GORSZE OD OCZEKIWAŃ ZBIORY MALIN I PORZECZEK
Grudniowy szacunek zbiorów GUS nie przyniósł istotnych zmian w ocenach tegorocznej produkcji owoców z drzew w Polsce. Według nich, zmniejszyła się ona o 9% r/r, do czego przyczyniły się mniejsze o 9% r/r zbiory jabłek. Bardziej pesymistycznie oceniono tegoroczną produkcję owoców jagodowych – spadek o 6% r/r wobec szacowanych we wrześniu -3% r/r. Gorsze niż oczekiwano okazały się zbiory malin (-8% r/r vs -4% r/r we wrześniu) a także porzeczek ogółem (-11% r/r vs -3% r/r).
Mniejsza krajowa podaż jabłek skutkuje spadkami produkcji soku jabłkowego, choć tu redukcja jest nawet głębsza niż wskazywałby na to zmiany w zbiorach. Z danych GUS, dotyczących firm zatr. 50 os. i więcej, wynika, że od września do listopada, czyli okresie na który przypada blisko połowa rocznej produkcji, była mniejsza o 11,5% r/r. Dane te sugerują zmniejszenie udziału przetwórstwa w zagospodarowaniu zbiorów (wysoki popyt na owoce deserowe).
Większą skalą spadków charakteryzowała się krajowa produkcja owoców mrożonych. Od czerwca do listopada 2023 jej poziom zmniejszył się o nieco ponad 18% r/r, jednak pogłębienie spadków w drugiej połowie tego okresu pozwala sądzić, że w dużej mierze wynikał on ze zmniejszonej produkcji mrożonych malin.
WYSOKI POPYT EKSPORTOWY
Mimo spadku krajowych dostaw, polski eksport jabłek we wrześniu i październiku łącznie wzrósł o 4,7% r/r potwierdzając zwiększone zapotrzebowanie na rynkach zagranicznych. Największym stopniu zwiększyły się dostawy do Indii, gdzie deficyt jabłek w tym sez. może być wyraźnie odczuwalny. Jednocześnie obserwowany jest spadek wysyłek na Białoruś i do Egiptu – z uwagi na wzrost cen popyt ze strony tego kraju będzie prawdopodobnie mniejszy, zwłaszcza w warunkach obserwowanej aprecjacji złotego. Ryzykiem dla dalszego eksportu na rynki bliskoi dalekowschodnie są zagrożenia geopolityczne.
CENY SOKU JABŁKOWEGO NAJWYŻSZE OD 2008
Z danych S&P Global wynika, że ceny koncentratu soku jabłkowego w listopadzie osiągnęły poziom 1,95 EUR/kg (+33% r/r) i były najwyższe od sez. 2007/08. Pośrednio na sytuację na rynku soku jabłkowego wpływała sytuacja na rynku soku pomarańczowego – ceny mrożonego koncentratu z Brazylii w listopadzie (CFR Rotterdam, brix 65) były wyższe aż o 187% r/r (za S&P Global).
PERSPEKTYWY 2024
Mniejsza podaż jabłek skutkować będzie utrzymywaniem się cen na podwyższonym poziomie do końca sez. 2023/24. Już w listopadzie ceny jabłek do przetwórstwa i na rynek świeży przebiły poziom z sez. 2007/08 dla tego okres. Większa sprzedaż (eksport) w pierwszej części sez. skutkować może głębszym spadkiem zapasów jabłek niż wskazują na to zbiory, co sprzyjać może sezonowym podwyżkom cen.
