Banki centralne w ostatniej dekadzie zmagają się z inflacją poniżej celu. Wiele osób nadal uważa, że gwałtowny wzrost bilansów banków centralnych w połączeniu z wysokim deficytem rządowym oraz ograniczenia po stronie podaży dość szybką wywoła wysoką inflację. UBS ma inne zdanie i uważa, że inflacja bazowa w USA i strefie euro przez co najmniej kilka lat nie osiągnie celu inflacyjnego. Dlaczego?
Bilanse banków centralnych w ostatnim roku wzrosły o ponad 8 bilionów dolarów, podaż pieniądza również wzrosła, ale już nie w tak dużym tempie. Inflacja pojawiłaby się gdyby rosnący popyt przewyższył dostępną podaż. Jednak gigantyczne bilanse banków centralnych mają niewielki wpływ na stymulowanie popytu, a tym samym na inflację. Banki lub inne instytucje finansowe otrzymują jedynie dodatkową płynność jako rezerwy w banku centralnym. Wzrost ogólnych miar podaży pieniądza jest bardziej istotny dla inflacji niż wzrost bilansu banków centralnych. Jednak nawet zmiana podaży pieniądza nie była ściśle związana z inflacją w ostatnich dziesięcioleciach.
Wykres 37 przedstawia inne spojrzenie na związek podaży pieniądza i inflacji. Od początku lat osiemdziesiątych w 74 przypadkach wzrost podaży pieniądza doprowadził do niewielkiej inflacji. Z wykresu jasno wynika, że w ciągu ostatnich 30 lat korelacja pomiędzy rosnącą podażą pieniądza a rosnącą inflacją jest niewielka. W rzeczywistości inflacja przy zwiększonej podaży pieniądza spowalniała. Powodem takiej sytuacji być może jest to, że większa podaż pieniądza stymulowała słabą gospodarkę- z podobnymi warunkami mamy do czynienia obecnie.
Wykres 38 pokazuje 82 przypadki z lat 1995-2005, gdzie deficyt rządowy wzrósł od 5 do 15 punktów procentowych powyżej wcześniejszej średniej z 5 lat. Jednak i w tym przypadku wzrost deficytu budżetowego jest skorelowany z większym spadkiem inflacji. Najprawdopodobniej wykorzystywanie wyższego deficytu do pobudzenia gospodarki w recesji nie wpływa na pobudzenie wystarczającego popytu, który napędzi inflację. Dane sugerują, że istnieje niewiele dowodów na to, że rządowe programy stymulujące gospodarkę podniosą inflację, a tym bardziej zostanie przekroczony cel inflacyjny banków centralnych.
Kolejnym argumentem stojącym za wybuchem inflacji mogą być szoki podażowe oraz rosnąca produkcja wewnątrz kraju. Obecnie widoczne jest tylko kilka dowodów na to, że wraz ze spadkiem ilości dóbr wzrosły ceny. Grafika 42 przedstawia zmianę cen od początku pandemii w USA. Negatywny szok podażowy i wysoka inflacja (lewy górny róg) dotyczył tylko niewielu składowych inflacji - używane samochody i urządzenia domowe.
Rosnąca produkcja wewnątrz kraju być może jest najsilniejszym argumentem stojącym za wyższą inflacją.
Niezależnie od wszystkich wyżej przedstawionych argumentów bank UBS spodziewa się stopniowego wzrostu inflacji w warunkach słabnącej pandemii (wykres 43).
Inflacja powinna rosnąć wraz ze spadkiem bezrobocia. Globalna luka w produkcji powoli się domyka (wykres 41), a niewielkie dowody na większy popyt kredytów bankowych oraz przyszłe wycofywanie się rządów z bodźców fiskalnych może być przeszkodą do wzrostu gospodarczego.
