, to będziesz miał na koncie coraz więcej pieniędzy (z biegiem czasu), pomimo tego, że nigdy nie wiesz kiedy wygrasz lub przegrasz.

 

Implikacje wynikające z losowo rozmieszczonych wyników transakcji

 Prawdopodobnie najważniejszą rzeczą, którą musisz zrozumieć w tym, że wyniki Twoich transakcji są losowo rozmieszczone jest to, że jeżeli faktycznie uświadomisz sobie i zaakceptujesz ten fakt, to nigdy nie będziesz ryzykować ilości pieniędzy, której strata sprawi Ci dyskomfort. Traderzy, którzy rozumieją, że nigdy nie wiadomo kiedy pokaże się setup przynoszący zysk lub stratę, nie zachowują się tak, jakby znali wynik swoich transakcji. 

Ci, którzy ryzykują więcej pieniędzy niż są skłonni stracić na jednej, zachowują się tak, jakby mieli pewność, że wygrają daną transakcję. Właśnie takie nastawienie sprawia traderom więcej problemów, niż cokolwiek innego. Jeżeli handlujesz zgodnie z przekonaniem, że Twoje wyniki są losowo rozmieszczone, to zawsze będziesz świadomy tego, jak wiele ryzykujesz i zawsze będziesz wyznaczał potencjalny stosunek ryzyka do zysku na danej transakcji przed otwarciem pozycji, zamiast myśleć tylko o zysku.

  

Jak oczekiwania niszczą Twoje konto? 

Prawdopodobnie nie otwierasz wielu pozycji, oczekując, że przyniosą Ci one stratę; prawdopodobnie oczekujesz nawet, że każda transakcja, którą otwierasz, przyniesie Ci zysk. Jest to kwestia ludzkiej natury. Mamy wrodzoną potrzebę posiadania racji i poczucia, że mamy kontrolę nad środowiskiem. To właśnie dlatego większość ludzi bardziej boi się podróży samolotem niż samochodem, chociaż statystyki jednoznacznie pokazują, że latanie samolotem jest znacznie bardziej bezpieczne. Ludzie lubią mieć poczucie kontroli. 

Problem z tradingiem polega na tym, że musisz pozbyć się wszystkich swoich oczekiwań względem każdego zagrania, co dla większości traderów jest niemal niemożliwe. Gdy przegrywasz transakcję, dzieją się jednocześnie dwie rzeczy: 

 

- tracisz pieniądze

- okazuje się, że myliłeś co do kierunku, w którym podąży rynek

 

Musimy nauczyć się tego, że zarówno tracenie pieniędzy, jak i nieposiadanie racji, są po prostu “częścią gry”. Pamiętaj, że handel na Forex to biznes, ale koszty są trochę inne niż w przypadku innych biznesów. Są one bardzo bezpośrednie. Tracisz pieniądze i rynek mówi Ci, że myliłeś się w kwestii kierunku ruchu ceny. Musisz nauczyć się ignorować takie rzeczy i nie pozwolić na to, aby powodowały u Ciebie pojawienie się silnych emocji. 

Oczekiwania niszczą większość traderów. Musisz nauczyć się pozbyć wszystkich oczekiwań na temat swoich zagrań. Zamiast tego, powinieneś mieć długoterminowe oczekiwania. Na przykład, dobrze jest oczekiwać, że zakończysz rok z zyskiem, jeżeli realizujesz swoją strategię, będąc zdyscyplinowanym i cierpliwym. Jednakże, niedobrze jest oczekiwać wygranej na kolejnej transakcji, którą wykonasz. Jest tak dlatego, że to, czy wygrasz kolejną transakcję nie ma żadnego znaczenia. Ważne jest to, czy jesteś zdyscyplinowany i handlujesz tylko wtedy, gdy na rynku pojawia się okazja zgodna z Twoją strategią oraz przestrzegasz zasad zarządzania kapitałem. Jeżeli robisz to systematycznie, to możesz oczekiwać zysków po serii transakcji. Jednak u większości traderów pojawiają się silne emocje, wpadają oni w overtrading, a następnie tracą wszystkie pieniądze na koncie, bo oczekują, że każda transakcja przyniesie zysk. Jeżeli oczekujesz wygrania każdej transakcji, to jesteś jak pociąg towarowy wypełniony emocjami, jadący w stronę betonowej ściany, czyli rzeczywistości. Oznacza to, że gdy nasze oczekiwania nie pokrywają się z rzeczywistością, to występują u nas silne emocje. Jeżeli dzieje się to podczas handlowania na rynkach, to tracimy przez to pieniądze. 

 

Praktyczne przykłady losowo rozmieszczonych wyników

Dobrze, wystarczy już teorii - teraz przejdziemy do jej wykorzystania. Chcę pokazać Ci kilka wykresów z niedawnych przykładów setupów Price Action. Powinienem wspomnieć, że celem pokazania tych przykładów jest jedynie zaprezentowanie losowego rozkładu i udowodnienie, że nigdy nie wiemy, kiedy trafi nam się wygrana lub przegrana transakcji. Nie mówię, że wszystkie z tych zagrań zostałyby faktycznie wykonane.

 

 

XAU/USD 

Wykres poniżej ukazuje ceny złota. Możemy zobaczyć tutaj przykład trzech różnych setupów Price Action, które niedawno pojawiły się na rynku. Przeanalizujmy je po kolei:

 

  ✕

 

1. Ten setup do duży pin bar, który formował się na kluczowym poziomie wsparcia. Pomimo tego, że był to setup wskazujący na wejście przeciwko trendowi, to nadal była to oczywista i poprawna okazja do zajęcia pozycji. Ten konkretny pin bar prawdopodobnie poskutkowałby stratą dla większości traderów. Możemy zobaczyć, że nastąpiło krótkie wybicie w górę, po czym kurs się odwrócił zaraz pod dołkiem, tworząc kolejnego pin bara na tym samym poziomie wsparcia. Pomimo tego, że setup ten był oczywisty i spełniał kryteria, to doprowadził do straty. Musisz zrozumieć, że nie należy oczekiwać wygrania każdej transakcji!
2. Kolejny pin bar, tym razem uformowany na tym samym poziomie wsparcia i jest to kolejna dobra okazja. Po krótkiej reakcji na poziom 50% tego pin bara, rynek wystrzelił w górę, dając nam okazję do zarobku. Ponownie  - nie ma powodu do tego, aby oczekiwać, że ten setup przyniesie zysk. W tym przypadku akurat tak było (wygrana transakcja)
3. Następnie, możemy zobaczyć wyraźny fakey setup, w którym uformował się pin bar przy fałszywym wybiciu. Jest to dobry setup, który pokazał się na kluczowym poziomie oporu, więc z pewnością spełnił nasze kryteria. Możemy zobaczyć, że cena szybko spadła niżej i dostarczyła nam duży zysk, szczególnie w przypadku wejścia w pobliżu poziomu 50% pin bara, na krótkiej korekcie wzrostowej. Wszystkie te setupy spełniały moje kryteria i były poprawnymi przykładami układów dających mi przewagę na rynku. Dwa z nich umożliwiły zyskowne transakcje, a jeden stratną, ale nie dało się zawczasu przewidzieć tego, które z nich będą wygrane, a które przegrane.

 

Czytaj również: “Niedawne setupy - fakey i reversal pin bar”

 

AUD/USD

Poniżej znajduje się wykres pary walutowej AUD/USD. Możemy zobaczyć przykłady trzech różnych setupów Price Action, które niedawno pojawiły się na rynku. Przeanalizujemy je po kolei:

 

  ✕

 

1. Pierwszy setup to pin bar, nawet dwa pin bary uformowane jeden po drugim, więc nawet jeśli nie zdecydowałeś się na pierwszym, to mogłeś wejść po kolejnym, jako, że obydwa pokazują reakcję (odrzucenie) na kluczowe wsparcie. Umożliwiło to duży zysk, w zależności od umieszczenia poziomu SL, mogłeś uzyskać stosunek ryzyka do zysku na poziomie 1:3 lub 1:4, albo nawet więcej. Wielu ludzi mogło oczekiwać, że ten setup przyniesie stratę, ponieważ było to wejście na odwrócenie trendu. Ale faktem jest, że były to poprawne setupy kontrariańskie, więc powinniśmy po prostu otworzyć zlecenie i pozwolić na to, aby rynek robił swoje. Nie oczekuj zysku lub straty na żadnej transakcji - po prostu realizuj swoją strategię i trading plan, nie odbiegając od niego i wiedząc, że jeżeli będziesz tak postępować, to odniesiesz zyski po wystarczająco długiej serii transakcji.
2. To jest dobry setup sygnalizujący spadki, który prawdopodobnie skutkowałby stratną transakcją dla większości traderów, którzy otworzyli pozycje. Pomimo tego, że ten setup przyniósł stratę, to nie powinno wywoływać to u nas silnych emocji i niezadowolenia, ponieważ wiemy, że nasze wygrane i przegrane transakcje są rozmieszczone losowo, więc nie mamy żadnych oczekiwań w stosunku do pokazujących się na rynku setupów
3. To był mały pin bar, ale pokazywał odrzucenie mocnego poziomu oporu, a po długich wzrostach, które go poprzedzały, był to sygnał Price Action, z którego skorzystałoby wielu traderów. Możemy zobaczyć, że ostatecznie rynek ruszył w dół, a następnie odwrócił się, aby przetestować ponownie opór - taki ruch wystopowałby większośc traderów, powodując stratę w wielkości 1R. Więc na tym wykresie mamy jedną dużą wygraną transakcję, dającą nam 3R lub 4R i dwie stratne każda po 1R. Jak widzisz, odnieśliśmy zysk, pomimo tego, że nie mieliśmy oczekiwań co do tego, która transakcja przyniosłaby zysk, a która stratę.

  

EUR/JPY

Oto wykres dzienny pary EUR/JPY. Możemy zobaczyć na nim trzy przykłady różnych setupów Price Action, które pojawiły się niedawno na rynku. Przeanalizujemy je po kolei:

 

✕ 

1. Ten setup to pin bar z długim cieniem, który pokazuje odrzucenie długoterminowego poziomu wsparcia w pobliżu 97,00 - 96,00. Zwróć uwagę na to, że nastąpił znaczący wzrost ceny po tej świecy, dając nam całkiem dobry stosunek ryzyka do zysku.
2. Ten pin bar skutkowałby stratą, jeżeli wszedłeś na rynek po zamknięciu lub przy pomocy zlecenia oczekującego na poziomie 50% pin bara. Był to dobry pin bar, jako, że uformował się blisko kluczowego wsparcia 98,70 - 98,50. Nie ma powodu do tego, aby oczekiwać, że transakcja zawarta po jego ukazaniu się na rynku będzie zyskowna lub stratna, bo wiemy, że nasze wyniki w tradingu są losowo rozmieszczone. Po prostu realizuj swój plan, a gdy pojawia się poprawny setup, otwórz pozycję i pozwól rynkowi na to, aby zrobił swoje.
3. Następnie, możemy zobaczyć setup inside bar, uformowany pod poziomem oporu w pobliżu 101,40 na rynku, który w ostatnim czasie znajdował się w konsolidacji. Zauważ, że setup skutkował dużą zniżką ceny. Jeżeli umieściłeś swój Stop Loss na poziomie 50% “świecy matki” (pierwsza, czarna świeca tego setupu), to mogłeś uzyskać całkiem dobry stosunek ryzyka do zysku. Na czas pisania tego artykułu rynek nadal porusza się w dół.

 

Przestań oczekiwać wygrania każdej transakcji, a być może staniesz się wygrywającym traderem

Tym, co sprawia, że tak wielu ludzi ma kłopoty z systematycznym zarabianiem na rynku jest głównie to, że oczekują oni zbyt wiele. WIększośc traderów naprawdę mocno próbuje kontrolować wszystkie aspekty ich tradingu, niezależnie od tego, czy zdają sobie z tego sprawę, czy nie. W rzeczywistości rynku nie da się kontrolować; możesz kontrolować jedynie siebie. Ale trudniejsze jest kontrolowanie tego, co robimy i myślimy, niż wpadnięcie w over-trading lub ryzykowanie zbyt dużej ilości pieniędzy na transakcji, bo przekonałeś sam siebie o tym, że dana transakcja przyniesie zysk. Ludzie przekonują sami siebie, że mają rację odnośnie swoich transakcji. Sprawia to, że dobrze się czują - część traderów nawet uzależnia się od uczucia otworzenia nowej pozycji, nawet jeżeli mają długą historię strat na rynku.

Musisz nauczyć się spojrzeć na siebie, aby odkryć źródło swoich problemów w tradingu. Nie jest winą brokera, ani rynku, że tracisz pieniądze - jest to Twoja wina i tracisz, ponieważ oczekujesz wygrania każdej transakcji i w dużym stopniu ignorujesz ryzyko, które wiąże się z tradingiem. Ludzie mają tendencję do nadmiernego skupiania się na możliwym zysku z danej transakcji, natomiast w niewystarczającym stopniu skupiają się na ryzyku. Jak już mówiliśmy, możliwość wygrania lub przegrania danej transakcji jest w zasadzie taka sama. Jest tak dlatego, że Twoje zyskowne i stratne transakcje są losowo rozmieszczone - musisz o tym pamiętać. Możesz przypisać do swojej strategii procent wygranych transakcji na podstawie długiej ich serii, ale nie możesz przypisać procentowej szansy na wygraną do pojedynczego setupu. Na początku trudno jest zrozumieć ten koncept, ale jest to bardzo ważne. Mogę Ci pomóc w nauczeniu się efektywnej strategii w moim kursie, ale to od Ciebie zależy czy zrozumiałeś dzisiejszą lekcję. Musisz ją zrozumieć i handlować zgodnie z tym, czego się dzisiaj dowiedziałeś - nie angażować się emocjonalnie przy żadnym zleceniu i rozumieć, że możesz odnosić zyski, jeżeli będziesz trzymał się swojej strategii i realizował ją, pozostając zdyscyplinowanym przy serii transakcji.

Chcę, abyś przeczytał jeszcze raz cały ten artykuł i naprawdę zastanowił się, jakie niesie on ze sobą implikacje względem Twojego tradingu.

 

Tłumaczenie: Michał Sztabkowski

Korekta: Dariusz Dziduch