Rząd przedstawił projekt ustawy o pomocy kredytobiorcom
Rząd przedstawił wczoraj projekt ustawy o pomocy kredytobiorcom. Działania pomocowe są realizowane po przez trzy filary: (1) rozszerzenie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (z PLN0,6mld do PLN2,0mld), (2) wakacje kredytowe oraz (3) zmianę wskaźnika referencyjnego dla kredytów hipotecznych (odejście od WIBORu). Premier M. Morawiecki zapowiedział także, że w najbliższych dniach zaproponuje nowe rozwiązania mające na celu wzrost oprocentowania depozytów oferowanych przez banki, jednak nie będą one miały charakteru ustawowego a raczej perswazji.
Z szacunków rzadowych wynika, że w 2022 łączny koszt proponowanych przez rząd zmian dla sektora bankowego może wynieść ok. PLN5,4mld, z czego dodatkowe wpłaty na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców to PLN1,4mld, a wakacje kredytowe to ok. PLN4mld. Zmiana wskaźnika referencyjnego może w 2023 kosztować banki dodatkowo ok. PLN1mld. W przypadku wakacji kredytowych założono, że skorzysta z nich 50% z ok. 2mln kredytobiorców, a przeciętna rata to PLN1tys.
Wiceminister finansów P. Patkowski poinformował, że Rada Ministrów chce przyjąć nowe przepisy 17 maja, a do 13 maja będą trwały konsultacje projektu ustawy. W takim przypadku część rozwiązań mogłaby wejść w życie od 1 lipca tego roku, a odejście od stawki WIBOR od 1 stycznia 2023.
Najmniej kontrowersji wzbudza kwestia Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, który funkcjonuje od lat, chociaż pomoc z tego źródła cieszyła się do niedawna ograniczonym zainteresowaniem kredytobiorców. Główną zaletą tego rozwiązania są ściśle określone warunki, które powinien spełniać potencjalny beneficjent, czyli: (1) status osoby bezrobotnej w przypadku co najmniej jednego kredytobiorcy, (2) rata przekraczająca 50% miesięcznych dochodów, (3) dochód w gospodarstwie domowym poniżej PLN1200 na osobę. Jest to więc pomoc kierowana bezpośrednio do kredytobiorców w trudnej sytuacji finansowej, którzy mogą otrzymać do PLN2tys. miesięcznie na 3 lata (maksymalnie PLN72tys.) w formie nieoprocentowanej pożyczki, której część może zostać umorzona.
W kontekście toczonej obecnie przez NBP walki z inflacją bardziej problematyczna jest koncepcja wakacji kredytowych, z uwagi na ich powszechny charakter. Z rozwiązania będą mogli skorzystać wszyscy kredytobiorcy hipoteczni, niezależnie od sytuacji finansowej. Proponowane rozwiązanie osłabią mechanizm transmisji polityki pieniężnej. W szczególności możliwość przeniesienia w czasie 4 rat kredytowych, w 2022 i kolejnych 4 w 2023, wydatnie osłabi wzrost kosztów obsługi kredytów, co niweluje skalę zacieśnienia wynikającego z ostatnich podwyżek stóp procentowych. Biorąc pod uwagę tylko kredyty dla gospodarstw domowych (mieszkaniowe i konsumpcyjne), wakacje niwelują około 20% skali zaostrzenia polityki pieniężnej dla już istniejących kredytów. Oczywiście podwyżki wciąż chłodzą popyt na nowe kredyty dla gospodarstw domowych oraz działają na kredyty dla firm.
Na ten temat wypowiadał się w piątek prezes Glapiński, mówiąc że NBP prowadzi szeroko zakrojone zacieśnienie polityki pieniężnej, zaś rząd proponuje rozwiązania, które dają selektywną pomoc kredytobiorcom. Naszym zdaniem takie skalibrowanie policy mix, daje pole do dużych dalszych podwyżek stóp NBP, ponieważ część gospodarstw domowych została objęta ochroną.
Pozostaje jeszcze jeden ważny efekt podwyżek stóp, a więc przełożenie ryzyka inflacyjnego i podwyżek NBP na rentowność długu rządowego a więc koszt po jakim rząd pożycza środki na rynku. Naszym zdaniem czynnikiem który mógłby spowodować wzrost rentowności polskich obligacji może być zatrzymanie wzrostów na rynkach bazowych (uwaga na dzisiejszą inflację z USA) oraz uruchomienie KPO dla Polski.
Kolejny element pomocy dla kredytobiorców to pomysł zastąpienia wskaźnika WIBOR inna stawką, np. stopą O/N Polonia. Zamiana stawki terminowej (3 m-ce lub 6 m-cy) na stawkę overnight jest korzystna tylko w momencie pozytywnego nachylenia krzywej rynku pieniężnego (gdy stopy NBP rosną, stawka O/N jest niższa od Wibor 3- lub 6-miesieczny), natomiast w przypadku odwrócenia się krzywej, np. w oczekiwaniu na obniżki stóp NBP, może okazać się mniej atrakcyjna od obecnych stawek referencyjnych o dłuższych terminach. Po drugie, wątpliwości regulacyjne może budzić fakt, że nowy wskaźnik referencyjny miałby dotyczyć tylko kredytów hipotecznych, ale już nie kredytów konsumpcyjnych, czy kredytów dla firm.
Jutro aukcja zamiany obligacji
Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że na jutrzejszej aukcji zamiany sprzeda 6 serii obligacji, odkupując papiery zapadające w 2022 i w pierwszych czterech miesiącach 2023.IRG SGH: poprawa koniunktury w przemyśle w kwietniu
Oceny koniunktury w przemyśle poprawiły się w kwietniu, a przewidywania firm co do ogólnej sytuacji w Polsce są umiarkowanie optymistyczne – wynika z comiesięcznego badania Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH. Ankietowane firmy informują o wzroście produkcji i zamówień krajowych i eksportowych.
Sytuacja poszczególnych przedsiębiorstw przemysłowych jest najprawdopodobniej zróżnicowana, co powoduje różne oceny koniunktury w zależności od badanej próby firm. Publikowany na początku maja indeks PMI wskazywał na spadek zamówień w kwietniu i pogorszenie prognoz przyszłej produkcji przez firmy badane przez S&P.
