Zestawienie zmian w kapitale własnym jest jednym z elementów sprawozdania finansowego. Kapitały własne są jedną z najważniejszych kategorii bilansu. W związku z tym, dobrze jest znać ten element sprawozdania finansowego, który je w szczegółowy sposób opisuje.
Zestawienie zmian w kapitale własnym
To już ostatni element sprawozdania finansowego, który omawiamy w ramach cyklu „Sprawozdania finansowe dla inwestorów”. Poprzednim razem omawialiśmy rachunek przepływów pieniężnych (cash flow). Dziś przyszedł czas na zestawienie zmian w kapitale własnym.
Celowo piszę o nim jako o ostatnim. Jest to oczywiście ważny element sprawozdania finansowego, jednak skupia się on jedynie na pewnym, bardzo małym wycinku całego obrazu jednostki. Dlatego też uznałem za stosowne opisanie tego elementu sprawozdania dopiero elementach przedstawiających całościowy obraz jednostki. Poza tym, wiele informacji z zestawienia zmian w kapitale własnym można odnaleźć w bilansie.
W przypadku jednostek innych niż spółki handlowe, sprawozdanie to może nazywać się zestawieniem zmian w funduszu (a nie kapitale) własnym. Nas interesują jednak przede wszystkim spółki handlowe, gdyż kolejne części sprawozdania rozważamy z perspektywy inwestora. Przypomnijmy, że kapitały własne są elementem pasywów bilansu występujących obok zobowiązań i rezerw na zobowiązania. Stanowią jedno ze źródeł finansowania aktywów, czyli majątku jednostki.
Struktura zestawienia zmian w kapitale własnym
Zestawienie zmian w kapitale własnym wychodzi od kapitału własnego, posiadanego na początku okresu sprawozdawczego. Następnie, wartość ta jest poddawana korektom wynikającym z błędów lub zmian przyjętych zasad rachunkowości. Tak osiągnięta wartość kapitałów własnych może zostać rozłożona na poszczególne części składowe, np. kapitał podstawowy, kapitał zapasowy, czy też wynik finansowy. Jeżeli chcesz poznać wszystkie części składające się na kapitał własny, przeczytaj artykuł o pasywach bilansu.
Poszczególne części składające się na kapitał własny są ukazywane w zestawieniu zmian w kapitale własnym w następujący sposób:
- wartość danego rodzaju kapitału własnego na początek okresu sprawozdawczego,
- zmiany wartości danego rodzaju kapitału własnego,
- zwiększenia wartości danego kapitału własnego,
- zmniejszenia wartości danego kapitału słanego,
- wartość danego rodzaju kapitału własnego na koniec okresu sprawozdawczego (po zmianach).
Następnie ukazana jest wartość całości kapitałów własnych na koniec okresu. Ostatnim elementem zestawienia zmian w kapitale własnym jest zaprezentowanie jak będzie kształtował się kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego podziału zysku lub pokrycia straty.
Wartość informacyjna zestawienia zmian w kapitale własnym
Wartość kapitałów własnych stanowi o wiarygodności spółki. Im więcej kapitałów własnych, tym mniej kapitałów obcych (zadłużenia) jest koniecznych do osiągnięcia danego celu. Jednocześnie, im więcej kapitałów własnych, tym zdolność do zaciągania zadłużenia jest większa, co pozwala na lepsze wykorzystanie efektu dźwigni finansowej. Kapitały własne są więc bardzo istotną kategorią. Ich wartość jest szczególnie ważna dla właścicieli spółki (np. akcjonariuszy w spółce akcyjnej), gdyż informuje ona o wartości majątku, który pozostałby do podziału po spłacie wszystkich zobowiązań.
Podstawowe informacje dotyczące kapitałów własnych można jednak odczytać z bilansu. Są w nim ukazane wartości poszczególnych rodzajów kapitału własnego na początek i koniec okresu. Zmiany następujące w ciągu roku łatwo obliczyć, gdyż są po prostu różnicą tych dwóch wartości. Zestawienie zmian w kapitale własnym wnosi jednak pewne dodatkowe informacje. Po pierwsze ukazuje korekty wynikające z błędów lub zasad rachunkowości. Po drugie uszczegóławia zmiany w poszczególnych rodzajach kapitału własnego, wskazując przyczyny tych zmian. Po trzecie prezentuje potencjalną wartość kapitału własnego po uwzględnieniu zaproponowanego podziału zysku lub pokrycia straty.
Zestawienie to, nie wychodzi poza ramy kapitału własnego. Wiele ze znajdujących się w nim informacji można odczytać z innych elementów sprawozdania. Wnosi ono jednak pewne dodatkowe informacje. Zazwyczaj jednak nie są one wykorzystywane w podstawowych analizach. Warto zwrócić szczególną uwagę na to sprawozdanie, gdy chcemy przeanalizować akurat tę część sytuacji jednostki.
Opis zestawienia zmian w kapitale własnym kończy część cyklu „Sprawozdania finansowe dla inwestorów”, dotyczącą poszczególnych elementów sprawozdania. W następnym artykule z cyklu zajmiemy się badaniem sprawozdań finansowych.
(źródło grafiki głównej: pixabay.com)
